________________
હિંસા કરવાથી બ્રહ્મદત્ત ચક્રવતી નરકે ગયે. ૯૯ નથી. આથીજ જ્ઞાની પુરૂષે આ વિષયને ઝેરની ઉપમા આપે છે અને જેમ બને તેમ તેનાથી મુક્ત થવા માટે જીવેને બોધ આપે છે. ભડભડાટ કરતી અગ્નિની જવાળાઓ ચારે બાજુ પ્રસરતી જેમાં કુવર જાગે. વરધનુ તે જાગતેજ હતું, વ્યાકુળ થઈ આગ લાગવાનું કારણ અને તેનાથી બચવાના ઉપાય કુમારે વરધનુને પૂછે. વરધનુએ માતાનું અને દીર્ઘપૃષ્ણનું કાર્ય વિશેષ પ્રકારે સમજાવ્યું અને અત્યારે નાશી છુટયા સિવાય બીજો કોઈ ઉપાય રહ્યો નથી; કેમકે રાજ્ય દીર્ઘપૃષ્ટ સ્વાધીન કરી લીધું છે, વિગેરે કુમારને સમજાવ્યું, નાસી છુટવા માટે આડી શિલા આવેલી સુરગ બતાવી. પાટુના પ્રહારથી બ્રહ્મદત્તે શિલા કાઢી નાખી અને ત્યાંથી બને જણ ચાલ્યા ગયા. અન્ય રાજ્યમાં ફરતાં અને છુપાવેશમાં રહેતાં આ કુમારે પૂર્વનાં સુકૃત કર્મને લઈને અનેક રાજકુમારિકાઓ અને મોટી ત્રાદ્ધિ એકઠી કરી. છેવટે દીર્ઘપ્રષ્ટ રાજાને યુદ્ધમાં મારી પિતાના રાજ્યનો માલિક થયે અનુક્રમે છ બડ સુધી ચકવતી બિરૂદ ધારણ કર્યું
જ્યારે બ્રહ્મદત્તને દીર્ઘપૃષ્ટ રાજાના ભયથી નાસી જવું પડયું હતું ત્યારે મુશ્કેલીના વખતમાં એક બ્રાહ્મણે તેને સહાય કરી હતી. બ્રહ્મદરે તેને કહ્યું હતું કે બ્રહ્મદત્ત ચક્રવતી ગાદી ઉપર બેઠા છે એમ તું સાંભળે ત્યારે મારી પાસે આવજે. હું તારું દારિદ્ર દૂર કરીશ. તે બ્રાહ્મણ બ્રહ્મદત્તને મળે બ્રહ્મદત્ત તેને જે માગે તે આપવાનું કહ્યું. બ્રાહ્મણે પોતાની સ્ત્રીની શિક્ષાથી નિરંતર જુદે જુદે ઘેર ભેજન કરવું અને એક મહેર દક્ષિણામાં મળે એવું વચન માગ્યું. રાજાએ તે સ્વીકાર્યું. પહેલાં જમવાને વારે બ્રહ્મદત્ત ચક્રવર્તીને પિતાને જ ઘેર આવ્યું. રાજાએ ઘણું સારી રસેઈ જમવામાં પીરસાવી, પરંતુ બ્રાહ્મણે હઠ લીધી કે જે ભોજન તમે કરે છે તેજ અમને આપે. રાજાએ ઘણું સમજાવ્યું કે ચકવતીનું ભેજન બીજાને પચે નહિ, માટે તેને આગ્રહ ન કર. છતાં બ્રાહ્મણે તેનું કહેવું માન્ય ન કર્યું, અને ઉલટું મેણું માર્યું કે આટલું ભેજન જે રાજા આપી શક્ત નથી તે બીજું શું આપશે? આથી નિરૂપાયે રાજાએ તેના કુટુંબને પિતાનું ભોજન આપ્યું. આ ભોજન કરવા પછી તે બ્રાહ્મણનું કુ