Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 690

ખોતરવું
ખે ભણ
ક પ્ર] ખેતરવાનું સાધન (ખરપડી વગેરે)
૫ પું. સાહસ-ભરેલું જોખમી કામ. (૨) અવળું ખેતરવું સ. કિ, રિવા.] નખ નહેર કે હથિયાર થી પાપડી કામ. (૪) (લા.) નુકસાન, ખેા, હાણ, (૫) ખટપટ, પંચાત ઉખડે એ રીતે ખણવું ( કોતરવું' માત્ર હથિયારથી અને ખેપર (ખોપ) જુઓ બેફ.”
એમાં ઘાટ પણ કઢાય, ખેતરવું'માં નહિ.) (૨) (લા.) એપ-કરાળ સ્ત્રી. કરાર જમીનને એક પ્રકાર પાયમાલ કરવું. ખેતરાવું કર્મણિ, કિં. ખેતરાવવું છે ,સ.ફ્રિ. ૫-ગીર વિ. ટેવવાળું, અભ્યાસી, હેવાયું ખેતરાઈ સ્ત્રી. [એ ખેતરવું' + ગુ. “આઈ' કુ.પ્ર.], ખેપટું ન. [દે. પ્રા. હેપ કી. ઘાસનું પાણીથી બચવા ખેતરામણ ન. જિઓ ખેતરવું + ગુ. “આમણ કુ. પ્ર.] કરેલું આવરણ] કંપડું, ખેરડું, છાપરાવાળું નાનું ઘર - શ્રી. [ + ગુ. “આમ” ક. પ્ર.) ખેતરવા-ખેત પદ-Kતું વિ. [અર્થહીન શબ્દ + સં. સુરત + ગુ. “ઉં' રાવવાનું મહેનતાણું
ત. પ્ર.] મેટા દાંતવાળું ખેતરાવવું, ખેતરાવું જ ખોતરવુંમાં.
ખેપતું ન. માંસને પિંડ કે લોન્ચ તિરું ન. મિષ, બહાનું
ખાપરા-પાક જુઓ કોપરાપાક'–પરા-પાક.” છેદ-કામ ન. જિઓ દવ' + “કામ.'] દવાનું કામ. પરી જી. સિં, વરિદ્વા>પ્રા. વર્ષારિકા] માથાનું (૨) પ્રાચીન સ્થળો ખાદવાનું કામ, એસ્કેવેશન.' (૩) હાડકાનું આવરણ, માથાની તંબલી. (૨) (લા.) એ નામની (લા.) શેાધાળ, સંશોધન
મલખમની એક રમત. (વ્યાયામ.)(૩) અસામાન્ય બુદ્ધિશાળી ખેદ-ખદ (ઘ-ખાદ્ય) સ્ત્રી. જિઓ “દવું,' કિર્ભાવ.]. હેવાપણું. [૦ ખાઈ જવી (રૂ.પ્ર.) કંટાળો ઉપજાવ. (લા.) ખણખોદ, બીજાનાં છિદ્ર શોધવાં એ
૦ ગંજી કરવી (ગજી) (રૂ.પ્ર.) પ્રબળ ઠપકો આપવો. દણિ પું. જિઓ ખોદવું + ગુ. “અણું' કુ.પ્ર. + “ઈયું” ૦માં પવન ભર (રૂ. પ્ર.) અભિમાની બનવું (૨) ત.ક.) ખેડવાનું કામ કરનાર મજર
મિજાજ છે. (૩) શિરજોરી કરવી. ઊંધી ખોપરીનું ખેદણ સ્ત્રી. જિઓ ખોદવું' + ગુ. “અણું' કુ.પ્ર. + “ઈ' (રૂ.પ્ર.) સમઝયું ન સમઝે તેવા વાંકા સવભાવનું].
સ્ત્રી પ્રત્યય.] દવાની ક્રિયા. (૨) (લા.) ઈર્ષ્યાથી બીજા ખેપરું ન. [સં. સાર>પ્રા. વધુમ-] જુઓ પરી.” માણસ વિશે બદગઈ કરવી એ. [૦ કરવી (4) નિંદા (૨) કપરું, નાળિયેરને ગર, ટેપરું. (૩) (લા) મગજ, કરવી, વાંકું બોલવું].
ભેજુ-વિશિષ્ટ બુદ્ધિમત્તા દણું ન. જિએ ખોદવું' + ગુ. “અણું' કૃ5.] (લા.) એપલ જ “કેરેલ.' જઓ “દણી(૨).”
પાણુ છું. જિઓ પ" દ્વાર.] ઊંડી છે, કાતર દર ૫. બેડાની એ નામની એક ચાલ હિય તેનું ખેપિયું . જિઓ “પ+ ગુ. ઈયું ત...], પી, ખેદ વિ. [જ “ખોદવું' દ્વારા] શીતળાના મોઢે ડાઘ -પીલું વિ. જિઓ “પ” + ગુ. “ઈ” અને “ઈલું' ત...] ખેલું સ. જિ. સિં. સુર-
ફામાં . હોદ:] હથિયારથી ખેપ કરનારું, ખેપી. (૨) (લા.) ખટપટિયું જમીનમાં ખાડે કરવો કે પડ ઉપાડવાં. (૨) (લા.) ખેફ (ખેફ) પં. [અર. ખવ૬] ડર, ભય, દહેશત. (૨) કેઈનું બુરું થાય એમ કરવું અને કહેવું. દાવું કર્મણિ, અવકૃપા, ઇતરાજી. (૩) કોધ, ગુસ્સે, કપ, રેવ. ફિ. ખેદાવવું છે, સ. કિ.
[ દેખા (રૂ.પ્ર.) ધમકાવવું. ૦રાખ (રૂ.પ્ર.) ડરીને એ-એદા (દાદા) શ્રી. જિઓ “ખોદવું'–તિર્ભાવ.] ચાલવું.
દાદી. (૨) (લા) ઈર્ષાથી કરવામાં આવતી બદગઈ એફગી (ખેફગી, સ્ત્રી, [+ ફા. પ્રત્યય] ખેફ, ખફગી, ખેદાઈ ઢી. જિઓ ખોદવું' + ગુ. આઈ' કુ.પ્ર.) ખેદ- બેફનાક (ઑફ લિ. [ + ફા. પ્રત્યય] બિહામણું, ભય વાની ક્રિયા. (૨) ખેદવા-દાવવાનું મહેનતાણું
કરનારું, (૨) લા. વિનાશક ખેeખેદ (-ઘ) શ્રી. જિઓ “દ”—દ્ધિ Íવ.] એ બલિયે મું. [ જ “બલો' + ગુ. “યું' સ્વાર્થે દાદા.”
ત. પ્ર. ] એબે, (પદ્યમાં.)
[નાના ખેાબલો દાણ ન, જિઓ “ખેદાનું' + ગુ. અણુ” ક...] ખેદ- બેબલી સ્ત્રી, [ જુઓ “ખેબલ’ + ગુ. “ઈ' પ્રત્યય. વાની ક્રિયા, ઉખનન. (૨) પાણીથી કે હવાથી જમીન ખેબલ . નાની ખુણી
[નાના ખે પહાડ વગેરેમાં ખેરાયેલે ભાગ
બલો . [જએ ખોબો' + ગુ. “લ સ્વાર્થે ત. પ્ર.) ખેદાણકામ ન. [+ જુઓ “કામ.] જઓ “ખેદકામ.” બાપૂર વિ. જિઓ “ખાબો' + પૂરવું.'] બેબામાં
દામણ ન. [જુએ “ખાદ' + ગુ. “આમણ” કુ.પ્ર.], સમાય તેટલું, બેબા જેટલું -ણી સ્ત્રી. [+ગુ, “આમ” કુમ] જુઓ બેદાઈ(૨).' બાર છું. જંગલી ડુક્કરોને રહેવાનું ઠેકાણું દાવવું, છેદવું જુઓ ખોદવું'માં.
બો છું. બે હથેળી ચત્તી ભેળી રાખી કરવામાં આવતું ખેદિયું વિ. [જુઓ “દવું' + ગુ. ઈયું' કુ.પ્ર.] બદનારું. પાત્રને અકાર, અંજલિ, પિશ. (૨) (લા) ખેબામાં (૨) (લા.) નિંદા કે બદગઈ કરનારું
સમાય તેટલું માપ. [ -બા જેટલું (રૂ. પ્ર.) થોડી સંધ્યાનું. ખેદી સ્ત્રી. [જુઓ “દવું' + ગુ. “ઈ' કુ.પ્ર.] દવાની ક્રિયા (૨) નાના ધાટનું. ૧ ભરે (રૂ.પ્ર.) ભરેલ પાછળ પાણી એ૬, ધું ન. લાકડાને જાડે અને વજનદાર ટુકડે. (૨) રેડવું. વાળ (રૂ. પ્ર) બેઉ હથેળીનો પાત્ર-ઘાટ કરો] (લા) કમઅક્કલ, મુર્ખ
ખંભણ () સ્ત્રી, ડુંગર કે પહાડમાંની , કેતર. (૨)