________________
१२०
योगशास्त्र.
पढी पुष्य पाप तो पोतानी मेलेज घटी जाय बे. वली तप, संयम श्रादिक जोगोथी उगावारूप बे; एम कहेतुं, ते पण उन्मादरूप बे; एवी वात कया सचेतन माणसने इसवारूप यती नथी ? माटे, जीव, बाधारहित पर्णेस्थिति, उत्पत्ति, अने व्ययरूप बे; वली ते, ज्ञाता, जोनार, गुणी, नोक्ता, कर्त्ता तथा शरीर जेटला प्रमाणवालो बे. माटे एवी रीतें आत्मानी सिद्धिथवाथी, हिंसा शा माटे अंगीकार न कराय ? अने ते हिंसानो परिहार करवाथी हिंसाव्रत थाय बे.
हवे हिंसाना नियममां स्पष्ट दृष्टांत कहे बे. आत्मवत्सर्वभूतेषु, सुखङः खे प्रियाप्रिये ॥ चिंतयन्नात्मनोनिष्ठां, हिंसामन्यस्य नाचरेत् ॥ २० ॥
--
अर्थ:- अन्न, पाणी, चंदन विलेपन इत्यादिक साधनोथी उत्पन्न थतां सुखमा, अने वध, बंधन यादिकथी उत्पन्न थतां दुःखमां, पोताने जेम सुखनां साधनो प्रिय बे, अने दुःखनां साधनो प्रिय बे, तेमज पर जीवोने माटे पण विचार करीने हिंसा करवी नहीं.
वे
को शंका करे के, निषिद्ध श्राचरणो सेववामां दोष बे, तेथी त्रस जीवनी हिंसानो प्रतिषेध कर्यो, पण नहीं निषेध करेंली एवी जे स्थावरोनी हिंसा, तेमां तो गृहस्थो गमे तेम वर्ते !!! तेने माउत्तर कडे बे.
निरर्थकां न कुर्वीत, जीवेषु स्थावरेष्वपि ॥
हिंसाम हिंसाधर्मज्ञः, कांछन् मोदमुपासकः ॥ २१ ॥ अर्थः- अहिंसा धर्मने जाणनारा तथा मोहने इछता श्रावर्के, स्थावर जीवोनेविषेषण कारणविना हिंसा करवी नहीं.
टीका:- स्थावर एटले पृथ्वीकाय, छापूकाय, ते काय, वाचकाय, तथा वनस्पतिकाय, एटलानी कारणविना हिंसा करवी नहीं. कारण के, गृहस्थथी, पोताना शरीरमाटे तथा कुटुंबना निर्वाहमाटे स्थावरोनी हिंसा पाली शकाती नथी; पण उपर जणावेला कारणो विना स्थावरोनी हिंसा श्रावकें करवी नहीं. हवे ते श्रावक केवो ? तोके हिंसा नामना धने जानारो, एटले प्रतिषेध करेली अहिंसाना धर्मनेज जाणनारो एम