Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 286

આસંદર
૨૪૧
આસ્તે-કદમ
આનંદ (-ધ) (આસદ,) સ્ત્રી. જએ “આાંદ'. અસુર-લગ્ન ન, અસુર-વિવાહ !. [સં.] જેમાં બળાત્કારે આ-સંદકી (-સન્દકી) સ્ત્રી. [સં.] નાની ઊંચી બેઠક, ખુરશી. કન્યાનું હરણ કરી જઈ એની ઇચ્છા વિરુદ્ધ લગ્ન કરવામાં (૨) આરામ-ખુરશી ચિરસ ઊંચી બેઠક. (શિપ) આવે તેવું લગ્ન
પ્રિવેશ આ-સંદ (-સન્ડ-) ૫. [સં. + ગુ. “કું સ્વાર્થે ત. પ્ર.] આસુરાશ પું. [+ સંમા-વેરા] આસુરી પ્રકૃતિને શરીરમાં આ-સંદિકા –સન્ડિકા), આનંદી (-સન્દી) સ્ત્રી. [સ.] અસુરી વિ. [સ,j.] જુએ “આસુર.' નાનું સિંહાસન. (૨) માંચી. (૩) નાની ખુરશી
આસૂદા-દું વિ. [રા. આસૂદ] આરામ ભોગવતું, નિરાંત આસંધ (-સન્ધજુએ “આદ'.
લેતું. (૨) સુખી. (૩) પિસાવાળું આસા એ “આશા.'
અ-સેચન ન. [સં.] છંટકાવ આસાએસ જુઓ આશાએશ.”
આ સુંદર પું. અમંતક નામનું સાધારણ કદનું આમલીના આસાગઢ,-ડી એ “આશા-ગૌડ,ડી.”
કાતળા જેવા ફળવાળું એક ઝાડ, આસંતર, આસીંદરો અસા-જેગિ જ “આશા-ગિ.”
આસેતુ-હિમાચલ ક્રિ. વિ. [સ.] રામેશ્વર પાસેની રામે આ-સાદન ન. [ ] પ્રાપ્તિ
બંધાવેલી મનાતી પાજથી લઈ છેક હિમાલય સુધી, સમગ્ર અ-સાદિત વિ. [સં.] પ્રાપ્ત કરેલું, મેળવેલું
ભારતવર્ષમાં આસાદ વિ. [સં.] મેળવવા જેવું, મેળવી શકાય તેવું આસે, વેજ પું. [સં. શાશ્વયુગ-> પ્રા, અસલમ-] હિંદુ કાર્તિકી આસાન વિ. [ફા.] સુગમ, મેળવવામાં સરળ, સહેલું વને છેલે બારમે મહિને, આશ્વિન માસ, (સંજ્ઞા.) અસાન-કેદ સ્ત્રી. સ્ત્રી. [+ એ “કેદ'. પરંતુ આ સમાસાંત આ સેટિયું ન. આંખ ફરકાવતાં ભમર પણ ફરકે એવી ક્રિયા શબ્દ ગુ. માં ન ઊભું થયું છે.] સાદી કેદ, હળવી કે આ વું સ. ક્રિ. [ગ્રા.] કામકાજમાં જોડી પાવરયું બનાવવું. આસાનકેદી પું. [+ જુઓ “કેદી'.] હળવી સત્તાવાળા કેદી (૨) પલટવું, કેળવી સવારીલાયક કરવું. આસેડાવું કર્મણિ, આસાની સ્ત્રી, [.] સુગમતા, સરળતા, સહેલાઈ
ક્રિ, આસેઢાવવું છે., સ, જિ. આસામ પું. જેને પૂર્વ કામરૂપ દેશ (ભારતની પૂર્વ સરહદે અઢાવવું, આસેડાવું જ “આસેડવું”માં. આવેલ.) (સંજ્ઞા)
આસેતું વિ. કામમાં રોકાયેલું, આવતું આસાનમાં જુઓ “શા-માંડ.'
આપાલવ, અસેપાલ પું. [સ, મોલ-વહેં->પ્રા. અસામાં સ્ત્રી. જિઓ “આસામ” + ગુ. ‘ઈ' ત. પ્ર.] મણોમ-પ(-)] અશોક વૃક્ષનાં પાંદડાં જેવાં પાંદડાંવાળું
આસામની બંગાળી ભાષાના કુળની ભાષા. (સંજ્ઞા.) શેભાનું એક વૃક્ષ (આંબાનાં પાંદડાંની જેમ એનાં પાંદડાં આસામી ડું, સ્ત્રી. [અર. “અસામી'-- નામે, નિશાનીઓ, પણ તોરણ બનાવવાના કામમાં આવે છે.) સંજ્ઞાઓ, લક્ષણ. અર્થો ‘ઉમાં વિકસ્યા છે.] ખેત, આસુંદ(-ધ) સ્ત્રી. [સં. ૩૫/૧] આસન, આકસંદ, દેહાતી, ગામડિયે. (૨) પૈસાદાર માણસ. (૩) પ્રતિષ્ઠિત આનંદ, આરોધ. (એક ઓષધિ) માણસ. (૪) જેની સાથે લેણદેણને સંબંધ હોય તેવી અ-સ્તર પું, રણ ન[સં.] બિછાવટ. (૨) પાથરવા માટેની વ્યક્તિ. (૫) દેણદાર. (૬) ઘરાક. (૭) અસીલ. (૮) નાની મોટી જાજમ, શેતરંજી. (૩) હાથીની ઝલ. (૪) વ્યક્તિ (પુરુષ કે સ્ત્રી)
[દીઠ, વ્યક્તિદીઠ ચાદર, ઓઢ આસામી-વાર કિ. વિ. [+. “વાર’ વારા ફરતી] માણસ- આ-સ્તરણી સ્ત્રી. [+]. “ઈ' ત. પ્ર.] શેતરંજી, ચટાઈ આસાર . [સં.] વરસાદનું સખત ઝાપટું. (૨) દીવાલની અસ્તિક વિ. [સં.] ઈશ્વરના અસ્તિત્વમાં માનનારું. (૨) પહોળાઈ. (૩) મકાનને પા. (૪) ફેલાવ, પ્રસાર. (૫) (લા.) શ્રદ્ધાળુ, વિશ્વાસુ, યકીનવાળું ફાળકે
નૃિત્તને એક પ્રકાર. (નાટ.) આસિતક-તા, સ્ત્રી. [સં.] આરિતક હોવાપણું, આસ્તિકથા આ-સારિત ન. [ર.] એ નામનું એક વૈદિક ગીત. (૨) અસ્તિક-દર્શન ન. [સં.] ઈશ્વરના અસ્તિત્વનો જે તત્ત્વઆસાવરી જુઓ આશાવરી.”
જ્ઞાનની પદ્ધતિમાં સ્વીકાર અને ચર્ચા વિચારણા છે તેવું શાસ્ત્ર આસા-વળ (-ળ્ય) સ્ત્રી. [સં. મારા > પ્રા. માસવી ] આસ્તિક-વાદ પું. [સ.] આસ્તિકતાને સિદ્ધાંત જુઓ “આશા-પહલી.”
આસ્તિકવાદી વિ. સં., પૃ.] આસ્તિક-વાદમાં માનનાર અસિકા જુઓ “આશિક’.
અસ્તિક ન. [સં.] જુઓ આસ્તિક-તા'. અનસિક્ત વિ. [સં.] છાંટેલું
અસ્તિકથ-બુદ્ધિ સ્ત્રી..સં.] આસ્તિકતામાં માનવાપણું અસિસ્ટન્ટ વિ. [એ. ઍસિસ્ટન્ટ] સહાયક, મદદગાર અસ્તીન સ્ત્રી. [ફા.] હાથને ઢાંકતો પહેરવાના કપડાનો ભાગ, આગ જુઓ “આશીંગ'.
બાંય. [ ૦ ચડા(-)વવી (રૂ.પ્ર.) કામ કરવા તત્પર થવું. આસીંદરો જુઓ “આ દર'.
(૨) ધમકી આપવી. (૩) લડવા તૈયાર થવું. ૦ ને સાપ આસુ જુએ “આસે.'
(રૂ.પ્ર.) મિત્રતાને ડોળ કરનાર શત્રુ. ૦ માં સા૫ પાળ અસુર વિ. સં.] અસુરેના સંબંધનું, અસુરે વિશેનું. (૨) (રૂ.પ્ર) છૂપા શત્રુને નિભાવવા]. (લા.) રાક્ષસી, જંગલી. (૩) તામસી
અસ્તે ક્રિ. વિ. ફિ. આહિસ્ત] ધીમેથી, નિરાંતથી, આસુર-ભાવ ૫. [સં.] અસુરી સ્વભાવ
હળવાશથી
[મંદ ચાલે, આસુર-માર્ગે મું. [સં.) અધોગતિ તરફ લઈ જનારે માર્ગ આસતે-કદમ ક્રિ. વિ., કે. પ્ર. [જાઓ “કદમ.”] ધીમે પગલે
સિં.] ઈશ્વર મ] શેતર
લ
,
"
એક પ્રકાર.
રિસે.] એ ના