________________
૧૦૦
ગણિત-સિદ્ધિ,
ચાલુ પદ્ધતિએ. આ ગુણાકાર કરવું હોય તો નીચે પ્રમાણે સાત પગથિયાં માંડવા પડે ?
૧૭૪ ૪ ૧૧૨
३४८ ૧૭૪ ૪ ૧૭૪ ૪
૮૭ (અને ગુણાકાર)
૧૫૭૫ આ પરથી આ રીતની સરલતા સમજી શકાશે.
૬-પીસ્તાલીશ વડે ગુણવાની રીત
કેઈ પણ સંજયાને ૫, ૯, ૧૧, ૧૫ આદિ ગુણકથી ટૂંકી અને સહેલી રીતે ગુણ શકાય છે, તેમ પ વડે પણ ટૂંકી અને સહેલી રીતે ગુણ શકાય છે. કદાચ આ વસ્તુ તમારા માન્યામાં નહિ આવે, પણ થોડી જ વારમાં તમારે એ કબૂલ કરવું પડશે
૫૦ – ૫ = ૪૫ આ પરથી કઈ સંખ્યાને ૫૦ વડે ગુણએ અને તેમાંથી તેને દશમે ભાગ અથત ૫ નો ગુણાકાર બાદ કરીએ, તે તેનું પરિણામ ૪૫ થી ગુણ્યા બરાબર જ આવે.
એક રકમને ૫૦થી ગુણવી સહેલી છે અને તેને દશમે ભાગ પાડવામાં ખાસ મુશ્કેલી નથી, એટલે આ