________________
નામ
૧૮
espects
b esetteespect pos s esses forcedespressessessessedsetoscocodesses [૧૩] ત્રીજી કૃતિ છે. શાંતિનાથને ઉદ્દેશીને ચોથી અને પાંચમી એમ બે કૃતિઓ છે. પાર્શ્વનાથને લગતી ૧૩ મી અને ૨૧ મી કૃતિઓ છે જ્યારે અન્યાન્ય નામે નિર્દેશાયેલા પાર્શ્વનાથ અંગેની ૧૧ કૃતિઓ નીચે મુજબ છે :
કૃતિ ક્રમાંક શ્રી અંતરિક્ષ પાર્શ્વનાથ શ્રી કલિકુંડ પાર્શ્વનાથ
૧૨ શ્રી ગેડી (ગૌડિક) પાર્શ્વનાથ
૭,૮,૧૨ શ્રી દાદા પાર્શ્વનાથ શ્રી ચિંતામણિ પાર્શ્વનાથ શ્રી મહર પાર્શ્વનાથ શ્રી રાવણ પાર્શ્વનાથ
૧૧ શ્રી લેડણ પાર્શ્વનાથ
શ્રી સેરીસ પાર્શ્વનાથ
શ્રી મહાવીર સ્વામી માટે એક (૧૬ મી) અને શ્રી “સત્યપુરીય” મહાવીર સ્વામી અંગે એક (૧૫ મી) કૃતિ છે.
આ ચાલુ “હુડા” અવસર્પિણી કાળમાં “જબૂ” દ્વીપમાંના “ભરત” ક્ષેત્રમાં આપણા દેશમાં 2ષભદેવથી માંડીને મહાવીર સ્વામી એમ ૨૪ તીર્થકરો થયા છે. એ બધા કષભાદિ અંગે કૃતિઓ નથી. ફક્ત છ જ તીર્થકર અંગે છે.
પરિમાણુ : પ્રસ્તુત ૨૧ કૃતિઓ પૈકી ૨૧ મી કૃતિ સૌથી મોટી છે. એમાં ૧૫૦ પડ્યો છે. સૌથી નાની કૃતિ ત્રીજી છે, એમાં છ જ પડ્યો છે.
દેનું વૈવિધ્ય : શ્રી કલ્યાણસાગરસૂરિજીએ વિવિધ છંદો ઉપર અને તેમાં પણ કેટલાક તે અલ્પ પરિચિત છંદો ઉપર પણ પ્રભુત્વ પ્રાપ્ત કર્યું છે. ૨૧ કૃતિઓમાં જે જે ઈદે વપરાયા છે તેનાં નામે આ પ્રમાણે છે: ઉપેન્દ્રવજ, અનુષ્ણુભૂ, આર્યા, ઈન્દ્રવજ, કેકિરવ, ગીતિ, ચમ્પકમાલા, તેટક, કૂતવિલંબિત, દોધક, નગસ્વરૂપિણી, નારાય, પંચચામર, ભુજંગપ્રયાત, મણિમધ્ય, મંદાક્રાંતા, માણવક, માલિની, રદ્ધતા, વસંતતિલકા, વંથસ્થ, વિઘુમાલા, શાર્દૂલવિક્રીડિત, શાલિની, શિખરિણી, સધ્ધરા, હરિણી અને હંસી.
અલંકાર : પ્રસ્તુત કૃતિઓમાં રૂપક અલંકાર પ્રાધાન્ય ભોગવે છે. તદુપરાંત ઉલ્ટેક્ષા, ઉપમા, લેષ વગેરે. યમક અલંકાર અંગે મેં સંપાદિત કરેલ “ચતુર્વિશતિ જિનાનંદા
મા શ્રી આર્ય કલયાણામસ્મૃતિગ્રંથ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
