Page Text
________________
અસત
અસત વિ. [સં. ન્ન-ત્ત] ખાટું, જૂઠું. (૨) (લા.) દુષ્ટ, (૩) અવૈશ્ય. (૪) બનાવટી
અસતિયું વિ. [+ગુ. યું' ત.પ્ર.] જૂઠાખેલું અ-સતી સ્ત્રી. [સં.] પતિવ્રત ન પાળનારી સ્ત્રી, કુલટા, પુંહ્યલી
અસતી-પાષણન. [સં.] શ્રાવકના સાતમા વ્રતને! એ નામના એક અતિચાર-દેાષ. (જૈન.) અસતૂલ(-ળ) ન. ખેતરની ચારે બાજુની હદ
અસત્કર્મ ન. [સં.] ખરાબ કામ, (ર) ખેાટી ક્રિયા. (૩) ખરાબ ચેષ્ટા
અ-સત્કાર પું. [સં.] આગતા-સ્વાગતાના અભાવ, (૨) અનાદર, અપમાન
અસત્કારણુ ન. [સં.] ખાટા કારણવાળે હેત્વાભાસ. (તર્ક.) અસત્કાર્યવાદ પું. [સં.] કાયૅ ઉત્પત્તિ પૂર્વે કારણરૂપે વિદ્યમાન નથી અને ઉત્પન્ન થાય છે ત્યારે જ વિદ્યમાન થાય છે એવા મત-સિદ્ધાંત, (વેદાંત.) (૨) કારણ સત્ હોવા છતાં એનું કાર્ય અસત્ છે એવા મત-સિદ્ધાંત. (વેદાંત.) અસત્કાર્યવાદી વિ. [સં., પું.] અસત્કાર્યવાદમાં માનનારું અ-સત્કૃત વિ. [સં.] જેને સત્કાર નથી કરવામાં આવ્યે તેવું. (ર) અનાદર-અપમાન પામેલું અસક્રિયા સ્રી. [સં.] જુએ ‘અસત્કર્મ’. અસખ્યાતિ સ્ત્રી. [સં.] વસ્તુનું ખાટા પ્રકારનું ભાન, ભ્રાંતિ, ભ્રમ. (વેદાંત.)
અ-સત્તા શ્રી. [સં.] અસ્તિત્વ-હયાતીના અભાવ અન્સવ ન. [સં.] અસ્તિત્વ-હયાતીના અભાવ. (૨) સત્ત્વઅળના અભાવ. (૩) મિથ્યાત્વ. (૪) સત્ત્વગુણના અભાવ અસત્પંથ પું. [સં.] અસન્માર્ગ, કુમાર્ગ, નઠારા રસ્તે. (ર) (લા.) દુરાચરણ
અસત્યથગામી, અસત્યથાવલંબી (લક્ષ્મી), અસત્યથાશ્રયી વિ, [ર્સ, + અવવો, માત્રથી પું. ] ખાટે રસ્તે જનારું. (ર) (લા.) દુરાચારી અસપરિગ્રહ પું [સ.] દુર્જન પાસેથી લેવામાં આવતું દાન. (૨) શાસ્ત્રમાં જેની મનાઈ કરવામાં આવી છે તેવા દાનના સ્વીકાર. (૩) દુષ્ટ પક્ષને આશ્રય અસત્પુત્ર હું. [સં.] દુષ્ટ પુત્ર, કપૂત
અસત્પુરુષ પું. [સં.] દુષ્ટ પુરુષ અસત્પ્રતિગ્રહ પું. [સં.] જુએ અસત્યરિગ્રહ, ' અસ»તિયાહી વિ. [સં., પું.] અસત્પ્રતિગ્રહ કરનાર અસત્પ્રલાપ પું. [સં.] જૂઠ્ઠું ખેલવું એ. (ર) વીથંગના એક મેળ વિનાના ખેલવાના રૂપના પ્રકાર (નાટય.) અ-સત્ય ન. [સં.] સત્યના અભાવ. (ર) જૂઠાણું, ખેાટી વાત. (૩) વિ. ખાટું, જડું, મિથ્યા. (૪) કાલ્પનિક. (૫)
માયારૂપ, માત્મક
અસત્યકથન ન. [સં.] જૂઠ્ઠું બેલવું એ અસત્ય-તા સ્ત્રી. [સં.] અસત્યપણું, જઠ. (ર) મિથ્યાત્વ અસત્યપથગામી વિ. [સં., પું.] અસપથગામી, દુરાચારી અસત્ય-ભાવારાપણું ન. [સં.] જીવ વગરની વસ્તુમાં જીવતી વસ્તુ જેવા ખોટી રીતે મુકાતા ગુણ, જ્યાં ભાવના અનુભવ
Jain Education International 2010_04
૧૫૪
અસદ-રૂપ
નથી થતા ત્યાં ભાવનું આરેપણ કરવું એ, ‘પૅથેટિક ફૂલસી’ (ન. ભેા.) અસત્ય-ભાષી વિ. [સં., પું.] જૂઠાએાલું અસત્ય-વાદ પું. [સં.] જૂઠ્ઠું ખેલવું એ અસત્યવાદી વિ. સંઃ, પું.] જુએ અસત્ય-ભાષી,’ અસત્ય-સેવી વિ. [સં., પું.] ભેટું આચરણ કરનાર, દુરાચારી
અસત્યાચરણ ન. [ + સં. માત્તરળ ] ખાટું વર્તન, અસદાચરણ અસત્યાભાસ પું. [ + સં. મામાસ] ન હોઈ શકે એવું દેખાય એ, ‘પૅર ટૅક્સ’
અસત્યોત્પાદક વિ. [ + સં. ૩ ] જૂઠાણું ઊભું કરનાર અસત્શાસ્ત્ર ન. [સં. માસ્ત્ર સંધિવાળા રૂપને બદલે સાદું રૂપ] જુએ ‘અસચ્છા.’ અસત્સંકેત (-સત્સકેત) પું. [સં.] અનીતિવાળી શરત અ-સત્સંગ (-સત્સઙ્ગ) પું, [×.] સત્સંગના અભાવ, (૨) દુષ્ટને સંગ
અસત્સંસર્ગ (-સત્સંસર્ગ) પું. [સં.] દુષ્ટની સેખત અસદર્થ [ સં. મલમ્ + યૅ, સંધિથી ] ખેટ અર્થ, ખેાટી સમઝ, (૨) ખરાબ ધન, (૩) ખરાબ હેતુ [ભાગ અસદંશ (-દંશ) પું. [ સં. મસત + અંરા, સંધિથી ] ખરાબ અસદાગમ પું. [સં. મત્ + આમ, સંધિથી] અનીતિથી મેળવેલી આવક. (૨) નાસ્તિકાનું શાસ્ત્ર અસદાચરણુ ન. [સં. અવ્ + આચરળ, સંધિથી ], અસદાચાર પું. [મત + આવાર, સંધિથી] દુરાચરણ, દુષ્ટ રીતભાત અસદાચારી વિ. [સં., પું.] દુરાચારી અસદાલાપ પું. [સ. અન્નત્ + મા, સંધેિથી ] ખેાઢું એકલવું એ. (૨) નઠારા ખેલ
અસદુપદેશ પું. [સં. અક્ષર્ + ઉદ્દેશ, સંધિથી] અનીતિ તરફ લઈ જનારી શિખામણ
અસદુપાય પું. [સં. અસત્ + ઙવાય, સંધિથી ખેાટી રીતના ઉપાય, અપ્રામાણિક ઉપાય [ભિન્ન પ્રકારનું અ-સદશ વિ. [સે.] મળતું આવતું ન હોય તેવું, અસમાન, અતિ સ્ત્રી. [સ. ક્ષક્ષક્ષ + જ્ઞત્તિ, સંધિથી] મરણ પછી
થતી મનાતી અવગતિ, (૨) (લા.) નરકાવાસ અસદ્--હ પું. [સં. મન્નત + પ્રશ્ન, સંધિથી] ખાટા આગ્રહ,
દુરાગ્રહ
અસદ્પ્રાહ પું. [ર્સ, અક્ષત + પ્રારૂ, સંધિથી] અસદ-ગ્રહ. (૨) ખરાબ યુક્તિ. (૩) અનુચિત દાનના સ્વીકાર અસદ્ધાહી વિ. [સં, પું.] અનુચિત દાન લેનારું અસદ્વેતુ પું. [સં, અસત્ + હેતુ, સંધિથી] ખરાબ ઉદ્દેશ. (૨) ખાટું કારણ આપવાથી થતા ભ્રમ. (તર્ક.) (૩) દોષવાળું કારણ, (તર્ક.)
અસદ્-ભાવ પું. [સં. અસત + માવ, સંધિથી] સદ્દભાવને અભાવ. (ર) અગમે, અરુચિ. (૪) ખરાબ અભિપ્રાય, (૫) તર્કના અવવાના પ્રયાગેમાં થતા એક ઢાખ. (તર્ક.) અસદ્-ભાવના સ્ત્રી. [સં. મત + માવના, સંધિથી] અસત્ય વિચારણા, ખાટી કપના વ, ખેટા રૂપવાળું અસદ્-રૂપ ન. સં. અક્ષત + રૂપ, સંધિથી, ખાટું રૂપ. (૨)
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016072 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1086 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 32 MB |