________________
ફિર
એૌદશ પ્રકાશ
પી શકો છો તે અક્ષર
ચાર ભેર
જો
ચોથા ભેદનું સ્વરૂપ, केवलिनः शैलेशीगनस्य शलबदकंपनीयस्य । उत्सन्नक्रियमानपाति तुरीयं परमशुल्लम ॥२॥ પહાડની માફક અકંપનીય, શૈલેશીકરણમાં રહેલા કેવલીને, ઉત્સન્નક્રિયા અપ્રતિપાતિ, શુકલધ્યાનનો ચોથે ભેદ હોય છે. ૯.
વિવેચન–આ શુક્લધ્યાન સબંધી અત્યારે કાંઈક પણ વિશેષ જાણવું.તે મને અશકય લાગે છે. અત્યારના મુનિગણને સંપ્રદાય, ધ્યાન સંબંધી એટલે બધે પશ્ચાત છે કે, તેથી ચાલતા સંપ્રદાયથી વિશેષ જાણવાનું મને કાંઈ બન્યું નથી એથી જોઈએ તે અક્ષરાથી પણ શુકલધ્યાન સ બ ધી હું લખી શક્યો નથી. ૯,
ચાર ભેટમાં વેગની સંખ્યા त्रियोगभाजामायं स्यादरमयोगानाम् । तनुयोगिनां वतीयं निर्योगाणां चतुर्थ तु ॥१०॥ ત્રણ ચોગની પ્રવૃત્તિવાળા ગીમાં પહેલે ગુલબાનનો ભેદ હોય. અનાદિ એક યોગની પ્રવૃત્તિવાળામાં બીજો શુક્લધ્યાનો ભેદ હોય. સૂક્ષમ શરીરના ગવાળાને ત્રીજો ભેદ હોય, અને યોગરહિતને શુકલધ્યાનને ચોથો ભેદ હોય ૧૦
( કેવલીને શકલાનના ત્રીજા, ચોથા ભેદમાં મન ન હોવાથી ધ્યાન કેમ સ ભવે છે તેને ઉત્તર આપે છે.)
छपस्थितस्य यदन् मनः स्थिरं ध्यानमुच्यते तज्ज्ञः। निश्चलमंग तद्वत् केलिनां कीर्तितं ध्यानम् ॥ ११ ॥
જેમ જ્ઞાની પુરૂષે, છ ને મનની સ્થિરતાને ધ્યાન કહે છે, તેમ કેવલિઓને, અંગની નિશ્ચલતા તેજ ધ્યાન કહેલું છે. ૧૧.
(કેવલીને શુકલધ્યાનના ચોથા ભેદમાં કાય રોગ નથી તે ત્યા કેવી રીતે ધ્યાન કહી શકાય? તેને ઉત્તર આપે છે.)
पूर्वाभ्यासाजीवोपयोगतः कर्मजरणहेनोर्वा। शब्दार्थवहुत्वाद्वा जिनवचनाद्वाप्य योगिनो ध्यानम् ॥१२॥ પૂર્વના અભ્યાસથી, જીવના ઉપયોગથી, કર્મનિર્જરા થાય છે તે કારણથી, અથવા શબ્દાર્થની બહુલતાથી, અથવા જિનેશ્વરના વચનથી, 5 આ અગીઓને ધ્યાન કહી શકાય છે. ૧૨
