Abhidhan Rajendra kosha Part 5

SR No.: 016045
Original Sutra Author: N/A
Author: Rajendrasuri
Publisher: Abhidhan Rajendra Kosh Prakashan Sanstha
Publication Year: 1986
Total Pages: 1652
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Dictionary, Dictionary, & agam_dictionary
File Size: 60 MB

Page 1537

भावणा
कास्ले ख न ज्ञानमिति परस्पराऽऽवरण तैव प्राप्ता । अथ युगपदिति द्वितीय पक्षः सोऽप्ययुक्तः, यत एककालत्वाद् द्वयेारव्यकताऽऽपत्तिः प्राप्नोति । उक्तं च " एगतरसमुप्पाए, अन्नान्नाऽऽवरणया दुवेरादं पि । केवलदंसणणाणा-ण मेगका ले य एगसं ॥ २ ॥ " धर्माऽऽचार्याणामवर्णवादो यथा- न शो जातिव्यवहारकुशलान
यंत्यादि विविधं गुरून् प्रतिभाषते न तेषां वि नयावर्त्तते । तथा अहितािरायम्वेषयत् सर्वसमक्षं गुरूणामेवसतोऽपि दोषान् वदति, सर्वदैव च तेषां प्रतिकूलतामाचरतीति । वक्रं च "वाईदि से विभास वट्ट न वावि उबवाद । श्रहिश्रो छिद्दप्पेदी, पगासवाई श्रकूलो ॥ १ ॥ " घस्यावर्णवादो यथा - बहवश्च पशुशृगालादीनां सङ्घाः, तत्कोऽयमिह सङ्घघो भवतामा राज्य इत्यादि वदति साधूनामवर्णवादी यथा-नामी साधवः परस्परमपि सहन्ते श्रत एव देशान्तरं परस्परस्पर्धा परिभ्रमति अन्यथा एकमेव संहत्याः मायावितया सर्वदेव लोकाऽऽवर्जनाय मन्दगामिनः महतोअपि च वेनिसदेवास्तदेव तुशन तथा गृहिभ्यस्तैस्तैश्च दुवचनैरात्मानं रोचयन्ति, सर्वदा सर्ववस्तु
,
सञ्चय पराश्च ।
उक्तं च"अविसरिगई. अशावित्तीय अधि गुरु पि एमपीइरोसा, महिला व संजयथा ॥ १॥" अम्यैरयुक्रम्
( १५१४) श्रभिधान राजेन्द्रः ।
" श्रनित्यताशब्द मुदाहरन्ति, भन्नां च तुम्बी परिशोचयन्ति ।
यथा तथाऽन्यं च विकत्थयन्ति हरीतकीं नैव परित्यजन्ति ॥ १ ॥
6
अन्यत्र तु सध्वसाहूणं ति पठित्वा मायीती ' भित्रैव पञ्चमी भावना प्रतिपादिता । यथा-" गूहइ श्राइल हावं, छाय य गुणे परस्स संते वि । चोरो व्व सव्वसंकी, गूढायारो हवर माई ॥ १ ॥ "
अथ अभियोगी भावनां पक्षमेदामादफोडऍ १ मे २
परिहिं ३ तह य परिणपणि ४ । तह य निमित्ते ५ चिय,
पंचविणा भये साय ।। ५१ ।।
4
अत्र सप्तमी तृतीयाऽर्थे ततः कौतुकेन १ भूतिकर्मणा २' प्रश्नेन ३, प्रश्नाप्रश्नेन ४ निमित्तेन ५ च पञ्चविकल्पा प श्चमेवा भवेत् सा च श्रभियोगिकी भावना । तत्र बालाss. दीनां राऽऽदिकरण निमितं स्नपन करमणाऽभिमन्त्रराचरणधूपदानादियिते तत्की उ"वि म्हवणद्दोमसिरपरि-रया य खारडद्दणाइँ धूवेद । श्रसरिसअवतास उभमणबंधो ॥ १ ॥ " तथा च सति शरीरमा एकराचे भस्मसूत्रा3उदिना यत्परिवेष्टनक र त भूतिकर्म उई महिया, इस वो भूकम्मं तु । वसीसरीरमंडय - रक्खाभि श्रोगमाईया ॥ १ ॥ " तथा यत्परस्य पार्श्वे लाभालाभाऽऽदि पृच्छयते, स्वयं वा अङ्गुष्ठदर्पणखङ्गतोयाऽऽदिषु दृश्यते स
1
भावणा प्रश्नः । उक्तं च परदो य होइ पसिणं, जं पासह बा सर्व पक्षिणं अंगुउपय तु डाई ॥ १ ॥ " तथा स्वप्ने स्वयं विद्यया कथितं घण्टिकायवीदेवता या कथितं सत् यदन्यस्मै शुभाशुभ जीवितमरणाऽऽदि परिकथयति स प्रश्नाप्रश्नः । उक्कं च" परिणापसिं सुमिणे, विजासिद्धं कद्देइ श्रन्नस्स । श्र दवा श्रखणिया- घंटियसिद्धं परिकद्देव ॥ १ ॥ " तथा नि मिरामतीतानागतवर्तमान स्तुपरिज्ञानहेतुनविशेषः उ. क्रं च - " तिविहं होइ निमित्तं तीय पहुपसनायगं चेव । तेण विणा वि न नेयं, नजइ तेणं निमित्तं तु ॥ १ ॥ " एता नि कौतुकभूतिकमऽऽदीनि गौरवाऽऽदिनिमित्तं कुर्वाणः साधुभियोगनिवृतं कमवतात अपवादपदेन तु गो रवरहितः सन्नतिशयज्ञाने सति निःस्पृद्दवृत्या यदाऽसौ क रोति तदाऽसौ श्राराधक एव, उच्चं च - गोत्रं बध्नातीति सीरिया उक्वाणि गारवा कुमायो अभिश्रोगियं बंधे। बीयं गारवरद्दिश्री कुब्बइ धाराइगुश्चं च ॥ १ ॥ "
,
"
अथ असुरों भावनां पञ्चभेदामाहसहविग्गहसीलत्तं १, संगतको २ निमिचकर च ३ । निक्किविया विय ४ अवरा,
पंचम निरप५ ।। ५२ ।
,
सदा विग्रहशीलत्वं १ संसकृतपः २ निमित्तकथनं च ३ निष्ठपतापे चापरा, पचमं च निरनुकम्पत्वमिति । तत्र सदा सर्वकाले विग्रहशीलत्वं पश्चाननुतापिता भ्रम णाऽऽदावपि प्रसत्यप्राप्त्या च विरोधानुबन्धः । यदाद्द - "नि विग्गहसीलो काऊण य नातप्पई पच्छा न य खा मिश्र पसीय सपक्ख परपक्खिश्रो वावि ॥ १ ॥ " तथा संसक्तस्य आहारोपधिशय्याऽऽदिषु सदा प्रतिबद्धभावस्य आहाराऽऽद्यर्थमेव च तपोऽनशनादेश पर संतपः । यदाह - " श्राहारउवहिसेजा, जस्स य भावओो उ निच्च संखसो भावोषधी कुरा तयोपदार्थ तु विट्ठी १ " तथा कालिकस्य लाभावानसुखदुःखजीवित मरविषय निमित्तस्य कथनमभिमानामिविवेशाद् व्याकरणम्। यद"तिविद्दनिमित्तं एक्केकं- छव्विदं जं तु वश्नियं पुष्वं । श्रभिमा
·
भिनिवेसा, वागरियं श्रसुरं कुणइ ॥ १ ॥ " तथा स्थाव राऽऽदिसण्येष्वजीवप्रतिपत्या गतघृणः कार्यान्तरन्यासः सन् गमनाऽऽसनाऽऽादे यः करोति, कृत्वा च नानुतप्यते केन चिदुक्तः सन् स निष्कृपः सद्भावो निष्कृपया याहुःकमाईजु सुनिकियो धाराले कार्ड ना
तप्प, परिसश्रो निक्कियो होइ ॥ १ ॥” तथा यः कृपापात्रं कुतश्चिद्धेतोः कम्पमानमपि परं दा क्रूरतया कठिनभावः सन् नानुकम्पामग्भवति स निरनुकम्प, तस्य भावो निरनुकम्प स्वम् यदा" जो परं कंपकगिनाす यो सोय निरोपण तो बीरा ॥ १ ।। " अथ सांमोही भावनां पञ्चविधामाहउम्मदेसया ? -
इस २ मग्गविपडिवती व३ ।
1
,