________________
શબ્દપરિચય
અભાવ થાય છે.
દોષયુક્ત પદાર્થો. અપ્રાપ્તકાલઃ જે કાળમાં સ્વાધ્યાયાદિ અભયદાન: જીવનદાન, અન્યને ન થાય.
નિર્ભય રાખવા. અપ્રાપ્યકારી ઇન્દ્રિયઃ મન અને ચક્ષુ | અભવ્ય: મોક્ષની પ્રાપ્તિ માટે અપાત્ર.
અપ્રાપ્યકારી છે, તે વિષયના સાધુપણું ગ્રહણ કરવા છતાં પદાર્થને સ્પર્શ કર્યા વગર જાણે મોક્ષનો ભાવ ના થાય. દુઃખ ન અને જુએ.
ઇચ્છે. સુખ ઇચ્છે પણ મોક્ષના અબદ્ધ: મોહકર્મના અભાવમાં જ્ઞાનને સુખની શ્રદ્ધા ન થાય. ચારિત્ર અબદ્ધ કહે છે.
પાળીને નવ રૈવેયક દેવલોક સુધી અબંધઃ અબંધકારી પ્રકૃતિઓ.
જાય. જેમ આકડાનું દૂધ દહીં ન અબ્ધદૂલઃ જલસ્વરૂપના આશ્રયયુક્ત બને. તેમ અભવ્ય જીવમાં મોક્ષની અધોલોકની પ્રથમ પૃથ્વી.
પાત્રતા ન આવે. અબ્રહ્મ: મૈથુન.
અભાવઃ જેમ એક સ્થાનમાં પહેલા અબ્રહ્મ નિષેધઃ બહ્મચર્ય. મૈથુનનો ઘડો હતો, પણ ત્યાંથી હટાવી ત્યાગ.
લીધો ત્યાં ઘડાનો અભાવ થયો. અબાધા જેમાં કંઈ વિબ કે બાધા નથી અભાવ એટલે સર્વથા પદાર્થનો અબાધાકાળઃ કોઈપણ કર્મનો બંધ નાશ નહિ. જેમ કે મિથ્યાત્વ
થયા પછી તે કર્મનો તરતજ વિપાક પર્યાયનો ભંગ થતાં સમ્યકત્વથતો નથી, તે કર્મો પાસે અમુક પર્યાયનો પ્રતિભાસ થવો. સમય સત્તામાં પડ્યા રહે છે. જેમકે અભાવના ચાર ભેદ છે. એક કોડા-કોડી સાગરની પ્રાગભાવઃ કાર્યના સ્વરૂપ લાભ સ્થિતિનો બંધ હોય તો તે કર્મનો પહેલાં અભાવ. વર્તમાન પર્યાયનો અબાધાકાલ એક હજાર વર્ષની પૂર્વની પર્યાયમાં અભાવ. પ્રાય હોય. તેમાં હાનિવૃદ્ધિ થયા પ્રધ્વસાભાવ: આગામી પર્યાયમાં કરે.
વર્તમાન પર્યાયનો અભાવ. અબોધ : અજ્ઞાનદશા.
અન્યોન્યાભાવઃ એક દ્રવ્યની એક અધિ: પાણીનો ભંડાર, સમુદ્ર,
વર્તમાન પર્યાયમાં બીજા દ્રવ્યની અબૂજ: કદર વિનાનું.
વર્તમાન પયયનો અભાવ. અબૂઝઃ અણ-સમજુ.
અત્યતાભાવ: એક દ્રવ્યમાં બીજા અભક્ષ્યઃ આહરને માટે અયોગ્ય, | દ્રવ્યનો તથા તેની ક્રિયાનો અભાવ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
