________________
.
--
૩૪૬
દ્વાદશ પ્રકાશ જે આત્માને વિષે, માત્ર આત્મજ્ઞાનનેજ (સાધકો ઈચ્છતા હેય-રાખતા હેય-બીજા કેઈ પણ ભાવના-પદાર્થના-સંબંધમાં પ્રવૃત્તિ કે વિચાર ન કરતા હોય) તે હું નિર્ચ કરીને કહું છું કે, “ જ્ઞાની પુરૂને બાહ્ય) પ્રયત્ન સિવાય મેંક્ષપદ મળી શકે. ૧૧
श्रयते सुवर्णभावं सिद्धरसस्य स्पशतो यथा लोह । आत्मध्यानादात्मा परमात्मत्वं तथाप्नोति ॥१२॥
જેમ સિદ્ધરસના સ્પર્શ થવાથી લોડું સુવર્ણ ભાવને પામે છે, તેમ આત્મધ્યાનથી આત્મા પરમાત્માપણને પામે છે. ૧૨.
जन्मांतरसंस्कारात्स्वयमेव किल प्रकाशते तत्त्वं । सुप्तोत्थितस्य पूर्व प्रत्ययवनिरुपदेशमपि ॥१३॥
જેમ નિદ્રામાંથી ઉઠેલા માણસને પૂર્વે સુતા પહેલા) અનુભવેલાં કાર્યો, ઉપદેશ વિના (કાઈના કહ્યા સિવાય પણ યાદ આવે છે, તેમ જન્માંતરના સરવાળા રોગીને કોઈના ઉપદેશ સિવાય પિતાની મેળેજ નિચે તત્વજ્ઞાન પ્રકાશિત થાય છે. ૧દ.
अथवा गुरुप्रसादादिदैव तत्वं समुन्मिपति नूनं ।। गुरुचरणोपास्तिकृतःप्रशमजुपः शुद्धचित्तस्य ॥१४॥
અથવા જન્માતરના સંસ્કાર સિવાય પણુ, ગુરૂના ચરણની સેવા કર વાવાળા, શાંત રસ સેવનારા, અને શુદ્ધ મનવાળા ચગીને, ગુરૂના પ્રસાદથી આજ ભવમાં નિચે કરી આત્મજ્ઞાન પ્રાપ્ત થાય છે. ૧૪.
तत्र प्रथमे तत्वज्ञाने संवादको गुरुभवति । । दर्शयिता त्वपरस्मिन् गुरुमेव सदा भजेत्तस्मात् ॥१५॥
પૂર્વ જન્મમાં પ્રથમ આત્મજ્ઞાન પ્રાપ્તિમાં ઉપદેશદાતા ગુરૂ Uિાય છે અને બીજી ભામાં પણ તત્ત્વજ્ઞાન દેખાડનાર ગુરૂ છે. આ કારણથી તત્વજ્ઞાન માટે ગુરૂની જ નિરંતર સેવા કરવી. ૧૫.
यद्वत्सहस्रकिरणः प्रकाशको निचिततिमिरममस्य॥ तद् गुरुरत्र भवेदज्ञानध्वांतपतितस्य ॥ १६ ॥
જેમ નિવિડ અ ધકારમા પડેલા પદાર્થોને પ્રકાશક સૂર્ય છે તેમ, અજ્ઞાનરૂપી અંધકારમાં પડેલા જીવેને આ ભવમાં તોપદેશરૂપ સૂર્યવડે કરી જ્ઞાનમાર્ગ દેખાડનાર ગુરૂ છે. ૧૬.
प्राणायामप्रतिक्लेशपरित्यागतस्ततो योगी ।। ' .. उपदेश माप्य गुरोरात्माभ्यासे रतिं कुर्यात् ॥१७॥