Page Text
________________
अच्छ
अगत्य त्युदाहत्य, अनिमुसंगत्या अभिमुखम् कत्वेति व्याकृतम् । सि० कौ० त० स० । अच्छ-त्रि० । न यति दृष्टिम् । बोक । न० त० । भाकाशस्फटिक रत्नवंइतिस्वच्छे, प्रज्ञा० २ पद। जी० । श्रा० म०प्र० । भ० । औ० । स्था० रा० । जं०। निर्मले, ज्ञा० १ ० १२ श्र० । पञ्चा० ॥ भ० । अनाविले, जी० ३ प्रति० । स्फटिकवद्वहिर्निर्मलप्रदेशे, जी०३ प्रति०। " श्रच्छा सरहा बडा नीरया पिंका" मेरो पुं० । सुनिर्मलजाम्बूनदरत्नबहुलत्वात्तस्य " ता अच्छंसि णं पवयंसि" चं० प्र०५ पाहुन सू० प्र० जी० । श्रार्यदेशभेदे, स्फटिके च । पुं० प्र० २७८ द्वा०रान च्छति भक्षयति नाशितसत्वम् । गभणे—क | न० त० । वाच० । ऋके, आचा० २ श्रु० १ ० ५ उ० । प्रति० जी० । प्रज्ञा० । प्र० । पष सनखपदभेदः । प्रज्ञा० १ पद । अप्स - त्रि० श्रपः सनोति । सन-मा प्राकृते "हस्वात् ध्यश्चसप्सामनिश्चले ८ । २ । २१ । इति प्लभागस्य चकुः । प्रा० । विशेषगुणीभूते रसे वाच० । अच्छे-देशीय
दे० ना० १ वर्ग ।
अच्छंद -अच्छन्द- त्रि० । नास्ति बन्दो यस्याः । अस्ववशे । " अ च्छंदा जे ए जंति ण से चाइति वुच्चई " दश० २ अ० । श्र भिप्रायशुन्ये च । वाच० । अच्छंदग-अच्छन्दक - पुं० । मोराकप्रामसन्निवेशस्ये पाखमिनि, "मोरार सकारं सको अदि कुवियो " ० ० (स प्रदिप मोराके समन्धतो लोकपूजितस्तत्र समागतस्तत्र समागतस्य श्रीवीरस्य पुरतः सिकार्थव्यन्तरेणाऽच्छेद्यमिदमिति प्र तिज्ञाय गृहीतं तृणं छिन्दन् शक्रेण वज्रं प्रविप्य विन्नदशाङ्गुलीतो जनैरुपहसित इति 'वीर' शब्दे वदयते ) भा० चू०
।
आ० म० द्वि० । अच्छा आसन न० अवस्थाने, ग०२ अधि० । झा० पर्युपासने, बृ०३ ४० प्रतिश्रवणे, "अच्छण अवलोगणे वा" व्य०१ उ० । कुण सायाम, दश०म० । अच्छणघरग-आसनगृहक-न० श्रवस्थानगृहकेषु येषु यदा तदा यागाय बहवः सुखा सिकयाभ्यतिन्ते। जी०३प्रति० ॥ जं० अच्छणजोष-अक्षणयोग हारे, "तेसिं
।
जोयणं णिच्चं होयग्वं" तेषां पृथिव्यादीनामक्षणयोगेनाहिंसाव्यापारेण नित्यं भवितव्यम् । दश० ० ० । अच्छाणत्थ- श्रच्छन्नस्थ - त्रि० । अच्छन्नप्रदेशे स्थिते, वृ०३ उ० । (द) ताच्छादित त्रिनिमजे, "संणद्भवका
33
छतित व्व प्रश्न० ४ संव० द्वा० ।
अच्छत्तय अच्छत्रक नि० उत्ररहिते, वीरमदापद्मयो
-
( १९६) अभिधानराजेन्द्रः ।
को धर्मो मतः अनंतवणे श्रच्छत्तवप अणुवा हप" स्था०ए० अच्छवच्छद्र - पुं० स्वच्छोदके, पं० ० २ द्वा० । अच्छी-अच्छी-त्रि०६० मिली, विष्णुः
-
-
Jain Education International
61
प्रातः नरया साक्षादस्वी" मा० क० अच्छभल्ल अच्छन - पुं० ऋके, व्य० १० ० । व्याघ्रविशेषे च । प्रश्न० १ आश्र० द्वा० ।
अच्छमाण आसीन शि० तिष्ठति, " सुचिरम
पं०च० ३ द्वा० | झा० ।
अच्छरगण संघसं विल-अप्सरोगणसंपविकि प्सरोगणानां संघः समुदायस्तेन सम्यक् रमणीयतया विकीणी व्याप्ता अप्सरागेणसंघसंविण अप्सरोधपरिते "म चरणसंघसंविकिष्ठा दिव्वतुमियमधुरसद्द संपश्या " । जी० ३ प्रति०। प्रज्ञा० रा० ।
66
अच्छरस- अच्छरस - त्रि०। अच्छो रसो येषां ते अच्छरसाः। प्रत्यासन्नवस्तुप्रतिबिम्बाधार जुते ययाऽति निर्मषु जी०३प्रति०। i .अच्छरसा - अप्सरस्- स्त्री० 1 ब० व० अदूभ्यः सरन्ति उ च्छन्ति । सृ असन् । अप्सरसः हस्वात् थ्यञ्चत्सप्सामनिश्चले " । २ । २१ । इति सूत्रेण प्राकृते 'प्स' भागस्य ' च्छ ' आदेशः । प्रा० । “श्रायुरप्सरसोर्वा" । १ । २० । इति सूत्रेण च श्रन्त्यव्यञ्जनस्य वा सः। प्रा० । देवीमात्रे, रूपेण देवीकल्पायां स्त्रियां णंदवणविवरचारिणीश्रो अठरा उतर कुरुमाणसी पेशियाओ तिथि पनिओवमाइं परमाउं पालयिता ताम्रो वि उवणमंति मरणधम्मं” प्रश्न०४ आश्रo द्वा० औ०। (आसां वर्णकम् 'उत्तरकुरु' शब्द वक्ष्यामः) अच्छरसाकुल- अच्छरसतपटुल १० अच्छी रसो ते प्रस्ताः प्रत्यासन्नवस्तु प्रतिविम्वाधार निर्म र्थः । अच्छरसाश्च ते तरकुला अच्छरसतएमुबाः । पूर्वपदस्य तेषु दिव्यकुलेषु रा० । “अच्छेदि परिणामपरि असदुद अमंगळे आलिहइ" रा० जी० आ० म०प्र० ।
अच्छरा अप्सरा- श्री शक्रस्य देवेन्द्रस्य देवराजस्व पा मग्रमहिष्याम, स्था०८ ग० भ० | ती० । ( तस्याः पूर्वा परभवकथा एतस्मिमेव नागे ९०३ पृष्ठे 'असामहिस' शब्देऽदर्शि अच्छराशिवाय अप्सरोनिपात-पुंकियां, सरकरण
अच्छा
काले च । यावता कालेन चप्युटिका क्रियते तावान् कालोऽप्यप्सरोनिपातशब्देन चीयते "रानवा
"
असुपरियाणं यमागच्छे " जी० ३ प्रति । सूप्र० प्र० । अच्छवि-अच्छवि- ० ० ० योगनिरोधेनाविद्यमानशरीरे स्नातकाव्यनियमे अत्र चत्वारोऽनुवादार्थाः अन्य थक' इत्येके । वियोगाच्छविः शरीरं तद्योगनिरोधेन यस्य नात्यसैौ ' अच्छविक' इत्यन्ये । कृपा सच्छेदो व्यापारस्तस्या अस्तित्वात् धापी' इत्यन्घातिक यक्षपणानन्तरं वा तत्कपणाभावादकपीत्युच्यते । भ० २५
श० ६ ० ।
अच्छविकर-अकृषिकर पुं० न कृषिः सपरयोरायासो यः स तत्करणशीलो न भवति सोऽकपिकरः ज० २५ ० ७ ० । व्यथाविशेषस्याऽकारके प्रशस्तमनोविनयले स्था अच्छ विमलसलिल पुणच्छविमलसलिलपूर्ण त्रि० च्छेन स्वरूपतः स्फटिकवच्छुद्धेन विमलेन |गन्तुकमलरहितेन सलिलेन एफ टेक कल्पस्वच्छ निर्मज्ञराज अच्छा-अच्छा श्री० वरुणदेशप्रतिबद्धे पुराने आदेश नायां वरुणा अच्छा। वरुणा नगरी, अच्छा देशः । अन्ये तु वरुणादेशः, अच्छा पुरीत्याहुः । प्रव २७५ द्वा० | सूत्र० । मात्र पो जलानि सति ददाति सजिल दातरि, वाच० ।
-
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016041 |
| Book Title | Abhidhan Rajendra kosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Rajendrasuri |
| Publisher | Abhidhan Rajendra Kosh Prakashan Sanstha |
| Publication Year | 1986 |
| Total Pages | 1064 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Dictionary, Dictionary, & agam_dictionary |
| File Size | 38 MB |