Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 533

કાન કસિયું
કાન-કૃસિયું વિ. જુએ ‘કાન-કૂસિયાં.”] કાન-ભંભેરનારું. (૨) ચગલ-ખાર, નિંદક. (૩) ન. જુએ ‘કાન-કૅસિયાં,' કાન(-ના)-*(-કું)સી સ્ત્રી. [જુએ કાન' + સ' (રવા.) + ગુ. ” ત. પ્ર.] જુએ ‘કાન-રૂસિયાં,' કાન-ફૂંકણી સ્ત્રી, જુઓ ‘કાન + કકવું' + ગુ. અણું' કૃ. પ્ર. + ‘ઈ ’સ્ત્રીપ્રત્યય] (લા.) ભંભેરણી, ઉશ્કેરણી કાન-કૃઢિયું વિ. જુએ કાન' + Àાડવું' + ગુ. ‘"યું' કૃ. પ્ર.] કાનને કેાડી નાખે તેવું આકરું. (ર) ધ્યાન ખેંચવા ગરબડ કરનારું કાન-ફેડી શ્રી, [+ ગુ. *' કૃ. પ્ર. + ‘ઈ 'શ્રીપ્રત્યય] (લા.) ઉકરડા નજીક થતી એક જાતની વનસ્પતિ, તલવણી કાન-બુટ્ટી શ્રી. જુએ કાન' + બુટ્ટી,'] કાનની બૂટ, કાનનું ચાપવું [ચિમેાડાઈ ગયેલા કાનવાળું કાન-બૂરું વિ. [જુએ ‘કાન' + ‘અં ચું.'] કપાઈ ગયેલા કે કાન-ઝૂટ(-ટી) સ્ત્રી. [જુએ 'કાન' + બૂટ(ટી).’] જ એ {‘કાન-ખ્યું.’ કાન-બેચિયું. વિ. જુએ ‘કાન' + ‘બેચિયું.'] જુએ કાન-ભંભેરણી (-ભમ્બેરણી) સ્ત્રી, જુઓ કાન' + ‘ભંભેરણી.'] કાઈના વિરુદ્ધ કાંઈ કહી ઊંધી ઢારવણી
‘કાન-મુઠ્ઠી,’
કરવી એ, ઉશ્કેરણી
૪૮૮
કાન-ભેર (“રય) સ્ત્રી. એ નામની એક વનસ્પતિ, માળવેલ કાનમ (કાનમ) પું. કપાસને અનુકૂળ કાળી જમીન, (ર) વડોદરા અને ભરૂચ વચ્ચેના કપાસને અનુકળ જમીનવાળા પ્રદેશ. (સંજ્ઞા.)
ન.
કાનમી (કામ) વિ. [ + ગુ. ઈ 'ત. પ્ર.] કાનમ પ્રદેશને લગતું. (ર) ભરૂચ અને સુરત જિલ્લામાં વવાતી (કપાસની એક જાત.) [મૂળમાં થતા એક રોગ કાન-મૂળિયું [જુએ ‘કાન' + ‘મળિયું.’] (લા.) કાનના કાન-મેલિયા પું. [જુએ ‘કાન' + મેલ'] + ગુ, ‘યું ' ત. પ્ર.] કાનના મેલ કાઢવાના ધંધા કરનાર માણસ કાન-મેરા પું. ચપટા લાંબે અણીદાર બાજર કાન-રસ પું. [જુએ કાન હાવાપણું
+ સં.] સાંભળવું ગમે તેવું
કાનવી (કાનવી) જુએ ‘કાનમી.’ [ભંભેરણી,' કાન-શર્ણી સ્ત્રી. [જુએ ‘કાન'' દ્વારા.] એ કાત ક્રાન-શિયાળ ન. કાનખજૂરા કરતાં એવું એક નાનું
કાન-સાર
Jain Education International_2010_04
કાનન-શાસ્ત્રી
નાના પાટડૉ. [॰ મારવી (રૂ.પ્ર.) કાનસથી લેાખંડ યા એલું ઘસવું]
અને બહાર પડતા ભાગ
[પીડા, કાનના ચસકા
કાન-ફૂલ(-ળ) ન. [જુએ કાન' + સં.] કાનમાં થતી કાનશેડી શ્રી. [જુ ‘કાન’ દ્વારા.] કાનના રોગમાં ઉપયોગી એક વનસ્પતિ
કાનસ-માછલું ન. [જુએ ‘ક્રાનસ' + માછલું.’] ફાનસના આકારના દાંતાવાળું અને ભીંગડાંવાળું ફૂંષ્ણ કટિબંધનું એક માછલું
કાન-સલાઈ જુએ ‘કાન-શિયાળ,’ કાનસલી સ્ત્રી, મલખમની એક જાતની કસરત, (ન્યાયામ.) કાનસવું સ. ક્રિ. [જુએ કાનસ,' ના. ધા.] કાનસ ઘસી હળવું યા એછું કે ટૂંકું કરવું કાન-સાર જુએ ‘કાન-શિયાળ,’ કનસિયાં જુએ ‘કાન-રિાયાં,’ કાનસીળ જુએ ‘કાનશીળ,’ કાન-સ્("સે)રી શ્રી. [જુએ ‘કાન’દ્વારા.] ઘેાડાના બંને ઊભા કાન વચ્ચેનું અંતર. (ર) ઘેાડાના કાનની સ્વાભાવિક સ્થિતિ
કાના-વાના પું., બ. વ. આજીજી, કાલાવાલા
૧
કાનાસાની સ્રી. [જુએ ‘કાન’ દ્વારા.] જુએ ‘કાના-સી.’ કાનિયા-ટેપી સ્ત્રી, જુએ ‘કાન-ટોપી.’ [કિનાર કાની સ્ત્રી, સં. ર્નિમા> ત્તિમા] સાડી-ધાતિયાં વગેરેની કાનીનૈ સ્ત્રી. [જ.] આડી, પ્રતિનિધિત્વ કાનીકાડી સ્ત્રી, ચપટા નાકવાળી સ્ક્રી થયેલું (સંતાન) કાનીન વિ. [સં.] કન્યાને લગતું. (ર) કુંવારી કન્યાને કાની-વડું ન. અડદની દાળની ખાવાની એક વાની જંતુ,કનુ (કાઃનુ) વિ. [જ઼ ‘કહાન.'] સુંદર, દેખાવડું કાનુ પું. ખાંડ ઉકાળવાની કડાઈ. (ર) ભાડાંને કાટક ન. એક જાતનું વાજિંત્ર
કાન-સૂરા પું. [જુએ ‘કાન’ દ્વારા.] ધ્યાન, લક્ષ. [॰ દેવે (રૂ. પ્ર.) છાની રીતે સાંભળવું એ] કાન-સેરી જુએ ‘કાન-સૂરી.’ કાન-સેરિયું વિ. [જુએ ‘કાન-સૂર' + ગુ. ‘ઇયું' ત. પ્ર.] (લા.) કાઈ કહે તે સાચું માનનાર કનંગ (કાન) ન. એક જાતનું ઝાડ કાના ફૂં(-ફૂ)સી જ એ ‘કાન-સી,’ કાના-મારું(-ણું) ન. [જુએ ‘કાન’દ્વારા,] વાસણના કાંઠા દુરસ્ત કરવાનું કંસારાનું એ નામનું હથિયાર કાનામાતર પું. [જએ‘કાના’+ ‘માતર.'] (લા.) પતંગના ઠંડા ઉપર આંધેલી માપસરની દારી (જેના ત્રિકાણને અહારને છેડે દાર બંધાય છે.)
કાનશિ(-સિ)યાં જુએ ‘કાન-ઝેરિયાં,’ કાન-શી(-સી)ળ પું. [જુએ ‘કાન દ્વારા.] કાનના પાલેકાનું ન, એક જાતનું વાજું
કાન-શેરિયાં જુઓ ‘કાનદ્ધેરિયાં,'
કાનૂળે પું. કાકાનૂન્ગે] કાયદે કાનૂન પું, [સૂર્યાની ભાષાના ફામાં નિયમ, કાચઢ્ઢા, ‘લા,’ ‘સ્ટેટ,' [॰ છાંટવા (ઉં. પ્ર.) દલીલ કરવી] કાનૂનગે પું. જુએ ‘કાન્ગો,’ કાનસ સ્ત્રી, તીખા લેાઢાનું કરકરિયાંવાળું ધાતુનાં હથિયાર કાનૂનગાઈ જી. [+ ગુ. ‘ઈ' ત. પ્ર.] કાનૂનગાની પદવી ઘસવા વગેરે માટે કામ લાગતું એજાર, અડતરી. (૨)કાનૂનભંગ (-ભ) પું. [જ઼એ ‘કાનન’ + સં.] કાયદાને દીવાલમાં મજબૂતી કે રક્ષણ માટે મકેલા પથ્થર. (૩) ઘરના [‘લૉ-ગવર’ મેડાની આગલી પાટડી ઉપર ગોઠવવામાં આવતા બીજે કાનૂન-શાસ્ત્રી પું. [જુએ ‘કાન્ત' + સં,] કાયદાના નિષ્ણાત
[કે હૈદ્દો
ભંગ, કાયદેા ન પાળવાની પ્રવૃત્તિ
[ન્યાયાધીશ, કાજી જાણનાર અમલદાર, સ્વીકારાયેલે શબ્દ] ‘લીગાલિટી' (ઉ.જો.)