________________
યોગશાસ,
(૩) હવે અહીં ચા શેઠ ઘેર આવતાં બાળકને જે નહિ, એટલે સ્ત્રીને પૂછતાં થયેલી હકીકત સાંભળી, ત્યારે બહુ સખેદ થયો, અને અન્નપાણુને ત્યાગ કેપથી કરી શ્રી ગુરૂપાસે કર્ણપુરી (કણુવતિ) આવ્ય; એટલે શ્રી ગુરૂમહારાજે એ સજજડ પ્રતિબોધ આપ્યો કે તેણે પીગળી જઈ પિતાનો પુત્ર દીક્ષા લીએ તેની અનુમતિ આપી. ઉદયનમત્રિએ શેઠને પોતાને ઘેર તેડી જઈ ઉત્તમ ભેજન કરાવીને કહ્યું કે “હે શેઠ ! આપે આપના પુત્રને ગુરૂને આપે તેથી મહાન પુણ્ય ઉપાર્જન કર્યું છે લ્યો આ ત્રણ લાખ મહાર. તેથી તમે ધર્મ કાર્ય કરજે” ચાચાશેઠે કહ્યું કે “મે ધનને માટે પુત્રદાન કર્યું નથી, તેથી મારે તે મહોરે જોઈતી નથી. મેં ધર્મને માટે કરેલ છે. ' આમ કહી તે પોતાને ઘેર પાછો આવ્યો.
ચંગદેવ કયારે નવ વર્ષના થયા ત્યારે–સ વત ૧૧૫૪ મા ગુરૂએ દીક્ષા આપી, સોમદેવ મુનિ એ નામ આપ્યું
સૂરિપદ, એક સમયે ગુરૂસાથે વિહાર કરતાં કરતા તે સામદેવ મુનિ નાગપુરિ (નાગપુર)માં આવ્યા, તે વખતે ધનદ નામનો વણિક વસતો હતો. તે પૂર્વભવના કર્મથી ઘણે ગરીબ હતો તેણે ઘરની જમીન ખોદી ત્યારે કોલસાને ઢગલે નીકળી આવ્યે આ કેયતાને તેણે ઘરને આંગણે ભેગા કર્યા હતા. ધનદને ત્યા સોમદેવ મુનિ ગુરૂ સાથે ગોચરી માટે પધાર્યા, અને ધર્મલાભ આપે. ત્યારે ધનદે કહ્યું કે “ઘરમાં જુવારની ઘેસ રાધી છે, તે દેતાં શરમ થાય છે, છતાં તે સુજતો (પ્રાસુક) આહાર છે તે લેવાની કૃપા કરે, ” ત્યારે સામદેવમુનિએ ગુરૂમહારાજને ગુપ્ત રીતે કહ્યું કે “આ વણિકના આંગણામાં તે સોના મહોરનો ઢગલે પડે છે, છતા તે પોતાને નિર્ધન કેમ કહે છે ? ” ત્યારે ગુરૂશ્રીએ જાણ્યું કે આ મુનિના સ્પર્શથી ખરેખર આ કેલસાને ઢગલે સેના મહોરને થશે એમ વિચારી તેમણે તે ઢગલા ઉપર સામદેવ મુનિને બેસવાનું કહ્યું અને તેમ કર્યાથી તુરત તે કેલિસાને ઢગલે હેમ થઈ ગયો ધનદે આમ ચયે તુરત ગુરૂશ્રીને કહ્યું કે “શ્રી સોમદેવમુનિને સૂરિપદ આપે, હું તે મહત્સવ કરીશ.” એટલે ગુરૂમહારાજે શિષ્યને યોગ્ય જાણું આચાર્ય પદવી આપી તેમનું નામ હેમચંદ્રાચાર્ય રાખ્યું. સંવત ૧૧૬૨.
મસાધન. પ્રચંડ બહાચર્ય, શ્રી હેમાચાર્ય કાશ્મીર ભણી ચાલ્યા, અને ત્યા પિતાના બળથી