________________
१९४
અવો િત્રિ. (અવષ્ટ: ોયિા) કોયલે જેને ઉદ્દેશીને અવાજ કર્યો હોય તે, કોયલથી તિરસ્કૃત. અવક્તવ્ય ત્રિ. (ન વક્તવ્ય:) ન બોલવા લાયક, ન કહેવા યોગ્ય.
शब्दरत्नमहोदधिः ।
અવવન્ન ત્રિ. (નાસ્તિ વસ્ત્ર યસ્ય) મોઢા વિનાનું ગુમડું. અવ ત્રિ. (નવ:) વાંકું નહિ તે, સરળ, સીધું, પ્રામણિક, સાચું.
ઞવક્ષિત્ ત્રિ. (અવ +fળન) ખેંચનાર, આકર્ષણ ક૨ના૨, ખેડનાર.
અવન્ત ત્રિ. (ગવ ઋ ્+ર્તરિ અન્) હળવેથી રડવાના સ્વભાવવાળું, જો૨થી રોવાના સ્વભાવવાળું, વારંવાર રડનાર, હાંસ્યા કરવું તે.
અવન્ત પુ. (અવ +માવે અ) હળવેથી રડવું, ઘાંટો પાડીને રડવું, ચીત્કાર કરવો તે, પોક મૂકવી. સવન 7. (અવ +માવે ત્યુ) ઉપરનો અર્થ જુઓ.
અવમ પુ. (અવ મ+ભાવે ઘ‰) હળવી ગતિ, ઊતરવું. अवक्रय પુ. (અવ શ્રી+ગર્) ૧. કિંમત, મૂલ્ય, ૨. ભાડું, ૩. ક૨, મહેસૂલ વગેરે. (રાનગ્રાદ્ઘ દ્રવ્યમ્) અવન્તિ સ્ત્રી. (અવ++સ્તિત્) નીચે જવું, ઊતરવું. અવવિા શ્રી. (અવ ? શ ટાપું) ભૂલચૂક. ગવષ્ટ ત્રિ. (અવ++ર્મળ ત્ત) જેને ઉદ્દેશીને બૂમ પાડી હોય તે.
અવોશ પુ. (મવ ઋગ્ ધબ્) ૧. અવાજ, ઘોંઘાટ, ૨. ઠપકો, ૩. નિંદા.
ઞવિન્ન ત્રિ. (અવ+વિરુદ્+વત્ત) સીઝેલું, જળ વગેરેથી અત્યંત ભીનું,
અવવòવ પુ. (અવ વિરુદ્+ઘમ્) ૧. પાક્યા પછી ફળ જે ગળી જાય છે તે, ૨. રસોઈ થયા પછી જે સીઝે તે, ૩. જળ વગેરેથી ભીનું, ૪. ટપકવું. અવવòવન ન. (ઝવ વિરુદ્ ન્યુ ટીપું ટીપું ટપકવું, ઝાકળ, કરા પડવા વગેરે.
અવવવા પુ. (અવ વવત્ અ) કર્કશ આલાપ. સવવવાથ પુ. (અવ વવત્ ઇગ્) અધૂરું પકાવવું, અર્ધું
બાફવું.
અવક્ષય ન. (અવ ક્ષિ માવે અવ) ૧. ચઢતી પછીની વિનાશોન્મુખ અવસ્થા, ૨. ક્ષય, ધ્વંસ, ૩. નાશ.
Jain Education International
[ગવોહિ—અવામન
અવક્ષયળ ન. (ગવ ક્ષિ નિર્ માવે ત્યુ) ચઢતી પછીનું વિનાશોન્મુખ અવસ્થાનું સાધન વ્યાપારાદિ. અવક્ષિપ્ત ત્રિ. (મવ ક્ષિપ્+ િત્ત) તિરસ્કારેલ,
નીચે ફેંકેલ, ખરાબ રીતે ફેંકેલ.
અવક્ષીળ ત્રિ. (અવ ક્ષિ+ત્ત) ચઢતી પછી વિનાશોન્મુખ પદાર્થ. (ન. ) વિનાશ અવક્ષય, શબ્દ જુઓ. અવક્ષુત પુ. (અવ ક્ષુ+ત્ત) જેની સામે છીંક કરાયેલી હોય તે.
અવક્ષેપ પુ. (અવ ક્ષિપ્+ઘ′) ૧. તિરસ્કાર, ૨. નીચે ફેંકવું, આક્ષેપ, નિંદા, કલંક. અવક્ષેપળ ન. (અવ ક્ષિપ્+જ્યુટ્) ઉપરનો અર્થ જુઓ. વૈશેષિક મતમાં કર્મ પાંચ પ્રકારનાં છે, તે પૈકી એક––ત્સેપળું તતોઽવક્ષેપળમાત્વનું તથા । प्रसारणं च गमनं कर्माण्येतानि पञ्च च -માષારિછેલ્: ધ્
।।
અવક્ષેપળી સ્ત્રી. (અવ ક્ષિપ્+જ્યુટ્ ડીપ્) બલા નામની ઔષધિ, લગામ, રાસ.
ઞવવાત ન. (નિમ્ન: વાત:) . ઊંડો ખાડો. अवखाद પુ. (અવજ્ઞાત: નિન્વિત: વાવ:) ખાદ્યપદાર્થ.
નિશ્વિત
अवगणन
ન. (અવા+માવે ત્યુ) અપમાન, માનભંગ, અવજ્ઞા, તિરસ્કાર, પરાભવ, નિંદા, કલંક, ગવખિત ત્રિ. (બવ પત્ વત્ત) અવજ્ઞા કરેલ, તિરસ્કાર કરેલ, નિંદેલ, પરાભવ પામેલ–પમાડેલ. ગવાન પુ. (બવ ૪+૩) ગાલ ઉપ૨ થયેલ એક
રોગ, ગાલમસૂરિયું, ગાલ ઉપર થયેલા ખીલ. અવાત ત્રિ. (અવ ગ+વત્ત) ૧. નીચે ગયેલ, ૨. જાણેલ. ગવતિ સ્ત્રી. (મવ ગમ્+માવે વિતમ્) ૧. નીચે જવું,
૨. નિશ્ચયાત્મક બોધ-જ્ઞાન, ૩. પ્રત્યક્ષ થવું, સત્ય સમજ.
અવાથ ત્રિ. (મવ ા રિ થ ટ્રસ્વઃ) ૧. સવારના
પહોરમાં નહાયેલ હોય તે, ૨. સવારમાં નહાનાર. અવાતિ ત્રિ. (મવ વ્ ળ વત્ત) અપવાદયુક્ત,
નિન્દિત, લોકાપવાદવાળું, નિંદેલ.
ગવાન પુ. (અવ +ભાવે ઘન્ જ્ઞાન, નિશ્ચયાત્મક જ્ઞાન, જાણવું. एकादशेन्द्रियैर्युक्त्या शास्त्रेणाप्य - वगम्यतेपञ्च २।१८
अवगमन
ન. (અવગમ્ બુટ) પાસે જવું, નીચે ઊતરવું, સમજવું, જ્ઞાન, પ્રત્યક્ષ થવું.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org