Page Text
________________
કક
ના
એકલ-મૂડિયું
૩૫૧
એકવારિયું જબરો માણસ
હોય તેવું (ફૂલની એક જાત). (૨) પિતાની અંદરથી નવું એકલ-મૂડિયું, એકલ-મૂડું વિ. [+ જુએ મૂડી + ગુ. ઉત્પન્ન કરવાની શક્તિવાળું, અંતર્ષિણ “થયું’–‘ઉં' ત...] જએ એકલ-પીઠું'.
એકલું વિ. [સં. ga> અપ. *ણવવું ] એક માત્ર એકલ-રામ પં. [ + સં.] (લા.) બાઈડી છોકરાં વિના હોય તેવું, એકલ, એકાકી, અટલું. (૨) અલગ પડી એકલે પુરુષ
ગયેલું, જુદું થઈ ગયેલું. (૩) માત્ર, ખાલી, “બેર'. [૫વું એકલ-વરિયું જુઓ એકવડિયું'.
(રૂ.પ્ર.) સાથ વિનાના થવું, મદદ વિનાના થવું. -લે પંડે, એકલવાઈ જી. [ જાઓ “એકલવાયું’ + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય] (-પડે), -લે હાથે (રૂ. પ્ર.) મદદ વિના] એકલી અટલી સ્ત્રી કે પશુ-પક્ષીની માદા. (૨) જેની એક એકલું-બેકલું, એકલું છું, એકલું-એકલું વિ. [જ બાજુ ઊંચી હોય તેવી ગાડાવટ-ચીલો. (૩) સાનીનું એક ‘એકલું', દ્વિર્ભાવ] તદ્દન એકલું સાધન
એકલોહિયું વિ. [ + એ “લેહી' + ગુ. ઈયું' ત. પ્ર.] એકલ-વાયું વિ. [ સં. “વાહિલ. > પ્રા. વાહિમ-1 એકલું એક જ લોહીનું, એક જ વંશનું, (૨) (લા.) જિગરજાન
અટલું ચાલ્યું જતું, એકલું પડી ગયેલું. (૨) સહાયમાં એક-વનું વિ. [ + જુઓ “વગ' + ગુ. ‘ઉં' ત. પ્ર.] એક બાજુ કઈ ન હોય તેવું
હોય તેવું. (૨) સામટું, એકજ રહેલું. (૩) એચિંતું એકલવાસ પું. [ + સં. ] એકલા રહેવાપણું
એકવચન ન. [સં.] અફર બેલ. (૨) એક જ વસ્તુ-ક્રિયા એકલવાસી વિ. [સં., મું. ] એકલું જ માત્ર વાસ કરીને ગુણભાવને બંધ કરનારું પદ. (વ્યા.) રહેલું
[ફરવાપણું એકવચની વિ. [સ, .] બેકયા પછી એને પાળનારું. (૨) એકલ-વિહાર ૫. [ + સં. ] એકલું વિહરણ, એકલું ખરું, સાચું. (૩) એકવચન બતાવના (ભા.) એકલવિહારી વિ. સં., .] એકલું ફરનારું, એકલ-ચારી એક-વટ વિ. [ + જ “વટ'.] વટવાળું, ટેકીલું. (૨) સત્યએકલ-વીર પું. [ + સં. ] યુદ્ધમાં એક લડનારો યોદ્ધો વાદી, પ્રામાણિક
[એકવડું એકલવેણું (નવણું) વિ. [+ જુઓ “વણ' + ગુ. “ઉ” એકવડ વિ. [. ઇ-પુટ > પ્રા, ઇવર-વુ] એક પુટવાળું, ત. પ્ર. ], ણીલું (વેણીલું ) [+ગુ. “ઈલું' ત... ] એકવડિયું વિ. [+ ગુ. “યું' ત. મ] પાતળા બાંધાનું, સુકકીધી–લીધી વાત ન મૂકનાર
લકદિયું, એકલવાડિયું. (૨) એકવડું એકલ-શ(સૂ)૨, ડું, એકલ-શ(સીરિયું, એકલ--- એકવડું (એકવડું) વિ. [સ. #પુટ->મા, વૈવવુડમ-] (-)૨, વિ. [+ સં. “રાર' + ગુ. “હું', “યું “ઉ” સ્વાર્થે એક પુટવાળું, એક વીંટાવાળું, એક પડવાળું. [૦ પંત્યાળું ત. પ્ર.] એકલ-વીર (૨) (લા.) સેબત વિનાનું. (૩) પન્યાળું) (રૂ. પ્ર.) બધા ભાગીદારોની મૂડી સરખી મુદત એકલપેઠું, સ્વાથ
[‘એકલ-ડૂકલી. માટે રોકાઈ હોય તે સહિયારે વેપાર કે વહીવટ] એકલોસેકલ વિ. [ જુઓ “એકલ' દ્વિર્ભાવ.] જુઓ એકવત ક્રિ. વિ. [સં.) એકાત્મકતાથી,એકરૂપતાથી, અનન્યતાથી એક-એયું વિ. જઓ “એકલડું.”
એકવન વિ. ., .], ગય વિ. સં.] એક જ વર્ગ કે એકલહથ, યુ, -થું, થ, યુ, થ્થુ વિ. સં. હૃસ્ત() જાતિનું, (૨) જેમાં માત્ર એક જ અચત પદ હોય તેવું. (ગ.) > પ્રા. (૦મ-) દ્વારા + ગુ. ‘ઉ-ઉં' ત. પ્ર.] એક-વર્ણ વિ. [સં.), . [સં., મું] સમાન રંગવાળું. એક જ માણસના હાથમાં હોય તેવું, એકસત્તાક
(૨) સમાન વર્ણ કે જાતિનું. (૩) ન્યાત-જાતને જેમાં ભેદ એકલ-હારી વિ. [ + સં. મહારમાં માને લાપ, .] નથી તેવું, એકસરખું. (૪) જેમાં એક જ વનિઘટક છે એક વખત આહાર કરનારું. (જેન)
તેવું, એકાક્ષરી. (વ્યા.) એકલંગા (લ) પું. [+ ઉર્દૂ લિંગ=પગ], -ગી (-લગી) એકવર્ષીય વિ. [સં.] એક વર્ષના સમયનું, એકવર્ષનું પું. [ + ગુ. ઈ' ત. પ્ર.] કુસ્તીને એક દાવ
એક-વસ્ત્ર વિ. સિ.], સ્ત્રી વિ. [૪, ૫. એક માત્ર લૂગડું એકલતરસે (-લનર સ ) વિ. [ + સં. છોત્તર-> પ્રા. અંગ ઉપર છે તેવું, એક વસ્ત્રવાળું
વોત્તર+જ એ “સો'.] અંકના ઘડિયામાં એક એક ૧૦૧ એકવાર્થતા . સં.] જુદે જુદે સ્થળેથી આવેલા મતએકલિયું વિ, ન. [જ એ “એકલ' + ગુ, ઇયું' ત. પ્ર.] અભિપ્રાય-અર્થ વગેરેનું તદ્દન સરખાપણું–તદ્દન સમાનતા, એક જ માણસ સૂઈ શકે તેવું ગોદડું કે નાનું ગાદલું. (૨) સમાનાર્થતા, “હાર્મની’. (૨) સમન્વય, એકીભાવ. (૩) મેળ (૨) ખેતીના કામનું નાનું સાંતીડું. (૩) જેમાં માત્ર એક હોવાપણું “કસિસ્ટન્સી' સાંતીને પાક રાખવામાં આવે તેવું ખળું
એકવાઘિયું વિ. [+જુઓ “વાઘ=લગામ + ગુ. “ઇયું” ત. એકલિયે વિ,૫.[જઓ એકલિયું'.](લા.) સ્વામિનારાયણ- પ્ર. લગામ ખેંચવાથી માત્ર એક જ બાજુ વળે તેવું (બીજી સંપ્રદાયનો પાળે (એ એકલે પ્રવાસ કરી શકે છે માટે). બાજ કદી ન વળે તેનું ઘોડું) (૨) ચરખાની એક જાત
એકવાર-કું વિ. [+જુઓ “વાર’ સ્ત્રી. વારે, ફરે + ગુ. “કું એકલિંગ(૦) (-
લિથું, બ. વ. [સ. + ગુ. “જી” માનાર્થે). ત. પ્ર.] પહેલી વારનું મેવાડ(રાજસ્થાન)માં ઉદેપુર નજીકના મહાદેવ (ગેહલોત એકવારિયું વિ. [+જઓ “વાર' સ્ત્રી. વારે, કેરે + ગુ. રાજપૂત અને મેવાડા બ્રાહ્મણના કુલદેવ). (સા.)
છયું” ત. પ્ર.] એકવાર કું. (૨) ન. એક વાર ખાંડેલી બર, એકલિંગી લિગી) વિ. [સં૫.] જેમાં એક જ જનનેંદ્રિય કારડ
"૩િ
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016072 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1086 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 32 MB |