________________
દ્વિતીય પ્રકાશ
-
-
તાના પુત્ર વરધનુને, બ્રહ્મદર કુંવરને અવસરે તેની માતા અને દિપૃષ્ઠરાજાનું અકાર્ય જણાવવા સમજાવ્યું. વરધએ કુંવરને
અવસરે માહિતગાર કર્યો. સંજ્ઞામાં સમજાવવા માટે હંસી અને કાગડાના સગવાઈ જેવું બનાવી શળથી વીંધી નાંખી પિતાની માતા અને દીર્ધપૃઇને કુમારે તે બતાવ્યું. અને વિશેષમાં જણવ્યું કે આવાં અકાર્યો કરનારને અન્યાય હું સહન નહિ કતાં જીવથી મારી નાંખીશ. બાળછાવાળાં પણ મહાન ગંભીર અર્થસૂચક આ વાથી દીર્ધપૂર ચમક, અને કુંવર નક્કી મને મારી નાંખશે એવા ઈરાદાથી તેણે કુમારની માતા ચુલણરાણુને સમજાવ્યું કે જે તને મારી જરૂર હોય તે આ કુમારને તું મારી ન ખાવ. વિષયમાં અંધ થયેલી, પ્રેમાળ પણ અત્યારે શત્રુરૂપ થયેલી માતાએ તે વચન સ્વીકાર્યું, અને લાખનો મહેલ બનાવી નવોઢા રા
ની સાથે તેમાં રહેવાને કુમારને માતાએ આજ્ઞા આપી. ધનુમંત્રી આ સવે બીનાનો ગુપ્ત રીતે માહિતગાર હોવાથી કુમારનો અચાવ કરવા માટે “વૃદ્ધાવસ્થામાં ધર્મધ્યાન કરવું જોઈએ, હવે મારાથી રાજ્યનાં કાર્યો બની નહિ શકે, એ પ્રમાણે કહી,”રાજ્ય કાર્યોથી ફરક થયે, અને નદી કિનારે દાનશાળા બંધાવી, ધર્મ કરતે ત્યાં રહો. લાખનો મહેલ બનાવાતે જોઈને જ તે કુમારના મરણ માટે આગાહી કરી રહ્યો હતો. કુમારના બચાવ માટે પતાના મુકામની નજીકથી તે મોહેલ સુધી જમીનમાં સુરંગ ખોદાવી અને તેનું બારણું તે મહેલમાં આવે તેમ કરી આડી એક શિલા મૂાવી. પિતાના પુત્ર વરધનુને તેને માહિતગાર કર્યો અને અવસરે કષ્ટ પડયે તમારે અહિંથી નીકળી ચાલ્યા જવું વિગેરે સમજાવ્યું. બ્રહ્મદત્તનાં લગ્ન કરીને તરતજ આ મહેલમાં રહેવાને માતાએ તેને હુકમ કર્યો. સરલ ભાવી કુમાર માતાના આ દુષ્ટ ચેષ્ટિતને સમજી ન શક્ય રાત્રિ શાંત થઈ તથા સર્વ માણસેનિદ્રાવશ થયાં ત્યારે વહાલી પણ વેરણ માતાએ કુમાર વિદ્યમાન છતાં પોતાનાં વિષયસુખરૂપ સ્વાર્થમાં ખામી આવતી જાણી આખા મહેલને ચારે બાજુથી આગ લગાડી. અહા! વિષયથી અંધ બનેલી માતા-આવા ચેતી જેવા પુત્રને પણ મારતાં પાછું વાળી જતી