________________
४७०
योगशास्त्र.
अर्थः- युक्तियें करीने अभ्यास करता एवा योगिनुं चल एवं पण चित्त, श्रांगलीना अग्र जागपर स्थापन करेला दंडनी पेठे स्थिरताने पामेढे, वे बेर्यायें करीने इंडियोना जयनो विधि कहे बे. निःसृत्यादौ दृष्टिः, संलीना यत्र कुत्रचित्स्थाने || तत्रासाद्य स्थैर्य, शनैः शनैर्विजयमाप्नोति ॥ ३१ ॥ अर्थ:- पेहेलां निकलीने कोइ पण जगोये ज्यां दृष्टि लीन थाय दे, त्यां स्थिरता पामीने धीरे धीरे लीन थाय बे.
.. सर्वत्रापि प्रसृता, प्रत्यग्भूता शनैः शनैर्दृष्टिः ॥ परतत्वामलमुकुरे, निरीक्षते ह्यात्मनात्मानं ॥ ३२ ॥ अर्थः- सर्व जगोये प्रसरेली, तथा धीरे धीरे प्रत्यक्ष बयेली एवी ह ष्टि उत्कृष्ट तत्वरूपी निर्मल श्रारिसामां श्रात्माने जुवे बे.
हवे त्र आर्या करीने मनने जीतवानो विधि कहे . औदासीन्यनिमग्नः प्रयत्न परिवर्जितः सततमात्मा ॥ नावितपरमानंदः क्वचिदपि न मनोनियोजयति ॥ ३३ ॥ अर्थः- उदासीनतामां निमग्न थलो, अने प्रयतें करीने वर्जित एवो श्रात्मा, हमेशां, जावित बे परमानंद जेणे एवो थयो थको, कचित् पण मनने जोडतो नथी. तथा,
करणानि नाधितिष्ठं, त्युपेक्षितं चित्तमात्मना जातु ॥ ग्राह्ये ततोनिजनिजे, करणान्यपि न प्रवर्त्तते ॥ ३४ ॥ अर्थः- आत्मायें करीने उपेक्षित एवा चित्त प्रत्ये इंद्रियो पण पोतानुं सामर्थ्य चलावी शकती नथी; अने तेथी पोतपोतानी ग्राह्य वस्तु प्रत्ये इंडियो पण प्रवर्त्तती नथी. तथा,
नात्मा प्रेरयति मनो, न मनः प्रेरयति यर्हि करणानि जयभ्रष्टं तर्दि, स्वयमेव विनाशमाप्नोति ॥ ३५ ॥
अर्थ :- श्रात्मा मनने प्रेरतो नयी अने तेवी रीतें ज्यारे मन पण ईजियोने प्रेरतुं नथी; त्यारे एवी रीतें उजयश्री ऋष्ट एवं मन पोतानी मेलेज नाश पामे बे,