Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 146

અભિ-એક
૧૦૧
અભેસાવવું
અભિ-એક . (સં.) મંત્રપાઠ સહિત પવિત્ર જલથી કરાવવામાં અભુક્ત-મૂલ(–ળ) ન. [સ.] જયેષ્ઠા નક્ષત્રની પહેલી ચાર ઘડી આવતું સ્નાન
[પાણી મળીને બનતો કાલ. (જ.) અભિષેક-જલ–ળ)ન. [૪] અભિષેક માટે લાવવામાં આવેલું અ-ભૂત વિ. [સં.] પૂર્વે ન થયેલું. અભિષેક-પાત્રન. [સં] અભિષેક માટેનું પાણી જેમાં રાખવામાં અભૂત-તદુર્ભાવ ૫. સિં.] પહેલાં ન થયું હોય તેનું થવું એ આવ્યું હોય તે વાસણ
[વગેરે) અભૂતપૂર્વ વિ. [સં] પૂર્વે કદી ન થયેલું હોય તેવું, અપૂર્વ અભિ-એક્તા વિ, પું. [સં] અભિષેક કરનાર (બ્રાહ્મણકત્વિજ (૨) (લો) અદભુત અભિ-ચન ન. [સં.] અભિષેકની ક્રિયા
અભૂતપમાં સ્ત્રી. [+સં. ૩પમ] જે વસ્તુ નથી તેની અભિષેચનીય વિ. [સં.] અભિષેક કરાવાને ગ્ય, જેને આપવામાં આવેલી ઉપમા, કપિલેપમા. (કાવ્ય) અભિષેક કરવાનું છે તેવું
અ-ભૂલ વિ. [૧-જુએ ભૂલ'; (સુ)] બેભાન, (૨) ક્રિ.વિ. અભિસરણ ન. [સં.] નજીક જવાની ક્રિયા, (૨) પાછળ જવું ભૂલ વિના, અચૂક એ. (૩) શરીરમાં લોહીના ફરવાની ક્રિયા
અમે વિ. [સં. મમ] જુઓ, ‘અભય.” અભિ-સંધિ (સધિ) સ્ત્રી, [સં., પૃ.] હેતુ, ઇરાદે. (૨) કેલ- અભેડું ન. એક જાતની વનસ્પતિ, જંગલી અબે કરાર, શરત. (૩) કે, તાકડે
અ-ભેદ પું. [સં.] ભેદ–ભિન્નતાનો અભાવ, અભિન્નતા, અભિ-સંપન્ન વિ. [સં] સારી રીતે સંપન્ન થયેલું.-પરું થયેલું એકરૂપતા. (૨) અદ્વૈત. (૩) (લા.) સરખાપણું, સમાનતા અભિ-સાર . [સં] અભિસરણ (૨) સંકેતને અનુસરી પ્રેમી- અભેદ-જ્ઞાન ન. [૪] એકરૂપ હેવાની સમઝ એની એકાંત મળવા જવાની ક્રિયા
અભેદતા સ્ત્રી [સં.] એકતા, ઐકય અભિસારિકા, –ણી સ્ત્રી. સિં] સંકેતને અનુસરી રાત્રિએ અભેદ-દર્શન ન. સિં] “અભેદ-જ્ઞાન'. પોતાના પ્રેમીને મળવા જનારી સ્ત્રી. (કાવ્ય.)
અભેદ-ભાવ ૫. [], વન સ્ટી. [1] એકતાની ભાવના, અભિ-સિચન ન. સિં.] અભિષેચન કરવું, અભિષેક કરવો અનન્યતાની ભાવના
[અદ્વૈત-પંથ અભિસિંચવું (-સિંચવું) [સં. મમ + સિગ્ન તત્સમ] અભિષેક અભેદ-માર્ગ કું. સિં] અત-સિદ્ધાંતમાં માનનારે પંથ, કર. અભિસિંચાવું (-સિર-ચા-) કર્મણિ, ક્રિ. અભિ- અભેદ-વેગ પું. [સં] સંપૂર્ણ એકતા સિંચાવવું –સિચા) છે.સ.કિ. [સિંચ”માં. અભેદ-વાચક વિ. [સં.] અભેદ બતાવનારું અભિસિંચાવવું, અભિસિંચાવું (-સિચ્ચા.) જુઓ અભિ- અભેદ-વાદ ૫. [સં.] જીવાત્મા અને પરમાત્મા ભિન્ન નથી અભિ-હત વિ. [સં] આઘાત પમાડેલું. (૨) ગુણેલું. (ગ) એ અદ્વૈતવાદ. (વેદાંત.) અભિ-હતિ સ્ત્રી. સિં.] માર, પ્રહાર. (૨) ગુણાકાર. (ગ.) અભેદવાદી વિ. [સં., ] અભેદવાદમાં માનનારું અભિ-હિત વિ. [સં] જેને વિશે કહેવામાં આવેલું છે તેવું, અભેદ-વૃત્તિ સ્ત્રી. સિ.] જુઓ “અભેદભાવ'. ઉષ્ટિ . (ભા.)
અભેદતિશયોક્તિ સ્ત્રી. [+ સં. મfo] લોકસીમાનું ઉલઅભિહિતાવય પં. [+સ, અન્ય] પાસે પાસેના શબ્દોના ધન કરી બે ભિન્ન પદાર્થોને એક તરીકે વર્ણવેલા હોય અર્થને અભિધા શક્તિથી પરસ્પર સંબંધ. (કાવ્ય)
તે અર્થાલંકાર. (કાવ્ય)
[વચન અભિહિતાય-વાદ ૫. [+. અન્વ-3 વાકથના છૂટા અમેદાન ન. [જુએ “અમે' + સં.] અભયદાન, સલામતીનું શબ્દોમાં અર્થ હેત નથી એવા મત-સિદ્ધાંત. (તર્ક.) અમેદાનંદ (-નન્દ) . [+ સં. મા-ન જીવાત્મા અને અભિહિતાવયવાદી વિ. સ. કન્વથ૦, પૃ.] અભિહિતાન્વય- પરમાત્માની એકતાના જ્ઞાનથી થતું ઉત્કૃષ્ટ કોટિનું સુખ વાદમાં માનનારું
અભેદી-કરણ ન. [૩] ભિન્ન પદાર્થોને એકાત્મક અભિન્ન અભી,૦ક વિ. [૪] ભય વિનાનું, અભિક, નિર્ભય, નીડર કરવાપણું અ-ભીત વિ. [સ.], તું વિ. [+ ગુ. ‘ઉ' વાર્થે તા.પ્ર.] નહિ અભેદોપાસક વિ. [+ સં કપાસ] જીવાત્મા અને પરમાત્મા બીધેલું, ભય ન પામેલું
અનન્ય છે એવું માનનાર, અદ્વૈતવાદી અ-ભીનું વિ. [+ જુએ “ભીનું’.] ભીનું ન થયેલું, કે અભેદે પાસને સ્ત્રી. [+સ. કપાસના જીવાત્મા અને અભીસા સ્ત્રી. [સ. મમિ + ગ્લા] ઈચ્છા, વાંછના
પરમાત્મા અનન્ય છે એવી માન્યતાનું સેવન અભીસિત વિ. સં. મfમ + સિ] ઈચ્છેલું ભિલું અ-ભેધ વિ. સિ1 ભેદી ન શકાય તેવું, અખંડનીય અભીષ્ટ વિ. સં. મfમ + ] મનગમતું. (૨) ન. કક્યાણ, અભેદ્યતા સ્ત્રી. [૪] તાડી ન શકાય તેવી સ્થિતિ, અભીષ્ટ-પ્રાપ્તિ સ્ત્રી. [સં.), અભીષ્ટ-લાભ પું. [], અભીષ્ટ- અભેદ્યપણું
( [મુક્તિ, મોક્ષ સંપ્રાપ્તિ સ્ત્રી. [], અભીષ્ટસિદ્ધિ સ્ત્રી. [સં] મન- અભેપદ ન. [જાઓ “અભે’ + સં] અભયસ્થાન. (૨) (લા.) ગમતી વસ્તુ મળી જવી એ
અભેરાઈ જુઓ ‘અભરાઈ. '
ખાતરી અ-ભુક્ત વિ. [સં.] નહિ ભેગવેલું. (૨) નહિ ખાધેલું અભે-વચન ન. [જઆ અભે” + સં.] અભયવચન, સલામતીની અભુક્ત-ગ પુ. [સં] ન ખાધું હોય તેને ભેગ. (૨) ન અભેસવું સક્રિ. [રવા.] પાણીમાં વસ્તુ ખેચવી (ખારવાભેગળ્યું હોય તેને ભેગ
ઓની એ ક્રિયા). અભેસાવું કર્મણિ, જિ. અભેસાવવું અભુક્તભેગી વિ. [સ, ] ભેગચું-ખાધું ન હોય તેવાનો છે, સ.દિ. ભંગ કરનારું. (૨) જેણે ભેગ ભેગવ્યા નથી તેવું અભેસાવવું, અભેસાવું જુઓ અભેસવુંમાં.