________________
અવધન્ય
૧૪૫
અ-વ્યવહિત અ-વૈશ્ય ન. સિં.1 વિધવાપણાના અભાવ, રંડાપાને અ-સ્થપદેશ્ય વિ. [સં.] જેને દેશ-વિદેશ ન થઈ શકે અભાવ, સૌભાગ્ય [વત, સૌભાગ્ય-વ્રત તેવું, અનિર્વચનીય
[અનન્ય-આશ્રયવાળું અવૈધવ્ય-ત્રત ન. સં.] વિધવા ન થવાય એ માટે કરાતું અ-વ્યભિચરિત વિ. [સ.] એકનિષ્ઠાવાળું, વફાદાર, (૨) અ-વૈમત્ય ન. [સં.] મતભેદને અભાવ
અ-વ્યભિચાર છું. [સં.] કદી છૂટા ન પડવાપણું. નિત્ય અ-વૈયક્તિક છે. [સ.] વ્યક્તિને લગતું ન હોય તેવું સાહચર્ય. (૨) એકનિષ્ઠા, અનન્યભાવ, (૩) વફાદારી અ-વૈયાકરણ વિ. [સં.] વ્યાકરણ-શાસ્ત્રનું જેને જ્ઞાન નથી આવ્યભિચારિણી વિ, સ્ત્રી. [સં.] એકનિષ્ઠિત સનેહવાળી તેવું [અવૈયાકરણ' શબ્દ બિનજરૂરી છે.]
(ભક્તિ-ભાવના) અ-વૈયાય ન. (સં.) નિર્લજજતાને અભાવ, સલજજપણું, અવ્યભિચારી વિ. [સ, પૃ.] એકનિષ્ઠ, અનન્ય સ્નેહ કે લજજા, શરમ. (૨) જંગલીપણું, અંગલિયત [મત્રતા ભક્તિવાળું. (૨) નિયસંબંધથી જોડાયેલું અ-વૈર ન. સિં.] ૧ર-શત્રતાનો અભાવ, પ્રેમભાવ. (૨) અ-વ્યય પં. [સં.] ઘસારાનો-નાશને-ક્ષયને અભાવ. (૨) અ-વૈરાગ્ય ન. [૪] વૈરાગ્ય - વિરતપણાને અભાવ, ખર્ચે--વપરાશને અભાવ. (૩) પું, ન. [સ., ન.] જેનાં આસતિ
એકરૂપતા, “મનામી' રૂપ જાતિ–વિભક્તિ-વચનને અધીન નથી તેવા શબ્દસમૂહ, અ-વૈવિષ્ય ન. [સં.] વિવિધતા અનેકવિધપણાને અભાવ, (વ્યા.) (૪) વિ. જેમાં કોઈ પણ પ્રકારનો ઘસારે તે નથી અ-વૈષ્ણવ વિ. [સં.] વૈષ્ણવ (વિષ્ણુ અને વિષ્ણુના અવ- તેવું, અક્ષય, અવિનાશી. (૫) અર્વિકારી તારમાં માનનારા સંપ્રદાયનું) ન હોય તેવું, વૈષ્ણવ અધ્યય-ભાવ છું. [સં.] અવિનાશી ભાવ સિવાયનું, વૈષ્ણવેતર
અષથી વિ. [સ., -] અવિકારી, અવિનાશી અ-વ્યક્ત વિ. સં.] વ્યક્ત નહિ તેવું, અદશ્ય, અગોચર, ન અન્યથી-ભાવ ૫. [સ.] અવિનાશીપણું. (૨) પૂર્વપદ જણાયેલું, અપ્રગટ. (૨) સમઝી ન શકાય તેવું, અસ્પષ્ટ. (૩) અચયાત્મક હોય અને ઉત્તરપદ કેઈ સંજ્ઞા હોય–એ બેઉ ન. પ્રકૃતિ, (સાંખ્ય.) (૪) માયા. (દાંતા) (૫) અક્ષર બ્રહ્મ મળી ક્રિયાવિશેષણના રૂપનું અવ્યયાત્મક રૂપ બને તેવા (ગીતા.), પરબ્રથી ઊતરતી કોટિનું બ્રા. (૬) પરબ્રહ્મ. સમાસ (વ્યા.) (શાંકર વેદાંત.) (૭) અજ્ઞાત કિંમતવાળું, “અ ન” (ગ.) અ-વ્યર્થ વિ. [સં.] વ્યર્થ-ફેગટ નથી તેવું, સફળ, સાર્થક અવ્યક્ત-ક્રિયા સ્ત્રી. [સં.] અવ્યક્ત રાશિ વિધિ, ‘હિજ- અવ્યલીક વિ. [સ.] બેટું-મિથ્યા નહિ તેવું, સત્ય, સાચું બ્રેક એપરેશન'. (ગ.)
અ-વચિછન્ન વિ. [સં.] કાપ્યા વિનાનું, અખંડિત અધ્યક્ત-ગણિત ન. [સં.] બીજગણિત, “જિબ્રા' અ-ક્યવધાન ન. [૪] વચ્ચે કાંઈ ન હોય તેવી સ્થિતિ, અવ્યક્ત-જન્મા વિ. [સં., પૃ.] જેના જનમની કેઈ ને ખબર વિપ્ન વિનાની-અડચ વિનાની સ્થિતિ. (૨) નજીકપણું, નથી તેવું
[ગે ટાળે સંનિધિ, નિકટપણું. (૩) વિ. જેમાં વચ્ચે આડરૂપ નથી અશ્વતતા સ્ત્રી. [સ.] અવ્યક્ત ભાવ, (૨) અસ્પષ્ટતા, તેવું, લાગલું જ, લગોલગ રહેલું અધ્યક્ત માનસ ન. [સં.] સ્વન-માનસ, અપર માનસ અ-વ્યવસાય પૃ. [સં.] વ્યવસાય-કામધંધ-વ્યાવૃત્તિને અધ્યક્ત-માર્ગ કું. [.] જેની ગતિ અકળ છે તે માર્ગ, અભાવ. (૨) બેકારી, બેરોજગારી. (૩) આળસુ સ્થિતિ, જ્ઞાન-માર્ગ
અનુદ્યમ અવ્યક્ત-માગી વિ. [સં, ] અવ્યકતમાર્ગનું અનુયાયી અધ્યવસાયી વિ. [., પૃ. કામધંધા વિનાનું, નવર. (૨) અવ્યક્ત-મૂતિ વિ. [સં.] જેના રૂપને સમઝી શકાય એમ (૨) બેકાર, બેરોજગાર, નિરુઘમ, અનુઘમી નથી તેવું
અથવસ્થ વિ. [સં.] વ્યવસ્થા વિનાનું, ઢંગધડા વિનાનું અવ્યક્ત-સામ્ય લિ, ન. [સં.) અનિશ્ચિત મૂકવાળી અ-વ્યવસ્થા સ્ત્રી. સિં.] વ્યવસ્થાને અભાવ, અસ્તવ્યસ્તરિનું સમીકરણ, કિંમત જાણવામાં આવી ન હોય તેવું પણું, ગેર-બંબસ્ત, કેસ.” (૨) ગોટાળે. (૩) બખેડે, સમીકરણ. (ગ.)
તોફાન, હુલ્લડ અવ્યક્તોપાસના સ્ત્રી. [+ સં. કપાસના] બ્રહ્મના અવ્યક્ત રૂપ અવ્યવસ્થા-પ્રિય વિ. [સં.] અવ્યવસ્થાનું ચાહક અક્ષરબ્રહ્મની ઉપાસના. (ગીતા.)
અ-ક્યવસ્થિત વિ. [સં.] વ્યવસ્થા વિનાનું, ગોઠવણ વગરનું, અ-ચય વિ. [સં.] જેનું મન વ્યગ્ર-ઉચાટવાળું નથી તેવું. અસ્તવ્યસ્ત, કટિક’ (૨) ગભરાયા વિનાનું, સ્વસ્થ, શાંત. (૩) કામમાં ન આવ્યવસ્થિત-ચિત્ત વિ. સં.1 જેના ચિત્તને ઢંગધડો નથી રોકાયેલું. (૪) સાવધ
તેવું, અસ્વસ્થ ચિત્તવાળું અસ્થમ-તે સ્ત્રી, સિં.] વ્યગ્રપણાને અભાવ
અવ્યવસ્થિત-તા, અ-વ્યવસ્થિતિ સ્ત્રી. [સં.] અવ્યવસ્થા અ-૧થ વિ. સં.] જેને વ્યથા-કેઈપણ જાતની આધિ-વ્યાધિ અ-વ્યવહાર વિ. [ + જ વ્યવહારુ.'] દુનિયાદારીના કામ-ઉપાધિની પીડા નથી તેવું, પીડા વગરનું
કાજમાં ન નભે તેવું. (૨) આચરણમાં મૂકી ન શકાય તેવું અ-૧થા સ્ત્રી. [1] વ્યથા-પીડાને અભાવ
અ-વ્યવહાર્યે વિ. [સં.] અવ્યવહાર, અવહેવારુ. (૨) અભ્યથી વિ. [સં., પૃ.] કોઈપણ પ્રકારની પીડા વિનાનું ઉપયોગ વિનાનું, કામમાં ન આવે તેવું, નિરર્થક અ-વ્યપદેશ છું. [સં.] વ્યાખ્યા કે પિછાનને અભાવ, અનિ- અ-વ્યવહિત વિ. [સં.] વચ્ચે કેાઈ વ્યવધાન-આડચ નથી બેંકયતા
તેવું, લગલગ રહેલું, અંતરાય વિનાનું. (૨) સીધું, પરભાર્યું
ભ. કે.-૧૦
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org