Shabdaratnamahodadhi Part 1

SR No.: 016067
Original Sutra Author: N/A
Author: Muktivijay, Ambalal P Shah
Publisher: Vijaynitisurishwarji Jain Pustakalaya Trust Ahmedabad
Publication Year: 2005
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 23 MB

Page 107

૨૦
शब्दरत्नमहोदधिः।
[अनञ्जन-अनन्त મનન ન. (ન મળેતે તેિ અન્ ) | મનધિત ત્રિ. (નાસ્તિ ધ0:) જે અધિક ન હોય,
૧. કોઈનાં સંબંધથી રહિત, આકાશ, વાતાવરણ | પૂર્ણ, અસીમ. ૨. પરબ્રહ્મ વિષ્ણુ કે નારાયણ.
સનધાર ત્રિ. (નાસિત ધારો લક્ષ્ય) અધિકાર નઝન . (ન અને રોષ: ) નારાયણ. વિનાનું. નઝન ત્રિ. (નાસ્તિ ડાન્નનું યક્ષિ) અંજન વિનાની સનધાર પુ. (ન ધર:) અધિકારનો અભાવ. આંખ વગેરે, નિર્દોષ.
મનધારવર્યા સ્ત્રી. (મધારસ્થ વ) જ્યાં જેનો નg૬ પુ. (સને: વિદે વëત) બળદ, સાંઢ, વૃષરાશિ. અધિકાર નથી તેણે તે વિષયમાં ચર્ચા કરવી તે. ૩મનહુદી સ્ત્રી. (મનડુમ્ ) ગાય. મનદ્વાદ ગાય.
સનધારિન ત્રિ. (ન ધારી) અધિકારી નહિ તે. મનડ્ડનિહાં ત્રી. (૩મનડુહો નિહ્યા વ) અનંત મૂળ
નધિત ત્રિ. (ન ધકૃત:) અધિકાર નહિ પામેલ. નામની (ગોજીહુવા) વનસ્પતિ.
અનધિત ત્રિ. (ન તિ :) ન મેળવેલ, નહિ જોયેલ, અનપુ. (ન અનુ:) સ્થૂલ ધાન્ય.
નહિ ગયેલ. અને ત્રિ. (ન :) પૂલ, અણુ રહિત.
નથષ્ઠિત ત્રિ. (ન ષિત:) નહિ રહેલ, નહિ સનત ત્રિ. (ન નત:) ન નમેલ.
વસેલ. બનતતા સ્ત્રી. (નતી ભાવ: ત૭) ન નમેલાપણું.
સનધામ પુ. (ધામ:) પ્રાપ્તિનો અભાવ. નતત્ત્વ ન. (મની માવ: ) ઉપરનો અર્થ જુઓ.
સનીન ત્રિ. (ન અધીનઃ પરસ્થ) સ્વાધીન, સ્વતંત્ર, મનતિ મ. (મતિમતિ) બહુ વધારે નહીં.
પરાધીન નહિ તે, પોતાની ઈચ્છા મુજબ કામ કરનાર. નતિમ પુ. (ન તિH:) અતિક્રમ-ઉલ્લંઘનનો
નધ્યક્ષ ત્રિ, (નાત અધ્યક્ષા ) અધ્યક્ષ વિનાનું,
- પ્રત્યક્ષ નહિ તે, અદશ્ય, શાસક રહિત. અભાવ. તમય ત્રિ. (ન તિત્રમીયમ્) - ઉલ્લંઘન
નધ્યાય ૫. (ન અધ્યાય:) અધ્યયનનો અભાવ, ન
ભણવું. કરવાલાયક. ૩નતિ ત્રિ. (ન તિ પ્રશ્ર ય) અત્યંત પ્રશ્ન
સનધ્યાય રૂ. ( ૩ થીયૉડમિન ) જે કાળમાં કરવાને માટે અયોગ્ય જેવી કોઈ વસ્તુ.
અધ્યયનનો નિષેધ કર્યો હોય તે કાળ, અવકાશ – અનતિરિવર ત્રિ. (ન તિરિક્ત:) અધિક.
રજાનો દિવસ, કોઈ પૂજ્ય અતિથિના સમ્માનમાં
અપાયેલો વિરામ દિવસ – રજા.. ગતિવિખ્રિતા સ્ત્રી. ( તિવિત્રન્વિત) અતિવિલંબનો
નન ન. (સન્માવે ન્યુ) ૧. જીવન, ૨. ગમન, અભાવ, વાણીના ૩૫ ગુણો પૈકી એક ગુણ, ધારા
૩. ગતિ, ૪. શ્વાસ લેવો તે. પ્રવાહીપણું.
નનન ત્રિ. (ન અનઃ ) ૧. નહિ અનસરેલ. પાછળ अनत्यद्भुत त्रि. (सर्वाणि अतिक्रम्य न भवति अति
નહિ ગયેલ, ૨. સ્વાધીન, સ્વતંત્ર. મૂ ડુત) સર્વનું ઉલ્લંઘન કરી ન થયેલ, યથાર્થભૂત.
મનના પુ. ( અનામ:) પાછળ નહીં જવું તે, નહિ ૩નદ્ધા વ્ય. (૧ ) અનિશ્ચય.
અનુસરવું તે. अनद्धापुरुष पु. (न अद्धा स्वकार्ये निश्चयो यस्य
મનનુમાવુ ત્રિ. જે સમજવામાં પાત્ર ન હોય તે. તાદ્દશ: પુરુષ:) જેને પોતાના કાર્યમાં નિશ્ચય ન હોય
મનન પુ. (નાસ્તિ અન્ત: TUIનામસ્ય) ૧. વિષ્ણુ તે પુરુષ, દેવ પિતૃકાર્ય નહિ કરનારો.
૨. કૃષ્ણ, ૩. બળભદ્ર, ૪. મેઘ, ૫. તે નામના સના ત્રિ. (ન ગદ્ય) અભક્ષ્ય એવી કોઈ વસ્તુ.
ચૌદમા તીર્થંકર, ૬. તે નામનું એક વૃક્ષ, ૭. વિષ્ણુની મન પુ. (ન મદમ્ પ્રાર્ચ) ધોળા સરસવ.
શયા, શેષનાગ, ૮, શિવ, ૯. નાગોનો પતિ વાસુકિ, નદ્યતન ત્રિ. (ન અદ્યતન:) આજ નહીં થનાર. ૧૦. વાર્તા, ૧૧. ચૌદ ગાંઠોવાળી રેશમી દોરી જે સનાતન પુ. (ન અદ્યતન:) વ્યાકરણશાસ્ત્ર પ્રસિદ્ધ અનંત ચતુર્દશીએ જમણી બાજુબંધમાં બાંધવામાં
એક કાળ – ભૂતકાળ, ચાલુ દિવસ ન હોય તે. આવે છે. - अतीताया रात्रेः पश्चार्धेन आगामिन्या रात्रेः पूर्वार्धन | મનન ન. (નાસ્તિ અન્ત: ગુનામી) ૧. પરબ્રહ્મ, सहितो दिवसोऽनद्यतनः ।
૨. મોક્ષ, ૩. આકાશ, વાતાવરણ, ૪. અભ્રક.