________________
મહાત્મા ચિલાતીપુત્ર
ન
....
શ્રદ્ધા, મહાન, ક્ષમા, ધૈર્યતા, અને પરિણામની વિશુદ્ધિ એ સર્વ ગુહ્યા વારવાર મનન કરી આદર કરવા જેવા છે. આવા કાઈ પણ શ્રાતિશાયિક ગુણ સિવાય અતિ ઉચ્ચતર લાભ થતા નથી. ખરૂં પૂણ તા એવા અતિશયિક ગુણે તેજ ચેાગ છેં. એ સર્વ વાત મા મહાત્માના ચરિત્રમાંથી મળી શકે છે '
મહાત્મા ચિલાતીપુત્ર.
33
कर्मटस्य दुरात्मनः ।
तत्कालकृतदुष्कर्म, गोत्रे चिलातीपुत्रस्य, योगाय स्पृहयेन्न कः ॥ १३ ॥ પૂર્વાપર વિચાર કર્યા સિવાય દુષ્કર્મ કરવામાં પ્રવીણ દુરાત્મા ચિલાતીપુત્ર જેવાનું પણુ રક્ષણ કરનાર યાગની કાણુ સ્પૃહા (ઈચ્છા)
ની
વિવેચન.—રાજગૃહી નગરીમાં ધનસા વાડુ નામે એક ધનાઢય શેઠ શ્વેતા હતા, તેને ઘેર ચિલાતી નામની એક દાસી હતી. આ દાસીથી ચિલાતીપુત્ર નામના એક પુત્ર થયેા. ધનસાચૂંવાડુને પાંચ પુત્રા હતા. અને તેના ઉપર એક સુસમા નામની પુત્રી થઈ હતી આ પુત્રીની સારવાર અને રમતગમતમાં ચિલાતીપુત્રને રાકવામા આવ્યા. ચિલાતીપુત્ર બળવાન હોઈ અનેક માણુસાના અપરાધ કરવા લાગ્યુંા માણસે શેઠને આળભા દેવા લાગ્યાં, અને તેથી કેટવાળ સુધી તે વાત પહેોંચાડવામાં આવી; રાનથી ભય પામી શેઠે ચિલાતીપુત્રને પેાતાના ઘરમાંથી હાડી મૂલ્યેા ચિલાતીપુત્ર ત્યાથી નીકળી સિંહજીા નામની ચારપક્ષીમાં ગયા અને ચારાને જઇને મન્યા પ્રાયઃ સરખા આચારવિચાર અનેક વ્યવાળાઓના મેળાપ ગમે તેવા સ યેાળા વચ્ચે થઈ આવે છે.” વાયરાથી જેમ અગ્નિ વધારે પ્રદીપ્ત થાય છે તેમ ચારાની સાખત યા સહાયથી પાપી પ્રવૃત્તિના તેનામાં વધારે થયા મુખ્ય ચારના મરણુ ખાદ તેને સ્થાને ચિલાતીપુત્ર સ્થપાયે. આ તરફ સુસમા શેઠની પુત્રી વૈાવનવય પામી, રૂપાદિ ગુણાથી શાલિત અને અનેક કલાના સમૂહને જાણનારી સાક્ષાત્ વિદ્યાય
tr