________________
गणित
३. धनुष ( arc ) सम्बन्धी
(१) जीवा ( chord ) -
(1) V (ब्यास- बाण) ४ बाण (ज. १/६/६)
(i)
(ii) ( धनुष पृष्ठ – ६ बाण?
(ii)
(11)
(२) बाण ( depth of the arc )
(i)
(३) धनुष पृष्ठ (arc )
(iii) व्यास +
{
(त्रि सा/७६५) ।
{( धनुष पृष्ठ े – जीवा' ) + ६)}रे -
(प्रि. सा/०३).
व्यास - ( व्यास जीवा२ )
२
(त्रि सा/ ०६४ ); (ज. १/६/१९१)
(प्यास+),
(४) धनुषा क्षेत्रफल
Jain Education International
(ii) सूक्ष्म क्षेत्रफल:
(i) बादर क्षेत्रफल = बाणx S
(त्रि, सा/७६२ )
)?
( त्रि. सां/ ७६२ )
धनुष पृष्ठ था.
४ बाण
(६ मा + जीवा )
२
(ज. प./६/१०); (जि. सा/०६०)
(1) क्षेत्र या पतकी चूलिका
बडी जीवा - छोटी जीवा २
(ज. १/२/३९)
भा० २-३०
धनुष पृष्ठ
२
-है
वाण
जीवा
}
(त्रि. सा / ७६६ )
जीवा + बाण २
-1-1-117
- व्यास
(जि. सा/७६६)
चापः
२३३
बड़ी जीवा छोटी जीवा
४. वृत्त वलय (ring ) सम्बन्धी
अभ्यंतर सूची या सूची व्यास
मध्यम सूची या सूची व्यास
बाह्य सूची या सूची व्यास
(१) अभ्यन्तर सूची या व्यास
२ वलय व्यास - ३००,००० ( त्रि. सा / ३१० )
वलय व्यास
(२) मध्यम सूची या व्यास
(३) बाह्य सूची या व्यास
३ बलय व्यास - ३००,०००
१०४
४ वलय व्यास - ३००,००० (त्रि सा/३१०)
(४) वृत्त वलयका क्षेत्रफल -
(1) भावर क्षेत्रफल ३ ( अभ्यंतर सूची + बाह्य सूची ) x ( त्रि. सा / ३१५ ) सूक्ष्म क्षेत्र फल
वलय व्यास २
१० सूचीमा सूचीय व्यास
२
(जि. सा/२९६)
(2) वृत लयकी बाह्य परिधि
अभ्यन्तर परिधिx
जैनेन्द्र सिद्धान्त कोश
( त्रि. सा / ३१० )
For Private & Personal Use Only
(त्रि.सा./३९४)
(२) विवक्षित द्वीप सागरकी सूची
(
II गणित ( प्रक्रियाएँ)
बाह्य सूची अभ्यन्तर सूची
५. विवक्षित द्वीप सागर सम्बन्धी
(१) जम्बू द्वीपकी अपेक्षा विवक्षित द्वीप सागरकी परिधि
जम्बूद्वीपको परिधिसूची
जम्बूद्वीपका व्यास
(त्रि.सा./ २०१)
द + १५०००,००० ) -
वलय
(१) विवक्षित द्वीप सागरका वलय व्यास
(३ - १५१००,०००)-० ' (Fx.41./608)
- ३००,०००
}
www.jainelibrary.org