________________
૧૨
છે, ઉસમેં ઉમાસ્વાતિકા બિસ્કૂલ ઉલ્લેખ નહીં હૈ. મૃતાવતારમેં કુંદકુંદકા ઉલ્લેખ હૈ ઔર ઉન્હેં એક બડા ટીકાકાર બતલાયા છે, પરંતુ ઉનકે આગે યા પીછે ઉમાસ્વાતિકા કઈ ઉલ્લેખ નહી હૈ. ઈદનદીકા “મૃતાવતાર' યદ્યપિ બહુત પુરાના નહીં હૈ, ફિર ભી ઐસા જાન પડતા હૈ વહ કિસી પ્રાચીન રચનાકા રૂપાન્તર હૈ ઔર ઈસ દષ્ટિસે ઉસકા કથન પ્રમાણુકટિકા છે. દર્શનસાર૯૯૦ સંવતક બનાયા હુઆ હૈ, ઉસમેં પદ્મનદી ચા કુંદકુંદકા ઉલ્લેખ છે, પરંતુ ઉમાસ્વાતિકા નહીં. જિનસેનકે સમય “રાજવાર્તિક' ઔર કવાર્તિક' બની ચુકે છે; પરંતુ ઉને ભી બીસે આચાર્યો ઔર ગ્રંથકર્તાકી પ્રશંસા પ્રસંગમે ઉમાસ્વાતિકા ઉલ્લેખ નહી કિયા, ક્યોકિ : વે ઉન્હેં અપની પરંપરાકા નહીં સમઝતે હૈં. એક બાત ઔર હૈઃ આદિપુરાણ, હરિવંશપુરાણ આદિકે કતઓને કુદકુંદકા ભી ઉલ્લેખ નહીં કિયા હૈ યહ એક વિચારણય બાત હૈ.
મેરી સમક્રમે કુંદકુંદ એક ખાસ આમ્નાય યા સંપ્રદાય કે પ્રવર્તક છે. અને જૈન ધર્મ કે વેદાંત કે સામે ઢાલા થા. જાન પડતા હૈ કિ જિનસેન આદિકે સમય તક ઉનકા મત સર્વમાન્ય નહીં હુઆ ઔર ઇસી લિયે ઉનકે પ્રતિ ઉન કઈ આદરભાવ નહીં થા.
• “તરવાથશાસ્ત્રસ્તર દિશીપરણિતમ" આદિ ચોક માલુમ નહીં કહાંક હૈ ઔર કિતને પુરાના હૈ. તત્વાર્થસૂત્રકી મૂલ પ્રતિયોમેં યહ પાયા જાતા હૈ. કહીં કહીં કુંદકુંદકે ભી ધપિચ્છ લિખા હૈ. ગૃધ્રપિચ્છ નામકે એક ઔર ભી આચાર્ય કા ઉલ્લેખ છે. “જૈનહિતૈષી” ભાગ ૧૦ પૃષ્ઠ ૩૬૯
