Page Text
________________
( १७२ ) अभिधानराजेन्द्रः |
पच्छित्त
अडवा दुवस्सजाया-ऍ गयकुमारी पुच्छवाले हिं । विहं विहिं गुणहिँ तेहि स, कायव्वं नालिया बिडुं ॥ ३ ॥ हवा सुवक्षमासे-हिँ चहिँ चचरंगुला कथा सुई । कायद
य.
1
तया नानिकया यथोदकसंगलनेन दिवसस्य रात्रेर्वा गतो वा अतीतो वाऽवशिष्टो वा कालो ज्ञायते । धानात् दिवसस्य राषेची पतमेतावतिष्ठति पति तथा पूर्वधरा अपि चतुर्दशपूर्वराऽऽदय आलोचयतां जाव मनिप्रायं दुरुपलक्ष्यमत्यागमबढ़तः सम्यग्र जानन्ति, ज्ञाते च भावे यो येन प्रायनियति तस्मेि हो जिना एवं प्रच्छन्तीति न किञ्चिनुपपदे तुर्दशपूर्विणमधिकृत्य दोषा एकत्वमापन्ना इति भाषितम् । अधुना यथा जातिं प्रतीत्य दोषा एकत्वमापद्यन्ते, तथा प्र विपादयति
मासच उमामि यहिं वेगं तु दिन सरिसं । असणाई दबाई, बिसरिसवत्थू जं गरुवं ।। २६४ ।। जातिर्द्विधायक जातजाति कजातिमधिकृत्येवमुतेमा चतुर्मास के बंदर सेवितेरे मासं चतु बहुषु लघुमासिकेषु प्रतिविध्येकवेायामालोचितेषु प्रति सेवनायां महानुभावकृस्यात् प्रतिसेवितमासानामपि स दशत्वात् ब्रोचनायामपि सर्वेपमानालामा लोचितत्वात् एकं लघुमासिकं दातव्यम् । एवं बहुषु गुमासिकेषु प्रतिसेवितेष्वकं गुरुकं, बहुषु लघुषु वैमासिके - ये लघु वैमासिकं, बहुषु घुगुरुमलिक गुरु कं मासिकम एवं त्रैमासिकातुमखिकपाखमासिकपाएमा सिष्यपि भावनीयम (वित्त) बि शशवस्तुषु यत् गुरुकं तद्दातव्यम् । तद्यथा बहुषु लघुगुरुमासिकेषु प्रतिसेविकं गुरुकं, बहुषु लघुगुरुद्वैमासिकेप्येकं गुरु वैमासिकम्। यं त्रैमासिक चातुर्मासिकपाञ्चमासिकपा केष्वपिष्टव्यम् । तथा बहुषु मास्तिकेषु बहुषु च द्वैमासिषु प्र. विसेदितेष्येवं वैमासिकम्। पर्व त्रैमासिकातुसिमा स्विकारामासिष्यपि मावशीयम मासिकेषु मासिकेषु प्रेमासिकंषु चातुर्मासिकेषु पाउनमासिकेषु पापमासिकेषु प्रति सेविते गमकमिति । संगति वदो पाणामेकानावयति बसाई इति इन
Jain Education International
प्रायधि
प्रति
दीनि अनपानखादित्यादिमा सम्येकान्काम्यधिकृत्य दोषाणामेकवमुपजायते, तत्र कव्यमधिकृत्यैवम् । अनेकानि अ शबैक द्रव्यविषयाण्याचामान्यभवद्माकमि चतुर्गुरु दीयते । यदि वा बन्याहृतान्यभवत्तत्रैकमाहत्तनिष्पमासिकं दीयते । एवमुकाऽऽई राजपिएमाऽऽदिष्वपि भावमीयम् । अनेकाचित्वमापाकर्मिकादिमधार्मिक प्रतिसेवेला कमा गुरु दते। एवं दुनेयपदा कमुदाय मासलघु दीयते चमक रूयविषये यथापदिष्यपि भावनीयम्। "विसरिसवत् गुरुयं । ” इत्येतदत्रापि संबध्यते । तद्यथा एकमशनं राजवि
पच्छित
पडोश्परमशनमानमम्य दामपरमाचा कमिकम कमेव गुरुमापाककिनिष्
|
ssical भावनीयम् । एतदेकद्रव्यमधिकृत्यो कम, श्रनेकद्रव्याएयधिकृत्येवम प्रशनाकर्तिमान बीजास्त संमिश्र वादादिशिकम माध्येमा धार्मिक निष्प चतुदीयते यत्र चागता यथा"एगो रहकारी, तस्स नज्जाए बहू अवराहा कथा, न य भन्तुना नाया । अनया सा घरं उग्धादुवारं पमोतुं पमायाश्रो सयझ यधरे ठिया । तत्य य घरे साणो पविठो । तस्समयं च पई श्रा गतो | तेण साणो दिट्टो । पच्छा सा अगारी आ गया, अवराइकारिणीतिमा पिडमारकाला विरोध मे बहू अवराहा अस्थि, ते विमाणाउं एस पिट्टिदिता इयाणि चैव साकडेमि गावी बच्चा वासी दारिया, कंसा जयमवि इस्थातो परियं भिन्नं, पमो वि तुम्हाणं नोति । एवमादिवराहेसु एक्कसरा कहिएसु तेण सा एक्कवारं पिदिया।" एवं लोकोत्सव अपराधयेक प्रायश्चित दण्डो दीयते "ग" गतम् । इदानीमालोचनादीनि चीणि द्वाराणि चानीति यथाक्रममिमे प्रान्ताः
"
आगारी दिई गमलोगे यते य अपराहा। जंगी चकमंगो सामीपत्ते व तेराम्ब ।। २६५ ॥ आलंबनायामगारान्तः येषु चापराधेषु विषयेषु गा दान्तस्ते अपराधा एकेऽनेके च । दुर्बले भएमष्टान्तः । तत्र च नरख्या चतुष्कनङ्गः, भङ्गवतुष्टयमिति भावः । श्रा चायें स्वामित्व प्राप्ते स्तेनदृष्टान्तता ।
तत्राऽसोचना विकल्या इमे
निस्स विकणार, एगमलेगा य होड़ चतुभंगो । वीसरि उपविश्वतिचरिमे सिया दो वि ॥ २६६ ॥ ६ स्त्रीत्वेऽपि पुंस्त्वं प्राकृतत्वात् निषद्यायां विकटनायां च नवति चतुङ्गी, चतुभङ्गानां समाहाराचा वेऽपि पुंस्त्वं प्राकृतात् कथं चतु कानेका च । एका निषद्या अनेका च । तथा एका विकट ना, अनेका वा । इयमत्र जावना एका निषद्या आलोचना । इहा लोचन दानेन गुरोर्तव्यापाराल चनां ददाति तावतो वारान् निषद्यां करोति । तत्र यदा विधिना अशेषानप्यती चारान् चिनैकवेलायामालोचयति तदा एक्स्यामेव निषद्यायां सर्वातीचाराऽऽलोचनात् प्रथमो य थोक्तो प्रङ्गः । ( वं सरि उस्सापप विश्य तसि ) द्वितीयो मोतियो न उपपदेषु किमु भवति १ - द्वितीयो नङ्ग एका निषद्या, अनेकाऽऽलोचना वि स्मृतातिचारस्य । यदि वा मायाविन आलो दिने गरे पुनः स्मरण तो मायाविनः पश्चात्सम्यगालोचनापरिमाण परि तस्य गुरौ तथा विनिर्दिए एव वन्दनकं दया आलोचयतो वेदितव्यः तृतीयो नङ्गः । श्रनेका निषद्या, एका झालोचना, प प्रभूतेन कालेन प्रतिबिस्य एकदिनाऽऽलोचनामा रयत अन्य यस्मिन् दिने विषयांकृत्यायतोभावम गुरी बटुकायिक भूमि
यदि
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016045 |
| Book Title | Abhidhan Rajendra kosha Part 5 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Rajendrasuri |
| Publisher | Abhidhan Rajendra Kosh Prakashan Sanstha |
| Publication Year | 1986 |
| Total Pages | 1652 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Dictionary, Dictionary, & agam_dictionary |
| File Size | 60 MB |