________________
३८२
१९. विशद तुलनात्मक विवेचना के लिये देखिये- दर्शन और चिन्तन, पं० सुखलालजी, प्रका०, गुजरात विद्या सभा अहमदाबाद, १९५७, भाग १, पृ० १३४-१३५।
२०. विशद विवेचना के लिए देखिए - विशुद्धिमग्गो, अनु० भिक्षुधर्मरक्षित, प्रका०, महाबोधि सभा, बनारस १९५६-५७, भाग २, पृ० १०३ - १२८ ( हिन्दी अनुवाद)।
२१. गीता, संपा०, स्वामी प्रभुपाद, प्रका०, भक्ति वेदान्त बुक ट्रस्ट, बम्बई १९९३, १५/९।
२२. सद्दे रुवे य गन्धे य, रसे फासे तहेव य।
जैन विद्या के आयाम खण्ड ६
पंचविहे कामगुणे, निच्दसो परिवज्जए ।। -उत्तराध्ययनसूत्र, संपा०, साध्वी चन्दना, प्रका०, वीरायतन
प्रकाशन, आगरा १९७२, १६ / १० ।
२३. जाणतो परसंतो ईहापुव्वं ण होई केवलिणो । केवलिणाणी तम्हा तेण दु सोऽबन्धगो भणिदो।। परिणामपुव्ववयणं जीवस्स य बंधकारणं होई। परिणामरहियवयणं तम्हा गाणीस्स ण हि बन्धो ईहापुख्वं वयणं जीवस्स व बंधकारणं होई। ईहारहयं वयणं तम्हा णाणीस्स ण हि बन्धो ।। ठाणणिसेज्जविहारा ईहापुव्वं ण होई केवलिणो । तम्हा ण होई बन्धो साकडं मोहसणीयस्स ।।
नियमसार, अनु०, पं० परमेष्ठीदास न्यायतीर्थ, प्रका० सत्साहित्य प्रकाशन एवं प्रचार विभाग, श्री कुन्दकुन्द महान दिगम्बर जैन तीर्थ सुरक्षा ट्रस्ट जयपुर १९८८ ई०, १७१, १७२, १७३, १७४ ।
टिप्पणी-- ईहा शब्द विमर्शात्मक संकल्प की अपेक्षा विमर्शरहित " वासना" के अधिक निकट है।
२४. गणधरवाद, प्रका०, भैरोंदान जेठमल सेठिया, बीकानेर वी०सं०, २४५८, वायुभूति से चर्चा |
२५. परांचि खानि व्यतृणत्स्वयंभू स्तस्मात्परापश्चति नान्तरात्मन् कठ ० २/१/१।
२६. सव्वे सुहसाया दुक्खपडिकूला — आचारांगसूत्र, संपा०, मधुकरमुनि, प्रका०, श्री आगम प्रकाशन समिति, ब्यावर १९८०, १/२/२। २७. इन्द्रिय मनोनुकूलायाम्प्रवृत्तो।
- अभिधानराजेन्द्रकोश, श्री विजयराजेन्द्रसूरि, रतलाम, खण्ड २, पृ० ५७५।
२८. लाभस्यार्थस्याभिलाषातिरेके— वही, पृ० ५७५
२९. रागस्स हेउं समणुन्नमाहु दोसस्सं हेउं अमणुन्नमाहु-- उत्तराध्ययनसूत्र, संपा०, साध्वी चन्दना, प्रका०, वीरायतन प्रकाशन, आगरा १९७२, ३२/२३।
तुलना कीजिये: राग की उत्पत्ति के दो हेतु हैं - १. शुभ (अनुकूल) करके देखना,
२. अनुचित विचार । द्वेष की उत्पति के दो हेतु हैं - १. प्रतिकूल करके देखना तथा २. अनुचित विचार ।
अंगुत्तर निकाय, अनु०, भदन्त आनन्द को सत्यायन, प्रका०,
Jain Education International
महाबोधि सभा, कलकत्ता दूसरा निपात ११/६-७१
३०. तओ से जायंति पओयणाई, निमज्जिडं मोहमहण्णवम्मि । सुहेसिणो दुक्खविणोयणा, तप्पच्चयं उज्जमए य रागी ।। कोहं च माणं च तहेव मायं, लोहं दुगुंछं अरई रई च । हासं भंय सोगपुमित्थिवेयं, नपुंसवेयं विविहे य भावे ।। आवज्जई एयमणेगरूवे एवंविहे कामगुणेसु सत्तो । अत्रे य एयप्यभवे विसेसे कारुण्णदीणे हिरिमे वहस्से ||
३१. ध्यायतो विषयान्पुंसः संगस्तेषूपजायते ।
— उत्तराध्ययनसूत्र, संपा०, साध्वी चन्दना, प्रका०, वीरायतन प्रकाशन, आगरा १९७२, ३२/१०५, १०२, १०३।
३२. रागो या दोसो वि य कम्पनी कम्पं च मोहप्पभवं वयति।
३४.
३५.
संगात्संजायते कामः कामात्क्रोधाऽभिजायते ।। क्रोधाद् भवति संमोहः संमोहात्स्मृतिविभ्रमः । स्मृतिभ्रंशाद् बुद्धिनाशो बुद्धिनाशात्प्रणश्यति । ।
- गीता, संपा०, स्वामी प्रभुपाद, प्रका०, भक्ति वेदान्त ट्रस्ट, बम्बई १९९३, २/६२-६३।
३३. इच्छा-द्वेष समुत्थेन इन्दमोहेन भारत ।
सर्वभूतानि सम्मोहं सर्गे यान्ति परन्तप । ।
- गीता, संपा०, स्वामी प्रभुपाद, प्रका० भक्ति वेदान्त बुक ट्रस्ट, बम्बई १९९३, ७/२७/
३७.
३८.
कम्मं च जाइमरणस्स मूलं दुक्खं च जाईमरणं वयंति । ।
- उत्तराध्ययनसूत्र, संपा०, साध्वी चन्दना, प्रका०, वीरायतन प्रकाशन, आगरा १९७२, ३२/७/
संयुत्तनिकाय, नन्दन वर्ग, पृ० १२
विनेन्द्रियजयं नैव कषायान् जेतुमीश्वरः योगशास्त्र, संपा०, मुनि समदर्शी, प्रका० श्री ऋषभचन्द जौहरी किशन लाल जैन, दिल्ली १९६३, ४/२४।
३६. उत्तराध्ययनसूत्र, संपा०, साध्वी चन्दना, प्रका०, वीरायतन प्रकाशन,
आगरा, १९७२३२/२३ ।
वही, ३२/२४
वही, ३२ / २७
३९. वही, ३२ / २८
४०.
वही, ३२ / ३२
४९.
वही, ३२ / ३६
४२.
वही, ३२ / ३७
४३. वही, ३२/४०
४४. वही, ३२/४१
४५. वही, ३२/४३ ४६. वही, ३२ / ४९ ४७. वही, ३२/५०
४८. वही, ३२/५३
४९. वही, ३२/५४ ५०. वही, ३२ / ६२ ५१. वही, ३२/६३
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org.