________________
ગુણાકારની ટૂંકી અને સહેલી રીતે
૧૦૧
રીતથી ટૂંકમાં ઝડપી પરિણામ લાવી શકાય છે. દાખલા તરીકે ૧૮ને જપથી ગુણવાના હોય તે માત્ર આટલું જ કરવાનું કે ૧૮ ૪૫૦ = ૯૦૦ –- ૯૦ = ૮૧૦. અથવા ૪૬ને
૫થી ગુણવા હોય તો માત્ર આટલું જ કરવાનું કે ૪૬ ૪ ૫૦ = ૨૩૦૦ – ૨૩૦ = ૨૦૭૦. શું આ રીત ચાલુ પદ્ધતિ કરતાં ટૂંકી અને ઝડપી નથી?
સંખ્યા મેટી હેય તે પણ આ રીત અજમાવી શકાય છે. દાખલા તરીકે ર૧૮ને ૪પથી ગુણવા છે, તે—
૨૧૮ ૪પ૦ = ૧૦૯૦૦ – ૧૦૯૦ = ૯૮૧૦.
અહીં વધારે આંકડા જોઈને ગભરાવાનું નથી. ૨૦૦ને પ૦થી ગુણીએ તે ૧૦૦૦૦ આવે અને ૧૮ ને ૫૦ થી ગુણીએ તે ૯૦૦ આવે. એ રીતે ૧૦૯૦૦ને આંક આવે. તેને દશમો ભાગ કરવામાં તે છેલ્લું શુન્ય જ ઉડાવી દેવાનું છેઆ રીતે ૧૦૯૦૦ અને ૧૦૯૦ એ બે સંખ્યાઓ પ્રાપ્ત થયા પછી તેની બાદબાકી કરવાની રહે છે, તે પણ ઘણી સરલતાથી કરી શકાય એવી છે ૧૦૦૦૦માંથી ૧૦૦૦ ગયા એટલે ૯૦૦૦ રહ્યા અને ૯૦૦માંથી ૯૦ ગયા, એટલે ૮૧૦ રહ્યા. આ રીતે ૯૮૧૦ રહ્યા, એ તેને જવાબ છે.
હજી એક મોટો અને વિષમ સ ચાવાળો દાખલ ગણએ. એટલે તમને આ રીતની અસરકારકતા બરાબર ધ્યાનમાં આવશે. માને કે ૧૦૬૭ને ૪૫થી ગુણવાના છે, તે અહીં ૧૦૬૭૪૫૦ = ૫૩૩૫૦ – પ૩૩૫ = ૪૮૦૧૫ એટલા જ આંક માંડવાના.