Shabdaratnamahodadhi Part 1

SR No.: 016067
Original Sutra Author: N/A
Author: Muktivijay, Ambalal P Shah
Publisher: Vijaynitisurishwarji Jain Pustakalaya Trust Ahmedabad
Publication Year: 2005
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 23 MB

Page 78

૨૨
જુઓ.
મનીf– ]
शब्दरत्नमहोदधिः। સની ત્રિ. (ન નીર્ણ:) જીર્ણ નહિ તે, અવૃદ્ધ.
નામનું નિગ્રહસ્થાન કહેવાય છે, અણજાણ – ખાસ ની િસ્ત્રી. (ન વિત) ૧. મંદાગ્નિ, ૨. બળ, કરીને આધ્યાત્મિક અજ્ઞાન એટલે અવિદ્યાને વશીભૂત શક્તિ, ક્ષયનો અભાવ.
થઈને મનુષ્ય પોતાને પોતાના બ્રહ્મથી જુદો સમજે ગની ત્રિ. (નતિ નીવઃ નીવન વી વસ્ય) નિર્જીવ, છે અને ભૌતિક સંસારને વાસ્તવિક માને છે. જીવ વિનાનું, મરેલું, જડ, ઘટ-પટ વગેરે.
ગશાનતા સ્ત્રી. (મજ્ઞાની ભાવ: ત૭) અજ્ઞાનપણું. સનીન સ્ત્રી. (નીવ નિ) ધિક્કારપાત્ર, જીવનો અજ્ઞાનત્વ ને. (માનસ્ય માવ: વ) ઉપરનો અર્થ
અભાવ, મૃત્યુ, સત્તાનો અભાવ. નિન્દિત જીવન. – અનીનિસ્તે શd ! મૂયાત્સદ્ધાં.
૩જ્ઞાનિદ્ ત્રિ. (૧ જ્ઞાની) અજ્ઞાની, મૂખ. અનુકુલિત ત્રિ. (ન ગુપ્તત) જુગુપ્સા વગરનું
સત્તેય ત્રિ. (૧ ય:) - જાણવા જેવું. અનિન્દિત.
अज्मन स्त्री. (अजति गच्छति स्वर्गमनया अज करणे ગગુર ત્રિ. (મદ્ રજૂ એ માવ:) વેગવાળું, બળવાન
મનિ) ગાય. ગતવ્ય ત્રિ. (ન નેત:) જિતાય નહિ તેવું.
ઝવૃત્તિ ત્રિ. ( જે વૃત્તિર્યD) પોતે મોટા મનેય ત્રિ. (ન નેય: નિયત) જીતવાને અશક્ય, ન.
હોવા છતાં પણ મોટા તરીકે નહીં વર્તનાર. વૈદ્યકમાં પ્રસિદ્ધ, તે ગામનું ઘી.
મદ્ (સ્વા. મ. ર, વેદ્ અન્વતિ) ૧. જવું, ૨. મને પાદ પુ. (નસ્ય અપાર રૂવ પદોડી) ૧.
પૂજવું, સન્માન કરવું, ૩. ઝૂકવું, ૪. લાલચ થવી,
૫. પ્રાર્થના કરવી. ૬. અસ્પષ્ટ બોલવું. ઉપસર્ગ તે નામના એક રુદ્ર, ૨. રુદ્ર જેનો દેવતા છે એવું
સાથે-પ મળ્યુ – દૂર કરવું, હઠાવવું. આ મળ્યુ પૂર્વભાદ્રપદ નક્ષત્ર.
ઝૂકવું. ૩ત્ અલ્ - ઉપર ઊઠવું. ૩ અન્યૂ - મને ને. બકરાં-ઘેટાં,
ખીંચવું. નિ કબૂ - ૧. ઝુકાવવું, ઇચ્છા કરવી, ૨. अज्जूका स्त्री. (अर्जयति या सा अर्जि उक् रकारस्य
ઓછું કરવું, અપેક્ષા રાખવી, પરિ મન્ – ફેરવવું. નર્તમ્) વેશ્યા – (આ શબ્દ નાટકમાં વપરાય છે).
વિન્દ્ર-ખીંચવું, નીચે ઝૂકવું, ફેલાવવું. સમ્ મળ્યુંअज्झटा स्री. (अजति दोषं क्षिपति अज् क्विप् झटति
ભીડ કરવી, એકત્ર ઝૂકવું. ત્ ) ભોંય આંબળું.
ગમ્ (પુર . સ સેટ અશ્વતિ) ૧. સ્પષ્ટ મત્ર (મદ્ ઉપૂ ર્ બ) ઢાલ, બળતો કોલસો.
કરવું, ઉઘાડું કરવું, ૨. ભેદ પાડવો, જુદું કરવું, ૩. ત્રિ. (ન નાનાતિ જ્ઞા 8) મૂર્ખ, અજ્ઞાની, બેવકૂફ,
બાકી રાખવું. ચૈતન્ય વિનાનું, અલ્પજ્ઞ, અનુભવરહિત –અજ્ઞઃ સુ
મળ્યતિ ત્રિ. (ન્યૂ તિ) જનાર. મારાથ્વ: | -મ7.
સર્વાતિ ત્રિ ( ન્યૂ તિ) વાયુ. સજ્ઞતા સ્ત્રી. (અજ્ઞ0 માવ:) અજ્ઞાન, મૂખઈ.
અશ્વ પુ. (અન્ + વત) વસ્ત્રનો પલ્લો, પ્રાંતભાઇ યજ્ઞત્વ ન. (અજ્ઞી માવ:) ઉપલો શબ્દ જુઓ. ગોટ, કિનારી. અજ્ઞાતિ ત્રિ. (ન જ્ઞાતિ:) નહિ જાણેલું, અણજાણ. ન્વિત (અન્યૂ+વત્ત) પૂજેલ, ગયેલ, સંકોચાયેલું, ગૂંથેલું અજ્ઞાતવાસ પુ. છુપાઈને રહેવું.
વખાણેલ. વજ્ઞાન ત્રિ. (નક્તિ જ્ઞાનં યસ્થ) જ્ઞાન વિનાનું, અજ્ઞાની. | ગશ્વિતપૂ શ્રી. (બ્ધિતા પૂર્યા:) વાંકી વળેલી જ્ઞાન ન. ( જ્ઞાન) જ્ઞાનનો અભાવ, અવિદ્યા- ધનુષાકાર ભ્રમરવાળી સ્ત્રી, સુંદર સ્ત્રી.
-अनादिभावरूपं यद्विज्ञानेन विलीयते । શ્વિતપૂ સ્ત્રી. (ન્વિતી પૂ.) વાંકી કરેલી ભ્રમર.
तदज्ञानमिति प्राज्ञा लक्षणं संप्रचक्षते ।। સર્જી (સ્વા. ૫. સે અચ્છતિ) લાંબું કરવું. એ પ્રમાણે વેદાંતીઓનું કથન છે. તે નામનું ન્યાય | અન્ન (પુર. ૩૫. તે મન્નતિ- તે) દીપવું, પ્રકાશવું. શાસ્ત્રપ્રસિદ્ધ નિગ્રહસ્થાન છે. જેમ કે – જાણેલ | મમ્ (રુદ્ર પર. વે) મિશ્ર કરવું, જવું, સ્પષ્ટ અર્થનું સભાસદોએ તથા પ્રતિવાદીએ ત્રણ વાર કહેવા કરવું. પ્રગટ કરવું, વ્યક્ત કરવું, લેપવું, રંગ લગાડવો, છતાં પણ જે વાદી સમજી નથી શકતો તે અજ્ઞાન | ચમકવું, સન્માનિત કરવું, સમારંભ કરવો, સજાવવું.