Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 201

અ-સમાદતિ
૧૫૬
અસહકાર-યુગ
અ-સમદતિ સ્ત્રી. [સં.] જુએ “અસમાદર.' [કરવાપણું અસરકારક વિ. [+સં.]. અસર-કારી વિ. [+ , પૃ. 3 અ-સમાધાન ન. [સં.સમાધાનને અભાવ, નિકાલ ન અસર કરનારું. (૨) ચેટ લગાડનારું. (૩) સાટ, રામબાણ અ-સમાધાનકારક વિ. સં.] સમાધાન ન કરનારું. (૨) અ-સરલ(-ળ) વિ. સં.] સરળ નહિ તેવું, અધરું, મુશ્કેલ. ઝઘડો ચાલુ રાખનારું
(૨) મહેનતથી થયેલું. (૩) જેને સ્વભાવ સરળ નથી તેવું, અ-સમાધિ સ્ત્રી. સિં, ૫.] ચિત્તની સ્વસ્થતાને અભાવ, વાંકા સ્વભાવનું
એકાગ્રતાને અભાવ. (૨) મનની ગૂંચવણ કે મંઝવણ અસરલ(ળ)-તા સ્ત્રી. [સં] સરળતાને અભાવ અસમાધિ-મરણ ન. [સં.] દુઃખદ સ્થિતિમાં કે બાલભાવે અસરાફ વિ. [અર. અશ્રા’-એ “શરીફીનું બ.વ.] પાપ વિનાનું
એટલે અજ્ઞાન દશામાં હાયવોય કરતાં થતું મૃત્યુ. (જૈન) નિદેપ અારાક, [(૩) જિ. વિ. અવિરત રીતે, ધારાબંધ અ-સમાધેય વિ. [સં.] જેને નિકાલ લાવી કે આપી ન અસરાર-લ,-ળ) વિ. ચાલુ, સતત. (૨) ભરપૂર, ભરેલું. શકાય તેવું
અસરરર ન. [અર. ‘સર’નું બ.વ. “અસરાર] છુપ ભેદ. અસમાન વિ. [સં.] સરખું ન હોય તેવું, જુદું પડતું. (૨) (૨) ખાનગી વાત. (૩) (લા.) ઝડઝપટ વિજાતીય. (૩) બરેબરિયા વિનાનું, અજોડ. (૪) સપાટ અસરાલ(ળ) જૂઓ “અસરાર.' નહિ તેવું, ઢેકાઠેયાવાળું
અસલ વિ, ક્રિ.વિ. [અર. “અસ્લ'-જડ, મૂળ તત્ત્વ, અસમાનતા સ્ત્રી. [સં] સમાનતાને અભાવ
મૂળ વસ્તુ. ઉમાં વિ.] મળ. (૨) પ્રાચીન. (૩) ઉત્તમ. અ-સમાપ્ત વિ, [સ.] અપૂર્ણ, અધુરું
(૪) ખરું, સાચું અ-સમાપન મ. (સં.] અપૂર્ણ રાખવું એ, અ-સમાપિત અસલિયત સ્ત્રી. [+ ફ. “ઈચતુ” પ્રત્યય] અસલ હેવાપણું અ-સમાપિત વિ. [૪] અ-સમાત, અધૂરું રાખેલું અસલનું, અસલી વિ. [જુઓ “અસલ + ગુ. “નું છે. વિ. ને અ-સમાપ્તિ સી, સિં.] જઓ અસમાપન'.
અનુગ', + “ઈ' ત...] નકલી નહિ તેવું. મૂળ, (૨) જુના અ-સમાવર્તક, અ-સમાવૃત્ત(–ત્તિ), વિ., પૃ. [સં] ગુરુને સમયનું, પ્રાચીન
ત્યાં અભ્યાસ પૂરો કરી હજી ઘેર પાછો ન ફર્યો હોય તેવા અસલી-પસલી સ્ત્રી, જિઓ પસલીનો દ્વિર્ભાવ.] ફાગણ (વઘાથ)
સુદિ ૧ થી ૧૫ સુધી છોકરીઓ ઓળખીતાને ત્યાંથી જુવાર અ-સમાહાર છું. [સં] એકઠું ન કરવાની ક્રિયા. (૨) બાજરી વગેરે દાણા માગી લાવે એવું વ્રત મેળવી લેવાને અભાવ. (૩) rદા પડવાની ક્રિયા
અલેખ જ એ “અશલેખા.' અ-સમાહાર્ય વિ. [સં] જેને સમાહાર ન કરી શકાય તેવું, અ-સવર્ણ નિ. [સં.] સમાન રંગનું નહિ તેવું. (૨) સમાન એકઠું કરી ન શકાય તેવું
જ્ઞાતિ-વંશનું નહિ તેવું. (૩) એક જ સ્થાન અને આત્યંતર અ-સમાહિત વિ. [સં] સારી રીતે મુકવામાં ન આવ્યું પ્રયત્નથી જે વર્ણ અક્ષરનું ઉચ્ચારણ નથી થતું તેવું, હોય તેવું. (૨) સમાધિ વિનાનું, ધ્યાનહીન. (૩) અસ્વસ્થ, અસજાતીય. (વ્યા.) બેચેન, અશાંત. (૪) ભંડું, અશ્લીલ. (જૈન). (૫) મનના અસવર્ણનતા સ્ત્રી. [સં.] અસવર્ણ હેવાપણું સંક૯પ વિનાનું. (જૈન).
અ-સવર્ણ-વિવાહ . [સ.] ભિન્ન ભિન્ન વર્ણ-જ્ઞાતિનાં અ-સમાંતર (-સમાન્તર) વિ. [સં. અસમ+અત્ત૨] સરખા સ્ત્રી-પુરુષનું લગ્ન, વર્ણતર લગ્ન
અંતરે આવેલું ન હોય તેવું. (૨) આડુંઅવળું, વાંકુંચકું અસવસી સ્ત્રી. [જ “અસ ” + ગુ. “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય] અ-સમીક્ષિત વિ. સિં] સારી રીતે તપાસવામાં ન આવેલું, બહુ ખાવાથી પેટમાં થતી અકળામણ, અસેસી જેની સમીક્ષા કરવામાં નથી આવી તેવું
અવસે પું. [સ. ૩રવાસ] (લા.) મનમાં થતી ચટપટી અ-સમીચીન વિ. [૩] સારું નહિ તેવું, ખરાબ, અગ્ય અસવાર વિ. [ફા. અસ્વાર (અસ્પ + સવાર )] છેડેસવાર, અસત્પત્તિ સ્ત્રી. [ સં. અ-સમ+ ૩uત્ત] સ્વાભાવિક કરતાં (૨) (લા) કોઈ પણ પ્રાણુ ઉપર સવાર થનારું, (૩) . તદન જુદા પ્રકારની ઉત્પત્તિ, સરખા પ્રકારની ઉત્પત્તિને અભાવ ઘોડેસવાર માણસ. (૪) અશ્વારોહી સૈનિક અ-સમ્યક વિ. [ સં. મનસા ] સારું નહિ તેવું, નઠારું. અસવારી સ્ત્રી. [+ગુ. “ઈ' ત...] છેડા વગેરે વાહને (૨) , ભૂલ ભરેલું. (૩) શુદ્ધ જ્ઞાન જેને નથી મળ્યું ઉપરનું આરહણ, સવારી. (૨) ઘોડેસવારી સરઘસ (ખાસ તેવું. (જૈન)
કરી રાજવીઓનું) અસર વિ. [ + જ એ “સરવું–ખસવું, ફરવું] (લા.) નુક- અસવ્ય વિ. [સં.] સવ્ય-ડાબું નહિ તેવું, જમણું સાન કરનારું. [૦ચરવું (રૂ.પ્ર.) ઘાસ સાથે રોગ ઉત્પન્ન અ-સહ વિ. [સં] સહન ન કરનારું, ખમી ન ખાનારું કરે તેવું ઝેરી જંતુ કે જવ ભૂલથી ખવાઈ જાય એ રીતે અ-સહકાર છું. [સં] સહકારને-સાથે કામ કરવાને અભાવ, ઢોરનું ચરવું]
સાથે રહી કામ ન કરવું એ. (૨) ગાંધીજીએ સરકારનાં અસર* સ્ત્રી. [અર.] વસ્તુને સારો કે માઠે પ્રભાવ કે કામકાજમાં સાથ ન આપવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરી ત્યારથી છાપ પડે યા ગુણ-અવગુણ દાખવે એ. (૨) પાસ, રંગ, દેશમાં તે તે કામમાં મનદુઃખ કે એવા કારણે સાથ ન સેબતની છાપ. (૩) (લા) લાગવગ, [૦ કરવી (રૂ. પ્ર.) આપી સામુદાયિક વિરોધ વ્યક્ત કરવાની ક્રિયા ગુણ બતાવ, પરિણામ બતાવવું, ૦થવી, ૦૫૮ી (રૂ. અસહકાર-યુગ પું. [સં.) ગાંધીજીની સ્વરાજ્યની અહિંસક પ્ર) લાગણી અનુભવાવી. (૨) પાસ બેસવો].
લડતના ઈ. સ. ૧૯૧૯ થી ૧૯૪૭ સુધીને કાલ