________________
શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર-આત્મકથા
૧૩ [૧૫૭–૧૩]
[મુંબઈ, અષાડ સુદ ૫, રવિ, ૧૯૪૬ ] જયારે આ વ્યવહારોપાધિ ગ્રહણ કરી ત્યારે તે ગ્રહણ કરવાનો હેતુ આ હતો –
વ્યવહાપાધિ ભવિષ્યકાળે જે ઉપાધિ ઘણો વખત રોકશે, તે ઉપાધિ વવારે સમાધિરૂપ થવા દુખદાયક થાય તે પણ થોડા વખતમાં ભેળવી લેવી એ વધારે ને શ્રેયસ્કર છે
એ ઉપાધિ નીચેના હેતુથી સમાધિરૂપ થશે એમ માન્યુ હતુ –
ધર્મસબધી વધારે વાતચીત આ કાળમા ગૃહવાસ પર ન આવે તે સારુ
ભલે તને વસમું લાગે, પણ એ જ ક્રમમાં પ્રવર્ત ખચીત કરીને એ જ ક્રમમાં પ્રવર્ત દુખને સહન કરી, ક્રમની સાચવણીના પરિષહને સહન કરી, અનુકૂળ-પ્રતિકૂળ ઉપસર્ગને સહન કરી તુ અચળ રહે અત્યારે કદાપિ વસમુ, અધિકતર લાગશે, પણ પરિણામે તે વસમુ સમુ થશે ઘેરામાં ઘેરાઈશ નહીં ફરી ફરી ઘેરામાં ન ઘેરાવું કહુ છુ, ઘેરાઈશ નહીં દુખી થઈશ, પશ્ચાત્તાપ કરીશ, એ કરતા અત્યારથી આ વચને ઘટમાં ઉતાર–પ્રીતિપૂર્વક ઉતાર
૧ કોઈના પણ દોષ જ નહીં તારા પિતાના દોષથી જે કંઈ થાય છે, તે થાય છે, એમ માન
૨ તારી (આત્મ) પ્રશસા કરીશ નહીં, અને કરીશ તો તુ જ હલકે છે, એમ હું માનું છું
૩ જેમ બીજાને પ્રિય લાગે તેવી તારી વર્તણૂક કરવાનું પ્રયત્ન કરજે એકદમ તેમાં તેને સિદ્ધિ નહીં મળે, વા વિદન નડશે, તથાપિ દઢ આગ્રહથી હળવે હળવે તે કમપર તારી નિષ્ઠા લાવી મૂકજે
૪. તુ વ્યવહારમાં જેનાથી જોડાયો છે તેનાથી અમુક પ્રકારે વ્યવહારમાં વર્તવાને નિર્ણય કરી તેને જણાવ તેને અનુકૂળ આવે છે તેમ, અન્ય સાથેનું નહીં તો તે જણાવે તેમ પ્રવર્તજે સાથે જણાવજે કે તમારા
વતન
