Page Text
________________
(१०००) चंदमग्ग प्रन्निधानराजेन्द्रः।
चंदमग्ग कम्पस्य परिमाणमिति,तथा मामलान्तरिका चकमण्डलपरि-1 रिशादेकषष्टिभागा योजनस्य,तत्र द्वे योजने एकपष्टया गुण्येते, माण पश्चत्रिंशत् योजनानि, एकस्य च योजनस्य त्रिंशदेकषधि- जातं द्वाविंशशतम १२२, तत उपरितना अष्टाचत्वारिंशदेकषभागा एकस्य चैकषष्टिनागस्य चत्वारः सप्त भागा इत्येवंरूपम् । ष्टिभोगा योजनस्य प्रक्विप्यन्ते, जातं सप्तत्यधिकं शतं १७०, तेन (समंमा ति) मएमलविष्कम्जपरिमाणेन सहित एकश्चन्छ- पूर्वराशेागो हियते, लब्धाः हादश, पतावन्तोऽपान्तराले सूर्यविकम्पो भवति।
मार्गा भवन्ति, शेष तिष्ठति पञ्चविंशशतं १२५, तत्र द्वाविंशेन यस्तु विकम्पक्केत्रकाष्ठादर्शनतो विकम्पपरिमाणं ज्ञातुमिच्छ.! शतेन द्वादशस्य सूर्यमार्गस्योपरि द्वे योजने लब्धे,शेषास्तिष्ठन्ति ति तं प्रतीयं पूर्वाचार्योपदर्शिता करणगाथा
प्रय एकषष्टिभागाः,येऽपिच प्रथमे चन्द्रमण्डले रषिमएडसात " सगमंडलेहि लकं, सगकठाओ हवंति सविकंपा।
शेषा अष्टावकषष्टिनागास्तेऽप्यन प्रक्तियन्ते शति जाता एकाजे सगविक्वंभजुया, हवंति सगमंमसंतरिया ॥ १॥"
दश एकपष्टिभागाः, तत श्दमागतं द्वादशात्सूर्यमार्गात्परतो वि. अस्याकरमात्रगमनिका-ये चन्द्रमसः सूर्यस्य वा विकम्पाः,
तीयाचन्द्रमण्डझादीए वे योजने, एकादश च पकषष्टिभागा कथं भृतास्ते श्त्याह-वकषिष्कम्नयुताः स्वकमामलान्तरि
योजनस्य, एकस्य च एकषष्टिभागस्य सत्काश्चत्वारः सप्तभागा, काः,स्वस्वमएमविष्कम्भपरिमाससहितस्वस्वमएमसान्तरिकारूपा
तत्र योजनद्वयानन्तरं सूर्यमण्डलमतो द्वितीयाश्चन्द्रमण्डलादाश्त्यर्थः। भवन्ति स्वकाष्ठातः स्वस्वविकम्पयोग्यवेत्रपरिमाणस्य
गज्यन्तरं प्रविधं सूर्यमण्डलम, एकादशे एकषष्टिनागानेकस्य स्वकमएमलः स्वस्वमएमलसंख्यया भागे ते यटलब्धं ताब
च एकषष्टिभागस्य सत्कान् चतुरःसप्तभागान्,ततः परं षट्त्रिंशत्परिमाणास्ते स्वविकम्पाः स्वस्वविकम्पा जवन्ति । केत्रकाष्ठा
देकष्टिभागा एकस्य च एकवष्टिनागस्य सत्कास्त्रायः सप्तभागा पश्च योजनशतानि दशोत्तराणि ५१०, तान्येकषष्टिभागकरणार्थ
इत्येतावत्परिमाणं सूर्यमण्डलं चन्द्रमण्डलसंमिश्रं, ततः सूर्यममेकषष्टया गुणयन्ते,जातान्येकत्रिंशत्सहस्राणि शतमेकंदशोत्तरं
रामलात्परतो बहिविनिर्गतं चन्द्रमपमबमकोनविंशतिमेकषष्टि३१११०, सूर्यस्य मण्डलानि विकम्पक्षेत्रे ऽयशीत्यधिकं शतम्
भागानकस्य च एकषष्टिभागस्य चतुरः सप्तनागान्, ततः परं १८३, ततो योजनानयनार्थ ज्यशीत्यधिकं मामलशतमेकषष्धा
भूयस्तृतीयाच्चन्मएमलाद रायथोक्तपरिमाणमन्तरम्। तद्यगुण्यते, जातान्येकादशसहस्राणि शतमेकं त्रिषष्ट्यधिकम २११६३, एतेन पूर्वराशेर्मागो हियते,लब्धे द्वे योजने, शेषमुपरि
था-पञ्चत्रिंशतयोजनानि त्रिंशदेकषष्टिनागा योजनस्य, एकस्य
च पकषष्टिनागस्य सत्काश्चत्वारः सप्तभागाः, एतावति चान्तरे हादुद्धरति सप्ताशीतिशतानि चतुरशीत्यधिकानि ७०४. ततः
द्वादशसूर्यमार्गा बज्यन्ते,उपरिच द्वे योजने अयोधकषष्टिभागा संप्रत्येकषष्टिभागाानतव्याश्त्यधस्तात्रेदपशिज्यशीत्यधि
योजनस्य,एकस्य च एकषष्टिनागस्य सत्काश्चत्वारः सप्तनागाः, कं शतम् १८३, तेन नागे हते सम्धा अष्टाचत्वारिंशदेकषाष्टिभा
ततोऽत्र प्रागुक्ता द्वितीयस्य चन्द्रमामयस्य सत्काः सूयमण्डलागा:४६१,एतावदेकैकस्य सूर्यविकम्पस्य परिमाणातथा चन्छ
द बहिर्विनिर्गता एकोनविंशतिरेकषष्टिभागाः, एफस्य चद्वा. स्यधिकम्पक्षेत्रकाष्ठा-पञ्च योजनशतानि नवोत्तराणि त्रिपञ्चाशकषष्टिनागा योजनस्य ५७६५३,तत्र योजनान्येकषष्टिभागकर•
पष्टिजागस्य चत्वारः सप्तपष्टिभागाः प्रक्षिप्यन्ते, ततो जातापार्थम एकपष्टया गुण्यन्ते, जातान्येकत्रिंशत्सहस्राणि एकोनप
स्त्रयोविंशतिरेकषष्टिनागा, एकस्य च एकषष्टिभागस्य सत्क शाशदधिकानि ३१०४६, तत उपरितनानिपञ्चाशदेकषष्टिभा
एकः सप्तभागः, तत इदमायातं द्वितीयाच्चन्द्रमण्डलात्परतो गाः प्रक्षिप्यन्ते ६१, जातान्यकत्रिंशत्सहस्राणि शतमेकं पुत्त
द्वादश सूर्यमार्गाः, द्वादशाच्च सूर्यमार्गात्परतो योजनदयारम् ३११०३, चन्द्रस्य तु विकम्पक्षेत्रमध्ये मामलानि चतुर्दश
तिक्रमेण सूर्यमएमसं, तच्च तृतीयाञ्चलमामलादर्वागभ्यन्तरं १४, ततो योजनार्थ चतुर्दश एकषष्टया गुण्यन्ते, जातान्यष्टौ श.
प्रविष्ट, प्रयोविंशतिमेकषष्ठिभागान् एकं च पकषधिभागसत्कं तानि चतुःपञ्चाशदधिकानि ०५४,तैः पूर्वराशेर्भागोहियते, मा.
सप्तभागं, ततः शेषाश्चतुर्विशतिरेकषष्टिभागाः, एकषष्टिभागब्धानि षट्त्रिंशद्योजनानि ३६, शेषाणि तिष्ठन्ति त्रीणि शता
स्य पट् सप्तभागाः सूर्यमण्डलस्य तृतीयचन्द्रमण्डलसंमिश्रा, व्यधपञ्चाशदधिकानि ३५७, अत कलम् एकषष्टिनागा भामे
ततस्तृतीयं चन्द्रमण्डलं सूर्यमण्डसाद बहिर्विनिर्गतमेकत्रिंशतसव्याः, ततश्चतुर्दशरूपोऽधस्तात दराशिः १४ तेन भागे ते
मेकपष्टिभागान, एकस्य च एकषष्टिनागस्य सत्कमेकं सप्तलन्धाः पञ्चविंशतिरकेष्टिभागाः२५६१शेषास्तिष्ठन्त्यौदाते
प्रागं, ततो भूयोऽपि यथोकं चन्द्रमण्डलान्तरं, तस्मिश्च द्वादसप्तभागकरणार्थ सप्तमिर्गुष्यन्ते, जाताः षट्पञ्चाशत् ५६, त
श सूर्यमार्गा बन्यन्ते, द्वादशस्य र्यमार्गस्योपरि वे योजने स्याश्चतुर्दशतिर्भागे ते लब्धाश्चत्वारः सप्तभागाः, एतावत्परि
त्रय एकपष्टिभागा योजनस्य, एकस्य च एकषष्टिनागस्य समाण केकचाविकम्प इति तदेवं चन्छस्य सूर्यस्य च विकम्प
काश्चत्वारः सप्तनागाः, ततो येऽत्र तृतीयमण्डलसत्काः सूयेकेत्रकाष्ठा चसमाजलानां सूर्यमण्डलानां च परस्परमन्सरमु
मण्डलाद बहिर्विनिर्गता एकत्रिंशदेकषधिलागायोजनस्य,एककम्। संप्रति प्रस्तुतमभिधीयते-तत्र सर्वाभ्यन्तरे चन्मएडले स्य च एकमष्टिनागस्य सत्का पके सप्तमागाः, तेऽध प्रक्तिसर्वाभ्यन्तरं सूर्यमयमलं सर्वात्मना पविष्टं, केवलमष्टावकषष्टि
प्यन्ते, ततो जाताश्चतुत्रिंशदेकषष्ठिभागाः एकस्य च एकभागाश्चन्मएडलस्य बहिःशेषा वतेन्ते।चन्द्रमएमझात सूर्यम
पष्टिभागस्य सत्काः पच सप्तभागाः, तत श्वं वस्तुतत्वं जातं-- एमलस्याधाजिरेकषष्टिभागहीनत्वात्सतो द्वितीयाचबमएमला
तीयाचबमण्डलात्परतो द्वादशसूर्यमागात्परतो योजनवयदागपान्तराले द्वादशसूर्यमार्गाः तथाहि द्वयोश्चन्धमण्डलयो
मतिक्रम्य सूर्यमएमसं, तच्चतुर्थाश्चन्द्रमपमलार्वाक अभ्यन्तरं गम्तरं पञ्चत्रिंशत योजनानि, त्रिंशश्चकषष्टिनागा योजनस्य, ए
प्रविएं चतुर्विंशतमेकषष्टिभागानेकस्य च एकपष्टिनागस्य सकस्य च एकष्टिभागस्य सत्काश्चत्वारः सप्तभागाः, तत्र योज.
कान् पञ्चसप्तनागान्, ततः शेषाःसूर्यमणमलस्य प्रयोदश एकनान्येकवष्टिभागकरणार्थमेकषष्टया गुण्यन्ते,गुणयित्वा चोपरि
पष्टिनागाः, एकस्य च एकपष्टिभागस्य सत्कों द्वौ भागौ, प्रत्येनानाविशदेकवष्टिभागा:प्रविष्यन्ते,जातान्येकविंशतिशतानि तावचतुर्थचन्हमण्डलसंमिश्रं, चतुर्थस्य चन्द्रमएमलस्य सूर्य
अषष्टाधिकानि १६५,सूर्यस्य बिकम्पोदे योजने अरावत्या-। मपमखाद बहिर्थिनिर्गतद्विचत्वारिशदेकषष्टिनागा एफपरिभाJain Education International For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016043 |
| Book Title | Abhidhan Rajendra kosha Part 3 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Rajendrasuri |
| Publisher | Abhidhan Rajendra Kosh Prakashan Sanstha |
| Publication Year | 1986 |
| Total Pages | 1386 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Dictionary, Dictionary, & agam_dictionary |
| File Size | 51 MB |