Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 564

કિમરિક
૫૧૯
કિલ-ગ્રામ
આનાથી વધારે શું!
સિફેદ કાપડ કિરાત છું. [સં.] વનવાસી ભીલેની એક જાત, (સંજ્ઞા.) (૨) કિમરિક ન. [.એ. કૅબ્રિક] નેનસુખના જેવું એક ચીકણું એ સંજ્ઞાના ભીલે વસતા હતા તે એક પ્રાચીન પ્રદેશ.(સંજ્ઞા.) મિર્થમ કે. પ્ર. [સ, ઉમે + અર્થમ ] શા માટે? કિરાતિની, કિરાતી સ્ત્રી. સિં] કિરાત જાતિની સ્ત્રી કિમોને પું. [ જાપા. 3 જાપાની બનાવટને એક પ્રકારને કિરાયત સી. [અર. કાહિશ્યત્] અણગમ, તિરસ્કાર, ઝભે
સૂગ, કરાઈયત
[આપનાર, ભાડવાત, ભાડૂત કિયા ડું વિ. હોશિયાર, નિષ્ણાત. (૨) ચાલાક
કિરાયા (-)દાર વિ. જિઓ “કરાયું’ + ફા. પ્રત્યય] ભાડું કિયું જુએ “કયું.’ લોકગીતમાં.)
કિરાયું ન. [અર. કિરાય] ભાડું કિકિરવું અ. ક્રિ, રિવા.] ચરરર કરીને અવાજ થવે. કિરા-દાર જુઓ “કિરાયા-દાર.” (૨) રેતાળ હોવું
(લા.) અપમાન કિર(-લા)વવું સ. કેિ, સૂપડેથી ઝાટકવું કિરકિરી, સ્ત્રી. આંખમાં પડીને પીડા કરતું રજકણ. (૨) કિરિ ન. [સ, .] ભંડ. (૨) ડુક્કર કિરણ ન. સિં] સૂર્ય ચંદ્ર વગેરેની પ્રકાશ-રેખા, કર, રશ્મિ, કિરીચ સ્ત્રી. 'હિં. બે-ધારી ઊભી તલવાર, ર્ચિ
મરીચિ [કિરણ એકઠાં મળે તે બિંદુ, “ફેકસ કિરીટ ૫. [સં.] ઊભે મુગટ કિરણકંદ્ર (કેન્દ્ર) ન. [સં.] પ્રતિબિંબ પડ્યા પછી પ્રકાશનાં કિરીટ-જોતિ સ્ત્રી. [+સ. કોમ્િ ] ન. મુગટને પ્રકાશ કિરણ-ચિકિત્સા શ્રી. [સં.] સૂર્યનાં કિરણેથી રોગ કિરીટધારી વિ. સિ., પૃ.] માથા ઉપર કિરીટ-મુગટ ધારણ મટાડવાની સારવાર
કર્યું છે તેવું. (૨) ૫. રાજા કિરણ-પુંજ (-પુર-જ) પું. [સ.] કિરણને સમૂહ કિરીટી વિ. [સ, પૃ.] જુઓ કિરીટ-ધારી'. (૨) પાંચ કિરણ-પ્રસરણ ન., કિરણ-પ્રસાર . સં.] કિરણોને પાંડમાં ત્રીજો ભાઈ અને. (સંજ્ઞા.) ફેલાવો
કિર્ચ સ્ત્રી, જુઓ કિરીએ.' કિરણમય વિ. [સ.] કિરણોથી ભરેલું પ્રિકાશાવરણ કિર કિ. વિ. રિવા.] પક્ષીઓનો એક પ્રકારનો અવાજ કિરણમાલ(ળ) સ્ત્રી. [સં.] કિરણોનું મંડળ, તેજમંડળ, થાય એમ, (૨) ૫. પક્ષીને એ અવાજ, (૩) વિ. કિરણમાલી ૫. [] સૂર્ય
ગીચ, ભરચક
[નાદ. (૨) હર્ષ-કવનિ કિરણ-રેખા સ્ત્રી. સિં] તેજની રેખા, પ્રકાશની રેખા કિલકાર છું. [રવા.] ‘કિલ’ એવા પક્ષીઓને આનંદદર્શક કિરણ-રક છે. [+જ એ “રેકવું.'] કિરણેને અટકાવનારું, કિલકારવું અ, કિં. [ જુઓ “કિલકાર,' ના. ધા. ] કિલકાર અ-પારદર્શક
કરો . કિરણ-લેખા સ્ત્રી, સિ.] બે દૂરની જગ્યાએ વચ્ચે કિરણ કિલકારી સ્ત્રી, [જ “કિલકાર' + ગુ. “ઈ' સીપ્રત્યય] વડે સંદેશા ચલાવી શકાય તેવું યંત્ર
જ “કિલકાર.” [ પાટવી, ૦ મારવી (રૂ. પ્ર.) કિરણ-વંતું વિ. [+ ગુ. ‘વંતું' ત. પ્ર.] કિરણવાળું
કિલકારવું] કિરણ-વિદ્યા સ્ત્રી, કિરણ-શાસ્ત્ર ન. [સં.] કિરણને કિલકિલ ૫. સિં] પક્ષીઓને આનંદનો કલરવ [રમત લગતી ઘા, ડૉજી' (રેડિયોલોજિસ્ટ કિલકિલ-કાંટે મું.+જુએ “કાંટે.'' (લા કિરણશાસ્ત્રી વિ. ૫. [સં.] કિરણને લગતી વિદ્યાનું જાણકાર, કિલકિલવું અ. ક્રિ. જિએ કિલકિલ.” ના. ધા. જુઓ કિરણ-સમૂહ છું. [સં.] જુએ “કિરણ-પુંજ.
કિલકિલ'. એવો અવાજ કરવા
[‘કિલકિલ.” કિરણભેદ્ય વિ. [+સ, અ-મેa] જુએ “કિરણ-રક.” કિલકિલા સ્ત્રી. [સં.3, -કાર . [ + સં. ] જુઓ કિરણલેખ્ય-કલા(-ળા) સી. [ + સં. મા-છેડા-ઝા] ઊંટો કિલકિલાટ કું. [જ એ “કિલકિલવું' + ગુ. “આટ' ક. પ્ર.], પાડવાની કળા, “ટોગ્રાફી
- પું. [ જુએ “કિલકિલા' + સં. °ાર ], કિલ-રવ પું. કિરણાવરેધક વિ. સં. મનોવૈ] જુએ “કિરણ-રક.” સિ] “કિલકિલ' અવાજ, હર્ષનો કલરવ કિરણવિરાધકતા સ્ત્રી, 7 ન. [સં] કિરણાનું રોકાણ કિલકિલારવું અ. જિ. [જ કિલકિલા૨,” ના, ધા.] કિરણાવલિ-લી, ળિ, ઈ) સ્ત્રી. +િ સં. માવ૪િ, ચી] એ “કિલકિલવું.” [ત. પ્ર.] જુએ “કિલકિલ” કિરણની પંક્તિ, એક જ બિંદુમાં થઈને જતાં અનેક કિલકિલાર ૫. જિઓ “કિલકિલાર' + ગુ. “ઓ' સ્વાર્થે કિરણ
[કિરણ-વંતું કિલકિલાવું અ, ક્રિ. [ જુએ “કિલકિલ, ના. ધા. ] કિરણળ . [ + ગુ. “આળ” ત. પ્ર.] કિરણવાળ, જએ “કિલકલવું.' [ભાવની એક તરેહ. (કાવ્ય) કિરતાર છું. [સં. 1 થી અર્વા. તભવ] સૃષ્ટિને કર્તા કિલ-કિંચિત ( કિંચિત) ન. સિં. કિંચિત્ દ્વારા શુંગારપરમેશ્વર, અષ્ટા, સરજનહાર
કિ(- કીલવવું છે. ક્રિ. રિવા.) હસાવવું, ખુશ કરવું કિરપા સ્ત્રી, (સં. , અર્વા. તદ્દભવ (ગ્રા.)] , મહેરબાની કિલાવવું એ “કિરાવવું.'
[રાખેલું દોરડું કિરપાણ ન. [સ. પાન, અ તદભવ, પંજ.] નાની જાતની કિલા . મહાવત ચડવા માટે હાથીને ગળે લટકતું એક ખાસ તલવાર (શીખ લંકાની).
કિલે પૃ. [અં] દશાંશ પદ્ધતિનાં તોલ-માપ વગેરે માટે કિરમજી વિ, એક જાતના કીડામાંથી બનતા રંગનું, ઘેરું લાલ ૧૦૦૦ નો એકમ કિરમાણી(-ની) અજમો જ “કરમાણી અજમે.” કિલોગ્રામ પં. અિં.] એક મણના ૧૯ માં ભાગ લગભગનું કિરાણું જુએ “કરિયાણું.'
વજન– એવા દશાંશ પ્રકાના ૧૦૦૦ ગ્રામનું વજન. [૧ કિલે