________________
श्
योगशास्त्र.
"
एटले, वाव, नदी, समुद्र श्रादिकमां जलचर जीवोने विराधना कर्याविना, पाणीमां पृथ्वीनी पेठे, पगोने उंचा नीचा करी गति करवामां जेर्ज कुशल होय, ते " जलचारणो " कड़ेवाय, वली पृथ्वीपर चार थांगल उंचे, जंघानें उंचीनीची करवामां जे कुशल होय, ते " जंघाचारण " कवाय. वली नाना प्रकारनां वृदोनां फलोने लइनें, फलमां रहेला जीवोने, विराधना कर्याविना, फलो प्रत्ये पगो राखवामां जेर्ड कुशल होय, ते " फलचारणो " कदेवाय वल्ली जुदा जुदा प्रकारनां वृक्ष, तथा लतानां पुष्पो लइनें, तेर्जना सूक्ष्म जीवोने विराधना कर्याविना, ते पुष्पोनां तलने अवलंबीने रहेता, " पुष्पचारणो " कहेवाय. वल्ली नाना प्रकरनां वृक्ष, बोड, तथा वेलडी श्रादिकनां प्रवाल, तथा पल्लव, आदिना श्रालंबनथी, तेर्जना सूक्ष्म जीवोने विराध्याविना, तेमां चरणोनो उत्पनिक्षेप करवामां जेउं समर्थ होय, ते " पत्र चारणो " कहेवाय. वली चार योजन निषधनी के नीलनी श्रेणि लइनें, उंचे अथवा नीचे पादपूर्वक, उतरवा तथा चडवामां जेठं निपुण होय, तेर्ज “ श्रेणि चारणो " कहेवाय. वली अग्निशिखाने, लइने, तेर्जना जीवोने विराध्या विना, पोते नहीं बलता थका, तेमां जेर्ज पगें चाल्या जाय, ते "छानिशिखाचारणो " कहेवाय. वली जे तीरबी, तथा उंची गएली, धुंवाडानी शिखाने वलगीने गमन करे ते " धूमचारणो " कहेवाय. वली हिमनुं श्रालंबन लइने, अप्कायना जीवोने विराध्याविना गमन करता " निहारचारणो ” कड़ेवाय. वली अवश्यायने श्राश्रिने, तेर्जना जीवोने विराध्या विना गमन करनारा, " अवश्यायचारणो " कहेवाय. वली श्राकाशमां विस्तार पामता वादलांना समूहमां, तेर्जना जीवोने विराध्याविना गमन करनारा " मेघचारणो " कड़ेवाय. वर्षाकालना मेघ यादिकथी निकलती जलधाराना अवलंबनथी, जीवोने विराध्याविना गति करनारा " वारिधाराचारणो" कड़ेवाय. वली कुब्जा नामें वृदनी अंदर रहेला पोलाणमां, कुब्जवृदादिकना बंधाएला मर्कटकतंतु श्रादिकना आलंबनथी, पगोने उपाडवा मुकवानी शक्तिवाला, ते तंतुने तोड्याविना गमन करनारा " मर्कटकतंतुचारणो " कड़ेवाय. वली चंद्र, सूर्य, ग्रह तथा नक्षत्र यादिक गमे तेना किरणोना संबंधथी, पृथ्वीमां