Page Text
________________
પમ પ્રકાશ,
ખીજી નાડિમા જવાના ઉપાયને ) પણ નથી જાણુતા તે, (આગળ બતાવવામાં આવેલા પુર દરાદિ ) તત્ત્વાને નિર્ણય કરવાને કેવી રીતે પ્રવૃત્તિ કરી શકે ? અર્થાત્ નજ કરી શકે; માટે વાયુના સક્રમણાદિ જાણવા માટે પ્રથમ તત્ત્વના અભ્યાસ કરવા. ૨૬૩:
વિવેચન—કાળજ્ઞાન, પવનજ્ઞાન અને તત્ત્વજ્ઞાનના સમધમાં આચાર્ય શ્રીએ ઘણું બતાવ્યું છે. આ કાલજ્ઞાનાદિ બતાવવાના હેતુ શું હશે ? એ સ્વાભાવિકજ પ્રશ્ન ઉત્પન્ન થઈ શકે છે. તેને ઉત્તર એમ સમજાય છે કે, કાળજ્ઞાન અતાવી થવાને જાગૃત કરવાના છે. આયુષ્ય નજીકમાં પૂર્ણ થતું જણાતાં આત્મસાધનમાં વિશેષ પ્રયત્ન કરવા પ્રેરવાના છે. જુએ કે, આત્માર્થિ જ્ઞાની પુરૂષ તે નિરતર જાગૃતજ હોય છે, છતાં કાઇ રાગાદિ કારણથી પ્રમાદમાં હોય, તે તેમને જાગૃતિ મેળવવાનું કારણ એક કાળજ્ઞાન છે. તેમજ સામાન્ય સ્થિતિવાળા મનુષ્યા પણ આયુષ્ય નજીક પૂર્ણ થતું જાણી પરલેાકનું હિત કરવા માટે આત્મસાધનમાં જાગૃત થાય છે, તે માટે કાળ– જ્ઞાન ખતાવવામાં આવ્યું છે. તેમજ પવનાદિ સાધનથી શરીર નિરેગતા થવા કહેવાનું કારણુ ચેાગીઓને ચાગ્ય સાધનમાં વિઘ્ન ન આવે, ચેાગના પ્રવાહ અખંડ લાંએ કાળ ચાલ્યા કરે અને કર્મના ક્ષય કરી આત્મપદ મેળવે, આ માટેજ પવન સાધના અતાવી છે.
તત્ત્વ ખતાવવાના હેતુ એ છે કે કોઈ પણ ધાર્મિક ચા સચમને અનુકૂળ વ્યવહારિક કાર્ય પ્રારંભ કરતાં તે કાર્ય ના પ્રયાસ નિરર્થક ન જાય, અથવા સરલતાથી સિદ્ધ થાય તે છે. કેમકે કા સિદ્ધ થશે કે નહિ થાય તે જ્ઞાન, તત્ત્વ સિદ્ધ થયાથી થઈ શકે છે.
આમ કાળજ્ઞાન, પવનસાધન અને તત્ત્વજ્ઞાન વિગેરે મતાવ વાના હેતુ આચાર્યશ્રીના છે. માટે સાધકોએ વાંચી સમજીને આ જ્ઞાનાના રૂપયોગ ન કરતાં તેના સદૃયાગ કરવા, એ ભૂલી જવું ન જોઈએ
પુત સાધન કરવાથી બીજાના શરીરમાં પણ ચેગીએ પ્રવેશ કરી શકે છે. પણ તેઓએ ક્રમે વેધ કરવાની વિધિ પ્રથમ સિદ્ધ કરવી જોઇએ તેજ મતાવે છે.
| SR No. | 011634 |
| Book Title | Yogshastra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kesharvijay |
| Publisher | Vijaykamal Keshar Granthmala Khambhat |
| Publication Year | 1924 |
| Total Pages | 416 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |