________________
૧૫૮
ગણિત-સિદ્ધિ અને ૫૦૦ વડે ભાગીએ તે તેનું પરિણામ ૨૩ વડે ભાગ્યા બરાબર આવે.
દાખલા તરીકે ૧૨૫ને ૬૩ વડે ભાગીએ તે જવાબમાં ૨ આવે છે અને તેને ૧૨૫ ૪૮ = ૧૦૦૦ કરીને ૫૦૦ વડે ભાગીએ તો પણ જવાબમાં ૨ જ આવે છે. પરંતુ પ્રથમની રીત કરતાં બીજી રીતમાં સરલતા રહેલી છે અને તે જ કારણે અમે તેનો ઉપયોગ કરવાની ભલામણ કરીએ છીએ. - દાખલો • ૯૩૭૭ ને ૬૨ વડે ભાગે.
આ દાખલામાં નીચેનાં પદે મંડાશે : ૩૭ ૪ ૮ = ૭૫૦૦-૫૦૦ = ૧૫
શું આમાં પ્રથમની રીત કરતાં સરલતા નથી ? -દાખલે : ૪૦૫૦ ને દર વડે ભાગે.
આ દાખલામા નીચેનાં પદો મંડાશેઃ ૪૦૪૫ ૪૮= ૩ર૩૬૦ = ૧૦૦ = ૪ = ૬૪ ૭-એક સે સાડી બાર વડે ભાગવાની રીત
આંકડો એકદમ મટો જોઈને મુંઝાવાની જરૂર નથી. તેને માટે પણ એક સહેલી રીત નિર્માણ કરવામાં આવી છે. કિઈ પણ સંખ્યાને ૮ વડે ગુણીએ અને ૯૦૦ વડે ભાગીએ તે તેનું પરિણામ તેને ૧૧૨૩ વડે ભાગ્યા બરાબર આવે. ૯૦૦ + ૮ = ૧૧૨ એ તેને સીધો હિસાબ છે. આ રીતે (૩૮૨૫ને ૧૧ર વડે ભાગવા હોય તે આ રીતે ભગાશેઃ
૩૮૨૫ ૪ ૮ = ૩૦૬૦૦ + ૯૦૦ = ૩૪.
.
'
*
"
અ