________________
હિંસા કરનારને આચાર્યશ્રી ઉપમા તથા શિક્ષા આપે છે. ૯૫
મનુષ્ય, પ્રાણીઓ, જીવનના લોભથી રાજ્યને પણ ત્યાગ કરે છે, (મૂકી દે છે.) તેને વધ કરવાથી ઉત્પન્ન થએલું પાપ આખી પૃથ્વીનું દાન આપે તો પણ કેવી રીતે શાંત થાય? શાંત નજ થાય. ૨૨.
હિંસા કરનારને આચાર્યશ્રી ઉપમા તથા શિક્ષા આપે છે.
वने निरपराधानां वायुतीयतृणाशिनां ॥ निघ्नन् मृगाणां मांसार्थी विशेप्यते कथं शुनः ।। २३ ॥ दीर्यमाणः कुशेनापि यः स्वांगे हंन दूयते ॥ निर्मतून स कथं जंतूनंतयेन्निशितायुधैः ॥२४॥ निर्मातु क्रूरकर्माणः क्षणिकामात्मनो धूनि ॥ समापयति सकलं जन्मान्यस्य शरीरिणः ॥ २५ ॥ म्रियस्वेत्युच्यमानोपि देही भवति दुःखितः ।। मार्यमाणः प्रहरणैरुणैः स कथं भवेत् ॥ २६ ॥
વનને વિષે રહેનારા અને વાયુ, પાણી, તથા લીલા ઘાસને ખાનારાં બિચારાં નિરપરાધી હરિણાને મારનારા માસના અર્થીઓ કુતરાં કરતાં અધિક કેમ કહી શકાય? અર્થાત્ નજ કહી શકાય. જે માણસ પોતાના શરીરે એક ડાભનુ તૃણ વાગવાથી પણ દુભાય છે તે નિરપરાધી પ્રાણીઓને તીક્ષ્ણ હથિયાર વડે કરી શા માટે મારતા હશે ? તે કૂર કર્મ કરનારાઓ એક ક્ષણ માત્ર વાર પિતાની તૃપ્તિ કરવા માટે આ પ્રાણુઓને આખે જન્મ નાશ કરી નાખે છે, “અરે, તું મરી જા” એટલું કહેવાથી પણ જ્યારે પ્રાણુઓ દુખી થાય છે તે તેને ભયંકર શસ્ત્રોથી મારતાં કેટલું દુઃખ થતું હશે, એ મારનાર જીવે પોતેજ વચારવાનું છે ૨૪–૨૭.
श्रूयते प्राणिपातेन रौद्रध्यानपरायणौ ॥ सुभूमो ब्रह्मदत्तश्च सप्तमं नरकं गतौ ॥२७॥
શાસ્ત્રમાં કહેલું છે કે પ્રાણીઓના ઘાત કરવાવડે કરી રૌદ્રધ્યાનમાં તત્પર શુભૂમ અને બ્રહ્મદત્ત ચક્રવર્તીએ સાતમી નરકે ગયા છે.
વિવેચન–પૂર્વે પુત્ર રતનરિત, પુત્ર વિનાના મgની ગતિ થતી નથી, એ શ્રુતિવાક્યથી, તપથી ભ્રષ્ટ થએલા
