Page Text
________________
(१६०८) ओइसिय अभिधानराजेन्द:।
जोइसिय माते जागात समासादति,पुरच्छिमाते जागात समासादे- से जागाते समासादति, पुरछिमाते जागाते समासादचा ता चंदेणं सम् िअद्धा जागं जुजति,अधा जोगं जुजति- | सरेण सकिं अधा जोयं जुजति, अदया आयं जंजित्ता चा प्रवधा जोगंभापरियट्टति, अदा जोगं अणुपरियट्टति- प्रका जायं प्रापरियति, अवधा जोयं प्रणपरियहिचा चा विजेति, विजहति, विपजाति, विगतजोई याविनवति।। विजेतिन्जाव विगतजोई यावि भवति । "ता जया पं" इत्यादि । 'ता' इति पूर्ववत् । "ता नया पं" इत्यादि सुगमम। बदा णमिति वाक्यालारे, चन्दं गतिसमापन पक्ष्य (४२) मधुना चकाऽऽदयो नत्रेण मासन कति मएफलानि प्रदो गतिसमापो नवति, तदा स प्रहः पौरस्त्याजागाम्पू.
चरन्तीत्येतनिकपयितुकाम माहग भागेन प्रथमतश्चक्रमसं समासादयति, समासाचच नाणक्खत्तेणं मासेणं चंदे कति मंगलाई चरति । ता बचासंभवं योगं युनक्ति, यथासंन योगं युक्त्वा पर्यन्तसम.
तेरस पसाई चरति, तेरम य पत्तहिजागे मंडलस्स । वेषयामंजवं योगमनुपरिवर्तयति, यथासंभवमन्यस्य प्रहस्य बोगसमर्पयितुमारप्रते इति। प्रावयोगमनुवस्वं च तेन सहयोग
ताणक्खनेणं मासेणं सूरे कति मंगलाई चरति ।। तातेरस विजहाति, विप्रजहाति।किंबहुना, विगतयोगीचापि प्रवति ।
मंगलाई चरति, चोचालीसंच सत्तहिभागे मंडलस्स । ता (४०) अधुना सूर्येण सह नक्षत्रस्य योगचिन्तां करोति- णक्वचे कति मंकलाई चरति । ता तेरस कमाई चरवि, गाजयाण सूरं गतिसमावण्यं अभिई णक्खत्ते गतिसमावो पुर असीतालीसं च सद्विजागे मंगलस्स । जिमाते भागाते समासादेति,पुरच्छिमाते भागातेसपासादेत्ता | "तापक्वतेणं"त्यादि । 'ता' इति पूर्ववत निकत्रेसमापत्तारि महोरत्ते ध्व मुहत्ते रेणं सकिं जोयं जोएति, जोयं
सेन बाकः कति मएफलानि चरति । पर्व गौतमेन प्रमे रुते
भगवानाह-"ता तेरस" इत्यादि। त्रयोदश मएलान, चतुरअणुपरियट्टति,प्रणपरियाट्टित्ता विजेति,विजहति,विप्पजह
शस्य मएमसस्य त्रयोदश सप्तषष्टिनागान् । कथमेतदवसीयते! ति,विगतनोई याविजवति एवं प्रहारत्ता छ एकवीसं मुडुत्ता इति बेत् उच्यते-राशिकमला। तथाहि-यदि सप्तषष्टयानप, तेरस महारत्ता वारस मुहत्ता य, वीसं आहोरत्ता तिमिश पत्रमासरथे शतानि चतुरशीत्यधिकानि मपरसानां अभ्यन्ते, मुर्त्ता य, ताव सब्वे भाणितब्दा जाव नत्तरासादाणक्खता। सत एकेननकत्रमासेन कि सभामहे ।राशित्रयस्थापना-६७। "ता जया " इत्यादि । 'ता' इति प्राग्वत । यदा सूर्य गति.
८८४ ।। अत्रामस्येन राशिना मध्यराशेर्गुणनं, जातः स समापनमपेक्ष्याभिजिचकत्रं गतिसमापनं भवति, तदाऽनिजि- ताबानेव, तस्य सप्तषश्या भागहरणं, सम्धानि त्रयोदशमएमपत्रं प्रथमतः पौरस्त्याद्भागात्सूर्य समासादयति, समासाच मानि, चतुर्दशस्य च मममस्य प्रयोदश सप्तषष्ठिभागाः। १३। चतुरः परिपूर्यानहोरात्रान, पञ्चमस्य चाहोरात्रस्य परमुहान " ताणक्यते " इत्यादि मर्यविषयं प्रसत्रं सुगमम। पावत्सर्येण सह योग बुनक्ति। एवंप्रमाणं च कालं यावद्योग जगवानार-"ता तेरस" इत्यादि । प्रयोदश मएमलानि, चतुः पुस्त्यापर्यन्तसमये योगमनुपरिवर्तयति। श्रवण नक्कत्रस्य योग देशस्य च मामलस्य चतुश्चत्वारिंशतं सप्तवाष्टिनागान् । तथाहिसमर्पयितुमारभत इति भावः। अनुपरिवर्त्य च तेन सहयोग यदि सप्तषष्ट्या नकर्मासनव शतानि पञ्चदशोत्सराणि मबिजहाति,विप्रजहाति,किंबहुना !,विगतयोगी चापि भवति। बरसानां सूर्यस्य लभ्यन्ते, तत एकेन नक्कण मासेन कति 'पर्व' इत्यादि । एवमुक्केन प्रकारेण पश्चदशमुर्तानां शतभिष- मएममानि मनामहे ।राशित्रयस्थापना-६७ । ११५।।
प्रभृतीनां पडहोरात्राः, सप्तमस्याहोरात्रस्यकविंशतिमुहर्ता- मत्रान्स्येन राशिना मध्यराशेर्गुणनं, तत पायेन राशिना भागमिशन्मुहुर्तानां भवणाऽऽदीनां प्रयोदश अहोरात्राश्चतुर्दश- हारः, सम्धानि त्रयोदश मण्डलानि, चतुर्दशस्य च मामलस्व स्याहोरात्रस्य द्वादश मुहूत्ताः, पनचत्वारिंशन्मुहानामुत्सर. चतुश्चत्वारिंशत्सप्तपष्टिभागाः।१३।४। "ता पत्र" इत्यादि मापदाऽऽदीनां विंशतिरहोरात्राः, एकविंशतितमश चा... नक्षत्रविषयं प्रभसूत्रं सुगमम् । नगवानाह-"ता तेरस" इत्यामोरात्रस्य प्रयो मुहर्ताः, क्रमेण सर्वे तावाणितच्या पाना। दि । त्रयोदश भएकसानि, चतुर्दशस्य च ममतस्य अर्थसप्तच. सराचाढामकत्रमा
स्वारिंशतं सार्धषट्चत्वारिंशतं सप्तषष्टिनागान् चरति । तथाहि. तत्रोत्तराषाढानकत्रगतमत्रिलापं साकादर्शयति- यदि सप्तषष्ट्या नकत्रैमासैरष्टादशशतानि पत्रिंशदधिकानि वाजता णं सूरं गतिसमावणं उत्तरासादाणक्खत्ते ग- अमरामलानि नक्कत्रस्य अभ्यन्ते, तत एकेन नक्षत्रेण मा. तिसमावस्मे पुरच्छिमाते भागात समासादेति, पुरच्चिपाते
सेन कि लभामहे ।राशित्रयस्थापना-६७ । १०३५।१।
अत्रामयन राशिना मध्यराशेर्गुणनं, तत भागेन राशिना भागाते समासादेत्ता वीसं अहोरत्ते तिमि य मुहत्ते
प्रागदारः, सम्धानि सप्तविंशतिरमण्डलानि,अष्टाविंशतितममरेण सदि जोयं जोएति, जोयं जोएत्ता जोयं अणुप
स्य चाचपडसस्य पदिशतिः सप्तषष्टिनागाः २७ । ततो रियति,जोयं अपरियहिता विजेति, विजहति, द्वाभ्यामचमगामाज्यामेकं मामलमित्यस्य राशरकरणे विप्पजहति, विगतजोई यावि भवति ।
मम्धानि प्रयोदश मण्डलानि, चतुर्दशस्य भएमसस्य सार'ता जया' इत्यादि सुगमम् । एतदनुसारेण शेषा भप्यालापाः पदमरवारिंशात्सप्तपष्टिभागाः । १३ ।। स्वयं वक्तम्याः, सुगमत्वासु नात्र दश्यन्ते।।
(४३) संप्रति चन्नमासमधिकृस्य सन्द्राऽऽदीनां मएमसनि(४१) संप्रति मर्येण सह ग्रहस्य योगचिम्तां करोति
पणां करोतिना जवाणं मुरं गतिसमाव; गहगतिसमावो पुरलिया वा चंदे मासेणं चंदे कति संपत्ताई चरवि। बोस
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016044 |
| Book Title | Abhidhan Rajendra kosha Part 4 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Rajendrasuri |
| Publisher | Abhidhan Rajendra Kosh Prakashan Sanstha |
| Publication Year | 1986 |
| Total Pages | 1458 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Dictionary, Dictionary, & agam_dictionary |
| File Size | 53 MB |