________________
२३८
शब्दरत्नमहोदधिः।
[असंयत-असक्त
દૂર કરવું, – યશસિ સર્વેક્યુમૃત્ત નિરાચતું, પરા જોડે | સંત ત્રિ. (ન સંસ યથ) સંસર્ગ વગરનું, નિઃસંબંધ.
ખંડન કરવું, દૂર કરવું, પર જોડે ફેરવીને સ્થાપવું. | સંસદ પુ. (સં સ્ય પરસ્પર સમ્બન્યામાવસ્ય વિમ્પરિ જોડે વૈપરીત્ય પરિવર્તન, બ્રાન્તિજ્ઞાન, પ્ર જોડે પ્રદ:) (૧) પરસ્પર સંબંધના અભાવનું અજ્ઞાન, ફેંકવું, અનુ+જોડે અનુકૂલપણે એકરૂપે સ્થાપન કરવું. મીમાંસકોએ માનેલી અસત્ ખ્યાતિવાદના ખંડનરૂપ પ્રતિ જોડે સામે ફેંકવું. વિ જોડે વિશેષ રૂપે સારી રીતે અખ્યાતિવાદમાં જોવું. • જાણવા માટે દાખલ કરવું. વિ+નિ જોડે અર્પણ કરવું, તે સંસ્કૃષ્ટ ત્રિ. (ન સંસ્કૃષ્ટ:) ૧. સંસર્ગ વિનાનું, સમ્ જોડે સંક્ષેપ કરવો, ટૂંકાવવું – સડAવયવોડશ્ના ૨. વિભક્ત, ૩. મિશ્રિત નહિ અયુક્ત, ૪. જે બધાની સમસ્તે – પ૦, વિનિ જોડે અર્પણ કરવું.
સાથે મળીને ન રહે, સંપત્તિ વહેંચી લીધા પછી સંયત પુ. ત્રિ. (ન સંયત:) ૧. બંધન વિનાનું |
ફરીને જે મળ્યો ન હોય. તમાવિમવસ્યસંષ્ટિચપુત્રે ૨. અનિયમિત, સંયમ રહિત. – સંયતોડપ મોક્ષાર્થી !
स्वर्याते पत्नी धनं प्रथमं गृह्णाति-मिता० સંયમ ત્રિ. (સંયમ:) સંયમ વિનાનું, ખાસ કરીને
સંસ્કૃત ત્રિ. (ન સંત) ૧. સંસ્કાર નહિ પામેલ, જ્ઞાનેંદ્રિયો ઉપર નિયંત્રણ રહિત.
૨, પ્રાકૃત, ૩. ગભધાનાદિ સંસ્કારરહિત. – સંસ્કૃત સંયુત્તત્રિ. (ન સંયુવત:) વિયુક્ત, સંયોગ પામેલ નહિ તે.
सुतः श्रेष्ठो नापरो वेदपारगः-शुद्धितत्त्वम्) અસંયુક્ત ત્રિ. (ન સંયુત:) ૧. નહિ જોડાયેલ, ૨. અમિશ્ર. | અસંત . ( સંસ્કૃતમ્) અપશબ્દ, ખરાબ શબ્દ. સંથોન પુ. (૧ સંયોn:) ૧. સંયોગ નહિ તે, ૨. વિયોગ.
સંસ્તુત ત્રિ. (ન સંસ્તુત:) ૧. ન વખાણેલ, સંયો ત્રિ. (૧ સંયોજનો થી) સંયોગ વિનાનું,
૨. પરિચય વગરનું અજ્ઞાન. – સંતુતિ રૂવ પરિત્યવત્તો વિયોગવાળું, જે સંયુક્ત વ્યંજન ન હોય.
बान्धवो जनःकाद० १७३ સંa g. (ન સમ્ રમ્ ) નિર્ભયતા, નિડરતા.
સંસ્થાન ન. (ન સંસ્થાન) ઊભા ન રહેવું તે, સંરોથ . (સન્ બ્ ાંગ) આઘાત રહિત. મંત્રન ત્રિ. ( સંરુન:) વળગેલ નહિ તે, જુદું પડેલ
સંસક્તિનો અભાવ, અવ્યવસ્થા, ખામી, દરિદ્રતા.
સંસ્થિત ત્રિ. (સંસ્થિત:) ૧. સારી રીતે સ્થિર નહિ સંબંધ વગરનું. સંવર ત્રિ. (ન સંવર: ય) જે રોકી ન શકાય, |
તે, ૨. ચંચળ, ૩. પરલોકમાં નહિ ગયેલ. દુર્નિવાર. –મસંવરે સંવરબૈરિવિને નૈ શારૂ
સંસ્થિતિ સ્ત્રી. (ત સંસ્થિતિ:) અવ્યવસ્થા, ગરબડ. મત ત્રિ. (ન સંવૃતઃ) નહિ ઢંકાયેલ.
असंहत त्रि. (न संहन्यते इतरेण संसृज्यते सम्+हन्+क्त) સંવૃત્ત ને. તે નામનું એક નરક.
સમુદાયને નહિ પામેલ, એકત્ર નહિ થયેલ, નહિ સંવ્યવદિત ત્રિ. (સંવ્યવહત:) અંતરાલરહિત,
વળગેલું, જુદું, વિખરાયેલ. -૩ સંદતમસંસ્કાનપુ. અવકાશ રહિત (સમયની અપેક્ષાએ-કાળની
સંત પુ. (ન સંદતા) સાંખ્યમત સિદ્ધ પુરુષ, આત્મા. અપેક્ષાએ).
સંદર્ય ત્રિ. (ન સન્ દૃ ષ) અજેય, જેનો સામનો સંશય પુ. (સંશય:) સંદેહનો અભાવ, સંશય નહિ તે,
ન થઈ શકે. –વિધનમસંહાર્યઃ પ્રળિનાં વોત્તમ: ખરેખર.
રામ. ૧ રૂ ૪, ૨ જે માર્ગ ભ્રષ્ટ ન કરી શકાય. સંશય ત્રિ. (ન સંપાયો ય) સંશય રહિત, સંદેહ અસત્ વ્ય. (ન સત) વારે વારે, એક વાર નહિ, વગરનું.
વારંવાર. – અસર તરદ્ધિના-ર૬: ૧ારરૂ સંશ્રવ ત્રિ. (નાસ્તિ સંશ્રવ: સભ્ય શ્રવ યત્ર) સારી રીતે સત્તસમાધિ ૫. (સદ્ સમાધિ:) વારંવાર સાંભળવાને અયોગ્ય, જે ન સંભળાય એવો દૂર દેશ, મનન-ચિંતન. જ્યાંથી ખબર વગેરે ન મળી શકે એડ
મસાલા પુ. (મસ૬ "પે વાસ:) વારંવાર જન્મ. સં૪િ (ન સંસ્કૃષ્ટ:) સંબંધ વગરનું, જુદું થયેલ, ગવત ત્રિ. (૧ સંવત:) ૧. આસક્તિ વગરનું, અસંગત.
૨. ફળની ઈચ્છા વગરનું, ૩. ચોટેલું નહિ તે. વસંત પુ. (ન સંસ) સંસર્ગનો અભાવ, સંબંધ -ઝવત: સુષમજ્વમૂ-. શારી, ફસાયેલો ન નહિ તે.
હોય, સંસારમાં રચ્યોપચ્યો ન રહે તે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org