________________
૧૦૦
શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર-આત્મકથા
શ્રીમદ રાજ પ્રતિબંધ, દયાસ્વરૂપે, વિકારસ્વરૂપે, ઉદયસ્વરૂપે–એ આદિ
કારણે તે વ્યવહાર વિસ્તારરૂપ જણાય છે સ્વપ પ્રાપ્તિ હુ એમ જાણુ છુ કે અનંતકાળથી અપ્રાપ્તવત્ એવું અર્થે જાગૃતિમાં આત્મસ્વરૂપ કેવળજ્ઞાન–કેવળદર્શન સ્વરૂપે અંતર્મુહૂર્તમાં ઉત્પન્ન મંદતા કર્યું છે, તો પછી વર્ષ છ માસ કાળમાં આટલો આ વ્યવહાર
કેમ નિવૃત્ત નહીં થઈ શકે? માત્ર જાગૃતિના ઉપયોગાતરથી તેની સ્થિતિ છે, અને તે ઉપગના બળને નિત્ય વિચાર્યેથી અલ્પકાળમાં તે વ્યવહાર નિવૃત્ત થઈ શકવાયોગ્ય છે તે પણ તેની કેવા પ્રકારે નિવૃત્તિ કરવી, એ હજી વિશેષપણે મારે વિચારવું ઘટે છે, એમ માનું છું, કેમકે વીર્યને વિષે કંઈ પણ મદ દશા વર્તે છે તે મદ દશાનો હેતુ શો?
ઉદયબળે પ્રાપ્ત થયો એવો પરિચય માત્ર પરિચય, પરિચયમાં અ- એમ કહેવામાં કઈ બાધ છે? તે પરિચયને વિષે વિશેષ રુચિ છતા કરવો અરુચિ રહે છે, તે છતા તે પરિચય કરવો રહ્યો છે તે
પરિચયને દોષ કહી શકાય નહીં, પણ નિજદોષ કહી શકાય અરુચિ હોવાથી ઇચ્છારૂપ દોષ નહીં કહેતા ઉદયરૂપ દોષ કહ્યો છે હા ૧૪૦]
ઘણે વિચાર કરી નીચેનું સમાધાન થાય છે
- એકાંત દ્રવ્ય, એકાંત ક્ષેત્ર, એકાંત કાળ અને એકાત સંચમ-આરાધ- ભાવરૂપ સયમ આરાધ્યા વિના ચિત્તની શાતિ નહીં થાય એમ નમાં ઉદય પ્રતિ- લાગે છે એ નિશ્ચય રહે છે તે યોગ હજી કઈ દૂર સભવે બ ધ
છે, કેમકે ઉદયનું બળ જોતાં તે નિવૃત્ત થતા કઈક વિશેષ કાળ જશે [ હા ને ૧-૭૩] - જેનાથી માર્ગ પ્રવર્યા છે, એવા મોટા પુરુષના વિચાર, બળ, નિર્ભયતાદિ ગુણે પણ મોટા હતા એક રાજ્ય પ્રાપ્ત