Jain Saiddhantik Shabdaparichay

SR No.: 016040
Original Sutra Author: N/A
Author: Sunandaben Vohra
Publisher: Gunanuragi Mitro
Publication Year: 2001
Total Pages: 478
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 8 MB

Page 411

નિશાકુસુમ ૩૯૦
સરળ નિશાકુસુમઃ ચંદ્રમુખ ફૂલ. (ઝાકળ) | નિષિદ્ધઃ પ્રતિબંધ હોય, દૂષિત, નિશાચરઃ રાત્રિએ ફરનારા, રાક્ષસ, અગ્રાહ્ય.
ચોર, ભૂત, પિશાચ, ઘુવડ. | નિષેક: નિષેચન) છાંટવું, સિંચન, નિશાવસાનઃ રાત્રિનો અંત ભાગ રેડવું.
પરોઢિયું, પ્રભાત, સવાર, પ્રાતઃ- | નિષેકક્રિયાઃ સંભોગ - મૈથુન. કાળ.
નિષેધાત્મકઃ નકારાત્મક, મનાઈવાળું. નિશિતઃ તીક્ષણ ધારવાળું. નિષ્કર્મ - નિષ્કર્મણ્યઃ અકર્મ, કામકાજ નિશિવાસર: રાત્રિ-દિવસ, નિશદિન. વગરનું, અકર્મણ્ય. નિશીથ મધ્યરાત્રિ, વિશેષ, જૈન ધર્મનો | નિષ્કર્ષ: સાર, સારતત્ત્વ. સારાંશ આચારવિષયક ગ્રંથ.
તાત્પર્ય નિશીથિની : રાત્રિ, રાત, નિશા, રજની. | નિષ્કામ: કામના વિનાનું, ફળની નિશ્ચયકાળ : મૂળ કાળ દ્રવ્ય.
ઇચ્છારહિત. નિશ્ચયનય : વસ્તુ મૂળ સ્વરૂપને ગ્રહણ | નિષ્કિચન: ત્યાગી અથવા દરિદ્ર, રાંક,
કરવાવાળું જ્ઞાન. સામાન્ય ગુણને તદ્દન ગરીબ. ગ્રહણ કરે તે દ્રવ્યાર્થિક નય, | નિષ્ક્રમ: બહાર નીકળવું, સંન્યાસ વિશેષ ગુણને ગ્રહણ કરે તે ગ્રહણ. (નિષ્ક્રમણા) પર્યાયર્થિક નય.
નિષ્ઠા: શ્રદ્ધા, આસ્થા, વિશ્વાસ, નિશ્ચય પ્રત્યક્ષજ્ઞાન : આત્મ દ્રવ્યનો | નિષ્ફર : દયાહીન, નઠોર, દુષ્ટ.
ધ્રુવ-મૂળ વ્યાપારરૂપ ઉપયોગ. | નિષ્પક્ષપાત : તટસ્થ, સમદષ્ટિવાળું. નિશ્ચય સમ્યક્ત્વ: આધ્યાત્મિક નિષ્પત્તિ: નીપજ, સિદ્ધિ.
વિકાસથી ઉત્પન્ન થયેલો આત્મ | નિષ્પન્નઃ નિપજેલું. સિદ્ધ થયેલું. પરિણામ - સંવેદના
નિમૅદઃ ગતિહીન - સ્થિર. નિશ્ચય સમ્યગદ્દર્શન: રાગાદિ ઉપાધિ- ! નિષ્પાપ: પાપરહિત, નિર્દોષ.
રહિત નિજશુદ્ધાત્મ સ્વરૂપની શ્રદ્ધા | નિસર્ગઃ સ્વભાવ, કુદરત, પરિણામ. થવી.
નિસ્તરણઃ પાર ઊતરવું. મુક્તિ. નિશ્ચયહિંસાઃ ભાવ હિંસા, કોઈ જીવ (નિસ્તરવું)
મરે કે ન મરે પણ હિંસા કરવાના | નિસ્તાર: (દાન) નિવેડો, ઉકેલ. ભાવ થવા તે.
નિઃશંક : શંકાનો અભાવ. નિચેતન: ચેતન વિનાનું, મૃત. નિસ્સહી : ધર્મસ્થાનમાં મનની શુદ્ધિ નિલેટઃ ચેષ્ટા, હલનચલન વિનાનું. | અને જાગૃતિ માટે બોલાતો શબ્દ.