Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 207

અસ્ત-પ્રભા ૧૬૨
અસ્ત્ર-વૃષ્ટિ અસ્ત-પ્રભા સ્ત્રી. [સં.] આથમતી-વેળાના પ્રકાશ
અસ્તિત્વ-બોધક, અસ્તિત્વ-વાચક લિ. [સં.] હયાતી અસ્તબ્ધ છે. [સં] ક્ષોભ ન પામેલું. (૨) આશ્ચર્યચકિત બતાવનારું, (૨) હકાર કે સંમતિ બતાવનારું, ‘ઑફર્મેટિવ' ન થયેલું. (૩) ચંચળ, ફુર્તિવાળું
અસ્તિત્વવાદ છું. [૩] હમેશાં હયાતી હોવા વિશેના મતઅસ્તબ્ધતા સી. [સં.] અસ્તબ્ધ હોવાપણું
સિદ્ધાંત, અતિસદ્ધાદ, “એઝિસ્ટશિયાલિઝમ' (ઉ. જે.) અસ્તમન ન. [સં.] આથમવાની ક્રિયા
અસ્તિત્વવાદી વિ. સં., પૃ.] અસ્તિત્વાદમાં માનનારું અસ્તમાન વિ. [ સંસકૃતાભાસી વર્ત. કુ.] આથમતું. (૨) અસ્તિ-નાસ્તિ સ્ત્રી. [સં. મતિ +7 + અતિ વર્ત, ત્રી. પું, (લા.) નાશ પામતું
એ. ૧.] છે અને નથી એવું હોવાપણું, સાચું ખરું અને અસ્તર ન. [ કા. આતર ] કપડાની અંદર સીવવામાં ખાટું ખરું એવો ભાવ આવતું પડ. (૨) રંગ લગાવતાં પદાર્થ ઉપર ચડાવવામાં અસ્તિ-નાસ્તિ-રૂપાંતર (રૂપાંતર) ન. [સં.] અતિરૂપને આવતું પડ. (૩) રસ્તા વગેરે ઉપર ચડાવવામાં આવતું નાસ્તિરૂપમાં અને નાસ્તિરૂપને અતિરૂપમાં ફેરવવાની ક્રિયા, ડામર વગેરેનું પડ [સિક્કો, સોનામહેર વિપરીતકરણ “ -ન' (રા.વિ.)
[પક્ષ અસ્તરયું ન. [એ. સ્ટર્લિંગ] સેનાના ઇલૅન્ડના ચલણ અસ્તિ -૫ક્ષ છું. [સં.] છે' એવું બતાવનારો પક્ષ, અનુકૂળ અસ્તરી સ્ત્રી. [૫ર્ચ. ઈસ્તરી] યેલાં કપડાં ઉપર સફાઈ અસ્તિ-ભાવ છું. [સં.] “છે' એવી સ્થિતિ, હયાતી અને કડકાઈ લાવવા માટે ફેરવવાનું ગરમી સાચવતું લે- અસ્તિ -માન વિ. [ + સં. “ના ] હયાતવાળું, જીવંત, ખંડનું સાધન, અસ્ત્રી, ઇસ્ત્રી
જીવવાળું
[પઝિટિવ' અસ્તરો છું. [ફા. ઉસ્તુર ] હજામત કરવાનું સાધન, અસ્ત્રો, અસ્તિ-રૂ૫ વિ. [સ.] હકારબેધક, ભાવાત્મક અસ્તિવાચી, સજિ. [અવળે અસ્તરે મરવું (રૂ. પ્ર.) ઊંધુંચતું સમ- અતિ -વાકય ન. [સ.] હકારબોધક વાકય, “એફર્મેશન' ઝાવી પસા પડાવી લેવા. લેવો (ઉ. પ્ર.) આળસ થઈ
(રૂ. પ્ર.) આળસુ થઈ અતિ-વાચક વિ
અસ્તિ -વાચક વિ. [૩], અસ્તિ -વાચી 4િ. [,, .] જ બેસી રહેવું ]
અસ્તિ -રૂપ.' અસ્ત-લગ્ન ન. [સં.] કઈ આકાશી પદાર્થ આથમતો હોય અસ્તિ-સહાડ છું. [સ.] જુએ “અસ્તિત્વ-વાદ'. (૨. છે. ૫)
ત્યારે પશ્ચિમ ક્ષિતિજને અડકનારું ક્રાંતિવૃત્તનું બિંદુ. (જ.) અંસ્તિસાદી વિ. સિ., ] જુઓ અસ્તિત્વવાદી. અસ્તવનીય વિ. [સં] સ્તવન ન કરવા જેવું, વખાણવા અસ્તુ કેમ. [સં. મરતુ આજ્ઞા. કર્તરિ, ત્રી. પું, એ. ૧.] ગ્ય નહિ તેવું
તથાસ્તુ, તારા ભાગ્ય પ્રમાણે થાઓ એ ભાવને ઉદ્દગાર અસ્ત-વ્યસ્ત વિ. [સં.] ઊંધુંચતું, ઊલટસૂલટ. (૨) હેંદી (૨) ઠીક છે એવો ઉદગાર, ભલે, વારુ નખાયેલું. (૩) વેરણછેરણ પડેલું, વીખરાયેલું
અસ્તુ વિ. [એ. -ક્ષર્ દ્વારા ગુ.](લા.) છાનું, છૂપું, અછતું અસ્તગ્યસ્તતા સ્ત્રી. [સં.] અસ્તવ્યસ્ત હોવાપણું અસ્તેય ન. [સં.] ચેરીને અભાવ. (૨) વાણું મન અને અસ્ત-શિખર, અસ્ત-શુગ ( શ8) ન. [સં] કાલ્પનિક કર્મથી પારકી વસ્તુ તરફ નિઃસ્પૃહ વૃત્તિ અસ્તગિરિનું શિખર, ક્ષિતિજ (પશ્ચિમ દિશાની)
અસ્તેય-વ્રત ન. [સં.] ચોરી ન કરવાની પ્રતિજ્ઞા અસ્ત-સૂર્ય પું. [સં.] કેઈ પણ આકાશી પદાર્થના અંશને છ અતેદય . [. મસ્ત +૩] ઊગવા અને આથમવાની વડે ભાગવાથી જે આવે તેટલી ઘડી અને એ પદાર્થનું ક્રિયા. (૨) (લા.) ચડતી-પડતી. અસ્તલગ્ન એ બેની મદદથી વિલોમ લગ્ન કાઢી એમાં છ અ ભુખ વિ. [સં. મત + હરમુa] લગભગ આથમવા રાશિ ઉમેરવાથી અથવા બાદ કરવાથી જે આવે છે, અસ્તાર્ક. આવેલું, આથમવાની અણી ઉપર આવેલું (જ.)
અસ્ત્ર ન. [સં.] ફેંકવાનું કેઈપણ સર્વસામાન્ય શસ્ત્ર-હથિયાર, અતળ (-ળ્ય) સ્ત્રી. [ગ્રા.] આંબલીના ઝાડમાં દેવનું સ્થાનક પ્રક્ષેપાસ્ત્ર. (૨) પૌરાણિક માન્યતા પ્રમાણે મંત્રબળથી ફેંકકરવામાં આવ્યું હોય તે સ્થાન
[નાશ પામેલું વામાં આવતું મનાતું હતું તે હથિયાર અર્તગત (અસ્તત) વિ. [સં.] આથમી ગયેલું. (૨) (લા.) અસ્ત્ર-ધારક વિ. સિં], અસ્ત્રધારી વિ. [સ., પૃ.] અસ્ત્ર અસ્ત-સ્થા)ઈ સ્ત્રી. [સં. અાથી મું.] ગાનના ત્રણ ધારણ કરનાર (સૈનિક, યુદ્ધો) ભાગોમાં પહેલો ભાગ, ધ્રુવ, ટેક
અસ્ત્ર-ધારણ ન. [સ.] હથિયારથી સજજ થવાની ક્રિયા અસ્તાચલ(ળ) . [સં. મ + અવ], અસતાદ્રિ પું. અસ્ત્ર-મંત્ર (-મન્ન) પું. [સં.] અસ્ત્ર છોડતી અને પાછું ખેંચી |[ + સં. અદ્રિ] સૂર્ય-ચંદ્ર જે ક્ષિતિજમાં આથમતા લાગે છે લેતી વેળા બેલવામાં આવતા મંત્ર ત્યાંના કાપનિક પર્વત, અસ્તગિરિ. (સંજ્ઞા.)
અસ્ત્ર-યુદ્ધ ન. [સં.] અસ્ત્રોથી થતી લડાઈ. (૨) સામસામા અસ્તર્ક છું. [ સં. યસ્ત + ] જુઓ “અસ્ત-સૂર્ય'. મંત્ર ભણી ફેંકવામાં આવતાં અસ્ત્રોથી લડાતી લડાઈ અસ્તવ્યસ્ત સ્ત્રી.[સ, કરત-શ્ચતત ] અસ્તવ્યસ્ત-તા'. અસ્ત્ર-લાઘવ ન. સિં] ફેંકવાનાં હથિયાર વાપરવાની નિપુણતા અસ્તિ સ્ત્રી, સિં, અણ ધાતુના કર્તરિ વતે.કા. શ્રી.પુ, અસ્ત્ર-વિદ વિ. [+ સં. વિ4 ] અસ્ત્રવિદ્યાનું જ્ઞાન ધરાવનાર એ.વ.ના નામ તરીકે પ્રયોગ] હસ્તી, હયાતી
અસ્ત્ર-વિદ્યા સ્ત્રી. [સં.] અસ્ત્ર ફેંકવાની કળા. (૨) યુદ્ધશાસ્ત્ર અસ્તિ -કાય વિ., પૃ. [સં.] જેને વિશે “છે' એમ કહી અરુ-વિધાન ન. [સ.] અસ્ત્ર-રચના. (૨) હથિયારનો કાયદે શકાય તે, સૂફમમાં સક્ષમ અંશના સમૂહરૂપ પદાર્થ. (જેન.) અસ્ત્ર-વિહીન વિ. [સં.] હથિયાર વિનાનું [અસ્ત્રોને વરસાદ અસ્તિતા સ્ત્રી, ત્વ ન. [સ.] હયાતી, હેવાપણું અસ્ત્ર-વૃષ્ટિ સ્ત્રી. [સં.] અસ્ત્રો પ્રબળ રીતે નાખવાની ક્રિયા,