Page Text
________________
(१५) अज्जवर अन्निधानराजेन्डः।
अजसेणिय जम्नकैः कृतसंगीतः, पञ्चमूले स्वयं स्थितः॥ १३॥ ॥ . काउज्जुययं जासुज्जुययं अविसंवायणं जणय अविव्योम्ना पुर्या उपर्यागा-दूचिरे सौगतास्ततः।
संवायणसंपामयाए जीवे धम्मस्स आराहए भवs ४२ अहो ! अस्मत्प्रातिहार्य, देवा अप्याययुर्दिवः ॥ १३५॥
लोजाविनाजाविनीच मायेति तदभावेऽवश्य नावाजवमतस्ततद्विहारमथोखमय, गतास्ते चैत्यमहतः।
दाह-(अज्जवयाए त्ति) सुत्रत्वाऋजुरवस्तद्भाव पार्जवम, तन तन्माहात्म्यं नृपः प्रेक्ष्य, सारोऽप्याहतोऽभवत् १३६ ॥
मायापरिहाररूपेण कायेन, ऋजुरेव ऋजुकः कायऋजुकस्तद्भाउक्तमेवार्थमाह
वस्तत्ता, कुब्जादिवेषभ्रविकाराद्यकरणतःप्राअनिता, ताम तथा "माहेसरीउसेसा, पुरिअं नीश्रा हुआसणगिहारो।
जावोऽभिप्रायस्तस्मिस्तेन वा ऋजुकता भावऋजुकता, यदन्यगयणतलमश्वश्त्ता , बहरेण महाणुनावण" ॥१॥
दविचिन्तयन् लोके भक्त्यादिनिमित्तमन्यद्वाचा कायेन वा समाहेश्वर्या नगर्याः सकाशात सस्वामिकातू नत्वरण्यादेरखामिकात्प्रस्तावात्पुष्पसंपदिति शेयम् । वज्रेण महानुभावेन हुताशन
माचरति तत्परिहाररूपा, एवं भाषायामृजुकता भाषर्जुकता, य
दुपहासादिहतोरन्यदेशभाषया भाषणं तत्परित्यागात्मिका, व्यन्तरगृहभूताऽऽरामात् गगनतलमसिव्यतीत्य अतिशयेन उल्लवध पुरिकापुरीनाम्नी नगरी नीता, एवं विहरन् वजस्वामी श्रीमा
तथाऽविसंवादनं पराविप्रतारणं जनयति, तथा विधिश्चा
विसंवादनसम्पन्नतयोपलकणत्वात् कायर्जुकतादिसम्पन्नतया लपुरं गतः । इयन्तं कालं यावदनुयोगस्यापृथक्त्वमासीत, ततः।
च जीवो धर्मस्याराधको भवति, विशुकाध्यवसायत्वेनान्यजपृथक्त्वमदित्याह
मन्यपि तदवातेः । नस०२० अ०। "अपुहसे अनुरोगो, चत्तारि दुवारभासए एगो। पुहत्ताणुप्रोगकरणे, ते अत्थ तओ अवच्छिन्ना" ॥१॥
अजविय-आजैव-न । मायावक्रतापरित्यागात् (आचा०) आक० । प्रा०म०।०चूविशेपंचा। ओघाध० ०। अमा
का प्रमायित्वे, सूत्र०५ श्रु०१०। कल्पतं०। (अस्य वनस्वामिनोऽनशनं कृत्वा देवलोकगमनं | अज्जवेमय-आय्येवेटक-न० । श्रीगुप्ताकारीतसगोत्रानिःसृतस्य 'अजरक्खिय' शब्देऽत्रैवन्नागे २१२ पृष्ठे उक्तम् अस्य वजस्वामिनो चारणगणस्य षष्ठे कुले, कल्प० । जन्म (वि०सं०१६) (सर्वायुःज्) (वि०सं०११४ वर्षे) स्वर्गगतः अज्जसमिय-आर्यसमित-
पुंआर्यवजूस्वामिमातुः सुनन्दाया जै० इ०।। अत्रकाव्यानि-"मोहाधिश्चुमुकीचक्रे, येन बालेन ली- 'प्रातरि आर्यसिंहगिरिशिष्ये, कल्प० । प्रा० म०वि० प्रा० नया स्त्रीनदीस्नेहपूरस्तं बजर्षि प्वावयेत्कथम्?" ||१||श्रा०क। चू०। येन योगप्रभावादचनपुरासन्नब्रह्मद्वीपे पादलेपेन जलो"बंदामि अजधम्म, तत्तो वंदे य जगुत्तं च । तत्सो य अजव- परि गच्छन्तं तापसं जित्वा तं सानुगं प्रव्राज्य ब्रह्मद्वीरं, तबनियमगुणेहिं क्यरसम"।नं।" समजनि वनस्वा- पिका शाखा निर्गमिता । कल्प० ।('बंभदीविया' शब्द मी, जृम्भकदेवार्पितस्फुरदूविद्यः । बाल्येऽपि जातजाति-स्मृतिः वक्ष्यामि ) प्रतुश्चरमदशपूर्वी" ॥१॥ ग० ४ अधि०। अस्याचार्यस्य शिष्य
अजसमुद्द-आर्यसमुघ-पुंग उदधिनामनि प्राचार्यभेदे जसम्पद-"थेरस्सणं अज्जवश्रस्स गोयमसगोत्तस्स अंतेवासी |
धावलपरिक्षीणानामुदधिनाम्नामार्यसमुद्राणामपराक्रममा धेरे अजवरसेणे उक्कोसियगोचे"।"थेरे अजपलमे थेरे मज्ज
रणमभूदिति वृद्धप्रसिद्धिः। प्राचा० १ श्रु० ८ ० १ उ० । रहे" । कल्प० । (तीर्थोशालिकमत एतन्मरणे स्थानाङ्गन्युच्छेदः)
अज्जसाम-आर्यश्याम-पुं० । श्रारात् सर्वहेयधर्मेभ्यो यातः "तेरसवरिससरहिं, परणासासमहिएहि वोच्छेदो।
प्राप्तो गुणैरित्यार्य्यः, स चासौ श्यामश्च आर्यश्यामः । अजवश्रस्स मरणे, गणस्स जिहिं निहिटो" ॥१॥ ति।
प्रशापनाकृतिकालकाचार्य्यनामके प्राचार्य, प्रज्ञापनासूत्रकअजवरसेण-भार्यवजूसेन-पुं०। प्रार्यवजस्य शिध्ये, कल्प० ।
रणप्रयोजनादि तदुपक्रम एवोक्तम्-“वायगवरवंसाओ, तेअजवइरी-आर्यवती-स्त्री० । आर्यवजानिःसृतायां शाखाया- पास इमेण धीरपुरिसेण। दुद्धररयेण मुणिणा, पुषसुयसमिम्, “थेरेहितोणं अज्जवश्रेहिंतो गं गोयमसगोत्तेहिंतो इत्य सुबुद्धीणं" ॥३॥"सुयसागरा वि एक-ण जेण सुयरयणमुण अज्जवहरी साहा णिग्गया" । कटप० ।
तमं दिख । सीसगणस्स भगवश्रो, तस्स एमो अज्जसाअज्जवट्ठाण-आर्जवस्थान-न०। आर्जवं सम्बरस्तस्य स्थाना- | मस्स" ॥४२॥ ('पमवणा' शब्दे चैतद् व्याख्यास्यते) नि भेदा आर्जवस्थानानि । साध्वार्जवादिषु सम्बरभेदेषु, अज्जमुहत्थि (ए)-आर्यसुहस्तिन्-पुं० । आर्य्यस्थूलभपंच अजवाणा पसत्ता । तं जहा-साहुअज्जवं साहुमहवं स्य शिष्ये स्थविरे, आव०४०। यैरायंसुहस्तिभिर्दीक्षितो साहुलाघवं साहुखंती साहुमोती।।
द्रमको मृत्वा सम्प्रति नामा राजाऽभूत् । कल्प०। ('संपर' साधु सम्यग्दर्शनपूर्वकत्वेन शोभनमार्जवं मायानिग्रहस्ततः
शब्देऽस्य कथानकम) . कर्मधारयः, साधोर्वा यतेरार्जवं साध्वार्जवम् । एवं शेषाण्यपि।
अज्जसुहम्म (ए)-आर्यसुधर्मन्-पुं० । श्रमणस्य भगवतो स्था०५ ग०१०।
महावीरस्य पञ्चमे गणधरे, तत्स्वरूपं चेदम-कुल्लागसन्निवेशे अज्जवप्पहाण-आर्जवप्रधान-त्रि०ा मायोदयनिग्रहप्रधाने, और
धम्मिल्लविप्रस्य भार्या भहिला, तयोः सुतश्चतुर्दशविद्यापात्र
म। पञ्चाशद्वर्षान्ते प्रवजितः। त्रिंशद्वर्षाणि वीरसेवा कृता धीरअजवभाव-आर्जवनाव-पुं० । प्रशस्तायाम् , “मायं चज.
निर्वाणाद द्वादशवर्षान्ते जन्मतो द्विनवतिवर्षान्ते च केवलम् । वभावणं" ६०८ अ०।
ततोऽष्टौ वर्षाणि केवलित्वं परिपाल्य शतवर्षायुषं जम्बूखाअजवया-अजेवता-स्त्री० । मायावर्जनात्मके श्रमणभेदे, पा० मिनं स्वपदे संस्थाप्य शिवं गतः । अन्त०१ वर्ग। अणु०स०। अस्याः फलम
| अज्जसेणिय-आर्यसैनिक-पुं० । आर्यशान्तिसैनिकस्य द्विअजवयाएणं भंते! जीवे किंजणय अकिंचणाएणं तीये शिष्ये, कल्प० ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016041 |
| Book Title | Abhidhan Rajendra kosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Rajendrasuri |
| Publisher | Abhidhan Rajendra Kosh Prakashan Sanstha |
| Publication Year | 1986 |
| Total Pages | 1064 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Dictionary, Dictionary, & agam_dictionary |
| File Size | 38 MB |