________________
[ ૨૦ ]
ધ્યાન તથા તેત્રાદિ
મંત્રસાધનનુ બીજી દૈનિક ક્રમ ધ્યાન છે અને તે પૂજાના વિધિ પૂર્ણ થયા પછી તરત જ કરવાનું હાય છે. અહીં ધ્યાન શબ્દથી દેવતાના વર્ણ, ભૂષણ, યુધ, વાહન આદિ સ્થૂલ સ્વરૂપનું ચિ'તન સમજવાનુ છે, તે અંગે ઘેર'ડસસહિતામાં કહ્યું છે કે—
यस्य देवस्यं यद्रूपं यथाभूषणवाहनम् । तद्रूपं ध्यायते नित्यं, स्थूलध्यानमिदं विदुः ॥
• જે દેવનું જે રૂપ હોય અને તેના જે ભૂષણુ, વાહન વગેરે હાય, તે રૂપનુ નિત્ય ધ્યાન ધરવું, આ ધ્યાનને સ્થૂલ ધ્યાન જાવું.'
તે
આગળ જતાં મત્રસાધકે દેવતાના સૂક્ષ્મ સ્વરૂપનું ધ્યાન માત્ર ચિન્મય જ્યાતિરૂપે ધરવા હોય છે, તે અપેક્ષાએ અહીં સ્થૂલ શબ્દના પ્રયોગ છે.
