________________
पञ्चक्खाया
अभिधानराजेन्द्रः।
पश्चक्खागा
निनोऽप्रत्यास्पानिन,नवरं पञ्चन्छियतियचो देशत पत्र मूलगु. खाणीणं अप्पाबहुगाणि तिथि वि जहा पढमे दंडए० पप्रत्यास्यानिनः, सर्वविरतेस्तेषामभावात् । इहचोक्तं गाथया"तिरिमाणं चारित, निवारियं अह य तो पुणो तसिं ।
जाव मस्ताणं॥ मुम्बा पहुयाण चिय, महन्वयारोवणं समय ॥१॥"
(पएसि णमित्यादि) (सम्बत्योवा जीवा मूलगुणपक्मापरिहारोऽपि गाययैव
णी शि) देशतः सर्वतो था ये मागुणवन्तस्ते स्तोकाः, देश"महन्वयसम्मा-बेवि चरणपरिणामसंभषो तेखि।
सर्वामामुत्तरगुणवतामसंख्ययगुणत्वात् । श्ह व सर्वविरतेम बहुगुणावं पिजहा, केबलसंनुश्परिणामो ॥२॥" इति।
पुये उत्तरगुग्णवन्तस्तेऽवश्यं मूलगुणयन्तो, वास्तु (१८) अय मूलगुणप्रत्याख्यानाऽऽदिमतामेवाहशत्वाऽऽदि
स्वादुत्तरगुणवन्तः, स्याद्विकसा, य एव च तद्विकशास्त चिन्तयति
एवेह मूलगुणवन्तो बाहाः तेथेतरेभ्यः स्तोका पत्र, बहुतरय. एएसि ते ! जीवाणं मूलगुणपरचक्खाणीणं उत्त
तीनां दशविधप्रत्यास्थानयुक्तत्वात् । तेऽपि च भूलगुणिभ्यःसं.
स्पातगुणा एव, नासंख्यातगुणाः, सर्वयतीनामपि संस्थातरयात् । रगुणपञ्चकखाणीणं अपचक्स्वाणीण य कयरे कयरेहि
देशविरतेषु पुनर्मूलगुणवदभ्यो निता अप्युसरगुणिनो सत्यतो० जाब बिसेसाहिया वा? । गोयमा! सम्बत्योवा जीवा से, तेच मधुमांसारिधिचित्रानिग्रहवा दुसरा भदन्तीति मूलगुणपच्चक्लाणी,उत्तरगुणपच्चक्खाणी असंखेजगुमा,
करवा देशधिरतोत्तरगुणवतोऽधिकृपोत्तरगुगवतां मजगुणवद्
ज्योऽसंख्यातगुणत्वं भवत्यत एदाह-"उसरगुण एक्वाण) अपच्चक्खापी अणंतगुणा । एएसिणं भंते ! पंचिंदियति
असंखजगण ति, अपक्षवाणी भगं गुम ति।" भनुष्ययचेरिक्खजाणियाणं पुरुला?। गोयमा! सत्रयोया जीया पंधि
वितिय पत्र प्रत्यानिनोचे स्वप्रयास्पामिन एव, व. दियतिरिक्खजोणिया मूलगुण पच्चास्वामी, उत्सरगुपच्च- नस्पतिप्रतिकत्वालेवामनन्तगुम्त्वमिति । मनुष्यसूत्रे-"म. क्रवाणी असंखेनगुगा, अपच्चयवाणी अखेजगुणा।
फवक्वाणी असंखेनगुपति" यदुतं तरसामिप्रदणेनाएएसि गंजते मरमाणं मूत्रगुण पचासणीयं पुच्छा।
घसेवम्। इतरेषां संकपातत्यादिति । ( एवं अबदुगावि तिम्सि
विजमा पढमिलकर सि)तत्रैकं जीशनामिदमेव, द्वितीय गोयमा ! सव्यत्योबा मस्सा मूलगुणपश्चावाणी, पम्चेम्जिन्यतिरश्चा, तृतीयं तु मनुष्याकाम् । शतानि चण्या उत्तरगुणपञ्चक्रवाणी संखेज्जगुणा, अपचर वाणी कसं- निशपणमूमगुप्याऽऽदिप्रतिबद्ध दण्डके इनानि, पत्रमिह खेजगुणा । जीवाणं ते ! कि मूलगुणपसरवाणी, दे- पीएयषि यांच्यानि । विसरमाद-" नवमित्यादि । "
(पंचिदियतिरिक्सा जोणिया मस्सा समूलगुपचखाणी, अपचय वाणी। गोयमा ! जीता
य प चेव ति) यथा
जीचा सर्वोत्तरगुणप्रत्यारवान्यादय उक्ता एवं पञ्चेन्दियतिसचमूनगुणपच्चखाणी नि, देसमूत्रगुणपच्चखाणी पि,
बधो मनुष्याश्च पास्याः । पञ्चनियतिशोऽपि सर्वोत्त. अपच्चस्वामी नि। मेरश्याणं पुर। मोयमा नेरक्ष्या
रगुण प्रत्यापयानिनो भवन्तीस्यबसेयम् । देशविरतानादेशतः नो सचमुझगुणपरवाणी, नो मूल देसमुपरचक्लामी, सासरगुणप्रत्याक्यानस्याभिमतस्यादिति । भ० ७०२30) अपचक्रवाणी वि । एवंजाव चचरिदिया । पंपिंड़िय- (१) जीवा: १ प्रस्यास्यानिनोऽप्रत्यावयानिनो वातिरिक्खपुच्छा? मोयमा ! पंचिंदियतिरिसखा को सम
जीवाणं भंते ! किं पञ्चकवाणी,अपवखाणी, पञ्चरखा. मृमगुणपच्चक्खाणी पि, देसमूलनुपरचरवाणी गि, णाऽपश्चखाणी गोयमा ! जीवा पञ्चक्रवाणी वि, अप. अपञ्चक्खाणी वि । मगुस्सा जहा जीवा, वाणमंतरजोर
चखाणी नि। एवं तिणि चि, एवं मणुस्सावि। पंचिंदिय. सियवेमाणि या जहा नेहगा । परसि ते ! जीरा
निरिक्खजोणिया प्रादिद्यविरहिया ने अपरचक्रवाणी सचमूनगुणपच्चरवाणीर्ष देसयामुणपरचक्खाणी अ. जाव घेमाणिया । एसित्ते डीवाय पचखापच्चक्खाणीण य कयरे कयरे० जाब विसेसाहिया का। पीणंजान विसेसाहिया वा । मोरया ! सम्बत्योबा गोयमा ! सम्वत्योवा जीवा सचमूक्षगुण पच्चक्खाणी,
पञ्चत्रवाणी, पञ्चक्रवाणापक्वाशी शमखेज्जगुणण, अपदेसमझगुणपञ्चक्रवाशी असंखजगुणा, अपच्चक्खाण)
वयवाणी अतगुणा । पंकिंदिगतिरिक्खमोणि सन अनंतगुणा। एवं अप्पावमाणि तिणि वि जहा पढमि- स्थोचा पवाखाणापचरखायी अपवक्रतापी संखेजपए दंए, नवरं सम्बत्योवा पंचिंदियतिरिक्खजोलिया। गुणा, मणुस्सा समस्योना पचाकामी, पववाहापचदेसमूहगुणापरचक्खाणी अपच्चरखाणी असंखेजगुणा ।
खाणी संसेजगुणा, अपरचराली असंखेज्जगुणा । जीचाणं मंते किं सबुतरण गपरचक्खाशी, देमुसरगुण
न.७श...। पच्चक्खाणी. अपञ्चकवाणी। गोयमा ! जीवा समत- जीचा भं!पिचखाणी, अपच्चरवाणी, प. रगुणपच्चक्खाणी, तिमि वि पंबिंदियतिरिक्खनो- बवासाणापरवारलाणी ?। माया पीना पचपिया मणुस्मा, एवं चेत्र सेसा अपचक्खाणी० जागा यालाची वि, अपरचक्रवाणी गि, २०.दाखाणापच्चबेमाणिया। एसिणं भंते ! जीवा सन्चुत्तरगुणपरच. खाणी वि। सधजीवाणं धागोयमा ! मेराया
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org