Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 317

ઈષા
૨૭૨
ઈટ રે ઈટો
ઈસ
ઈષ સ્ત્રી. સં.] ગાડાં રથ વગેરેમાં બે બળદ-ડા વગેરેને ગેરિયું ન. [સં. રૂદ્ર દ્વારા ઈગોરીનું ફળ. [વા જેવડું
ડતાં સમાંતર આવતું લાકડું, ઊધ. (૨) હળને એવા (રૂ.પ્ર.) નાનું-બઠઠ્ઠી. દાંડે, રિય. (૩) ખાટલાની બેઉ બાજુની ઊભી વળી, ગેરિયો છું. [જ એ “ઈગેરિયું.'] ઈ ગેરીનું વૃક્ષ, ઈગેરિયાનું
ઝાડ
[ઝાડ ઈષાદંત (-દત) , સિં.] હાથીદાંત, દંતશળ
ગેરી સ્ત્રી. [સં. વિI>પ્રા. ઘરમાં] ઈગેરિયાનું ઈસ ચી. [સં. ઉg] ખાટલા પલંગ વગેરેનાં પડખાંને બે- ગેરું, ઘેર ન. [સં. સુર ગુઢ દ્વારા ઈગારિયું માને છે તે ઊભે દાંડે
ઈચવું સ. કેિ. [હિં. તત્સમ] ખૂંચવી લેવું, ખેંચવું. (૨) ઈસસ પં. શાલેડાના ઝાડનો ગંદર, શેષગંદર, કાદર, ઇસેસ શ્વાસમાં લેવું. ઈ ચાવું કર્મણિ, ક્રિ. ઈ ચાવવું છે., સક્રિય ઈસુ પું. એ “ઈશુ.” (સંજ્ઞા.)
ઈ ચાવડું, ૦૨ (ર) સ્ત્રી. મજબૂતાઈ. (૨) મજબુત કરવું ઈસવી, ઇસ્વી વિ. [અર. ઈસવી] ઈસુ ખ્રિસ્તને લગતું એ. (૩) તાણ, ખેંચાણ ઈસવી સન ઈસવી સન છું., સ્ત્રી, [ફા. સિને-ઈસ્વી] ઈસુના ઈ ચાવવું, ઈ ચાવું એ “ઈચવું'માં. જનમથી ગણાતા સંવત્સર. (સંજ્ઞા.)
ચિયું વિ. [એ. ઇ. “ઇયું” ત...] એક ઇચના માપનું ઈસાઈ સ્ત્રી. [+ ફા. “આઈ પ્રત્ય] ઈસુને લગતું. (૨) ઈ-કણ વિ., પં. અધે ફાંગા જેવા કુકડા જેવી ખ્રિસ્તી ધર્મનું અનુયાયી, ખ્રિસ્તી
આંખવાળો ઈસામસીહ પું. [અર.] ઈસુ ખ્રિસ્ત. (સંજ્ઞા.)
જવું સ. ફિ. અગિયારીમાં અગ્નિની સ્થાપના કરવી. ઈસુ-દાસ, ઈસુ-ભક્ત ૫. [+ સં.] ઈસુને સેવક, ખ્રિસ્તી (૨) અભિષેક કરે. (૩) (લા.) અર્પણ કરવું. (૪) ઈવી એ ઈસવી'.
રાજી કરવું, જવું કર્મણિ, ક્રિ. જિવવું છે., સ.ક્રિ ઈસ્વી સન જ “ઈસવી સન'.
જાવવું, જાવું એ “જિ”માં. ઈસ્ટર ૫. અં.1 ખ્રિસ્તી ધર્મ પ્રમાણે એપ્રિલ મહિનાના ઈટ સ્ત્રી. [સં. છૂટ્ટી>પ્રા. શટ્ટી, ઇટ્ટા] ચણતરમાં વપરાતું માટીનું પહેલા રવિવારે પળાતે ઉત્સવ (માર્ચની ૨૧મી પછી ચાંદ્ર- લંબચોરસ ધાટનું કાચું કે પકવેલું નાનું ચોસલું. [૦ થી પૂનમની પછીનો રવિવાર), (રજ્ઞા.).
ઈંટ બજાવવી (રૂ. પ્ર.) પાયે ઉખેડી નાખો, મકાનને ઈહકવું અ. ક્રિ. [રવા.] મનમાં બળવું, હિજરાવું. (૨) નાશ કર. ૦ ની ગારમાટી કરવી (રૂ. પ્ર.) પાયમાલ દિલગીર થવું. (૩) ભય પામ, ઈહકાવાવું ભાવે., ક્રિ. કરવું. ૦ ની ગારમાટી થવી (. પ્ર.) પાયમાલ થવું. (૨) ઈહકાવવું છે., સ.ક્રિ.
મકાન પડી જવું. દોઢ ઈંટની મસ્જિદ બનાવવી (રૂ.પ્ર.) ઈહા સ્ત્રી. [૩] ઇચછા, વાંછા, “વિલ' (પ્રા.વિ.) (૨) હઠ કર, જિદ પકડવી. મસાની ઈટ (રૂ. પ્ર.) ઠેઠ આરા, ઉમેદ. (૩) ચેષ્ટા, પ્રવૃત્તિ
નિશાળિયો
[પાડનાર ઈહા-મૃગ છું. [.] વરુ. (૨) એ નામને દસ રૂપકા(નાટય- ઈંટ-ગર પું. [+ ફો, પ્રત્યય] ઈ ટેને ઉદ્યોગ કરનાર, ઈટ
પ્રકાર)માંને ચાર અંકેવાળો એક રૂપક-પ્રકાર. (નાટય.) ઇંટેગરી સ્ત્રી. [+ફા. પ્રત્યય ઈટ બનાવવાનું કામ ઈ ળ શ્રી. જઓ ઈચળ',
[ ધાતુ, “મેંગેનીઝ' ઈટ-ઢેખાળ(-ળી) સ્ત્રી. [+જુએ “ઢેખાળો'.] એ નામની ઈગની સ્ત્રી, કાચ બનાવવામાં વપરાતી એક કાળા રંગની એક રમત, કકર-કાંડું, દટ્ટણ-ભરિયા, મગ-કુકડી ઇંગલિત સ્ત્રી. [એ. ઇગ્લિ] (લા.) બેઠે પગાર, પેશન ટપજાવ છું. જિઓ ‘ઈટ' દ્વારા.] ઈંટનો ભઠ્ઠો ઈગલિસિયે મું. [+ગુ. ઈયું છે. પ્ર.] (લા.) અશક્ત ટબંધી વિ. [+જ બાંધવું'.] ઈટનું બાંધેલું, ઈટેરી માણસ, બેઠે પગાર ખાનાર આસામી
ટ-વાકે મું. [+જ એ “વાડે'.] ઈટ પકવવાના ભઠ્ઠાની ગલી-ઢીંગલી સ્ત્રી. જિઓ “દીગલી'નું દ્વિત્વ.] એ નામની જમીન એક મત, ખીલ-માંકડી
ટવું સ. કિ. (કડીની રમતમાં) આંટવું. [ઇટી પડવું ઈગળી છું. એક જાતને કાળા રંગને વીંછી
ઈટાવું કર્મણિ, .િ ઈટાવવું પ્રે, સ.ફ્રિ. ઈગ સ્ત્રી. એક જાતની ડાંસ જેવી માખી
ઇંટાવવું, ઇટલું જ “ઈટવું'માં ઈગાર પં. [સં માર] અંગારે, બેટા, મેટે ટાંડે. (૨) ટાળ વિ. જિઓ “ઈટ+ગુ. આળત.] ઈંટનું બનાવેલું (લા.) બળતરા, મનમાં થતી આગ-લાય
ઈટાળી સ્ત્રી જિઓ ઈટાળું' + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય] ઈટાને ગારિયા પુંજુિઓ “ઈ ગારો+ગુ. “યું' વાર્થે ત.ક.](લા) માર મારી મારી નાખવાની ક્રિયા લેથામાં દાણાને બદલે કાળી ભૂકી બાઝે એવી જુવાર ઈટાળું વિ. જિઓ ઈટ' ગુ. આળું' ત..] ઈટવાળું. ઈગરો . [એ. મા-> પ્રા ગંગામ-] બળતો કેય, (૨) ન. ભાંગેલી ઈટાના ટુકડા, ઈંટાળા ટાંડે, બેટા. (૨) ઈગારિ, કજળી ગયેલી જુવાર ઈટાળે . [જ “ઈટાળું'.] ભાંગેલી ઈંટને ટુકડે. (૨) ગિયું ન. [સં. શુદ્રિત-> પ્રા. રંગુસ-] ઈગેરિયાનું ગારામાંથી ઈંટનાં ચોસલાં પાડવાનું સાધન. (૩) (લા.) ઝાડ ગેટે ૫. ગાડામાંની બેઉ પડખાંઓની ઊભી પાળ ઇટિયે . કડી આંટવામાં હોશિયાર [બનાવેલું ઈ ગેરસ સ્ત્રી, ખેડા તરફ રમાતી બમચી-કંડાની રમત, ટેરી, ઈલ, ટેરી વિ. [જઓ ઈટ' દ્વાર] ઈટનું છલી, ઈલ-ઈલ
ટો રે ટે સ્ત્રી. એક રમત
મુખ