________________
૨૪ .
પ્રથમ પ્રકાશ, ' પડળે પણ દૂર થવાને વખત નિકટ આવ્યો વિચારદશામાં આગળ વધ્યાં કે અહા! હું તે પુત્રના મેહથી ગુરઝુરીને ઘેલા જેવી થઈ ગઈ. રૂદન કરી કરીને તે આંખે પડળ આવ્યાં, છતાં આ પુત્રની નિર્મોહતા તે જુઓ!! એ આટલું બધું સુખ ભોગવે છે, આટલા બધા દેવા એની પાસે છે, છતાં મારી પાસે કોઈ માણસ યા દેવને પણ ન મોકલ્યો. ત્યારે આ નિર્મોહી પુત્ર અને સંભારતે. તો શાનો જ હશે! જે માતાને ખરે સ્નેહ અને હોય તે આ માંહેલું કાંઈ પણ બનવું જોઈએ. મે તે ફેકટજ આને માટે જુરી ઝરી રૂદન કરી કરી મારા આત્માને દૂષિત કર્યો. આ એકપક્ષી સ્નેહ શા માટે કરવું જોઈએ? અથવા એ તો વીતરાગ છે પહેલાં પણ વૈરાગ્યતા સૂચક શ્રમણપણુ એણે સ્વીકાર્યું હતું અને હવે તે તદ્દન નિર્મોહિત થયો તે મને શા માટે યાદ કરે ? સ્નેહીઓને શ્રમણપણુ લઈને યાદ કરવાં, એ તે વીતરાગના માર્ગમાં સરાગતા થવાનો સંભવ છે, અથવા એક વિલન છે. ત્યારે આવો મેહ ઉત્પન્ન થવાનું કારણ શું? અજ્ઞાનતા જ. મારા કરતાં અધિક્તા તેનામાં શાની? નિર્મોહતાની જ. આત્મા તે તે પણ અને હું પણું, છતાં આવા તફાવતો શાને લઈને? અરે! કમની ઉપાધિને લઈનજ. જે ક ઉપાધિ જ છે, તે સ્વભાવ તે નહિ જ, અને જે સ્વભાવતા નથી તે પરભાવતા છેજ. અને પરભાવતા તે તે દૂર થઈ શકે, અને જે પરભાવતા દૂર થઈ જાય તે પછી મારા અને તેનામાં જે તફાવત દેખાય છે તે નજ રહે. આત્માનું સત્તા સામર્થ્ય સરખું તે ખરું જ, ત્યારે હવે હું આ મેહ મૂકી દઉં અને મારી સત્તાના સામર્થ્ય ઉપર આવું. આ વિચારની ધારાએ તેમને બાહ્યભાવ દૂર થયો. અંતરુભાવની જાગૃતિ થઈ તે જાગૃતિએ પરમ ભાવભણી પ્રેરણા કરી. આ પરમભાવની ઉત્કર્ષતામાં ખરે વિવેક પ્રગટ થયો. તન મન અને વચનથી પણ પરતે પોતે છુ, તે અનુભવમાં પ્રવેશ થયે તે અનુભવના પ્રવેશમાં વ્યવહારિક ભાન ભૂલાયું શુદ્ધ ઉપયોગની તીવ્રતાપ દાવાનળથી કર્મકાઢે બળવા લાગ્યાં અને થોડા વખતમાં તે ચાર ઘાતિકર્મ દુર થતાં કેવલણીને પ્રગેટ થૈયું, આ જ્ઞાન થતાની સાથે આયુષ્ય પૂર્ણ