________________
કાંવજીનાં ચારત્ને
ઊભા ઊભા પગ સૂજીને થાંભલા થઈ ગયા; લાહીનુ અભિસરણ ક્ષીણ થવાથી શરીર જડ ખની ગયુ. અને આખરે ધ્યાનમાં તલ્લીન રાજાજીના દેહમૂછિત થઈને ધરતી ઉપર ઢળી પડયો! મરણની અતિમ પળની મૂર્છામાં પણ એમને આંતર દીપક ન એલવાયેા તે ન જ એલવાયે ! શરીર છૂટી ગયું, પણ એ અખ’ડ જયેાત પ્રકાશતી જ રહી. એ દીપક, જે એક વાર પ્રકાણ્યા હતા, તે પ્રકાશતા જ રહ્યો.
૩૪
૧૩
[ મરસમાધિપ્રકી ક; આખ્યાનકમણિકાશ, ૪૧, ૧૨૬ ] [જૈન ઇતિહાસકી પ્રેરક થાએ, પૃ. ૪૦ ]
પાંદડાનેય દુ:ખ થાય છે
એકવાર ગાંધીજી યાડાની જેલમાં હતા રાજ તેએ ૩ પીંજ્યા કરતા હતા. રૂ પીંજતા પીજતાં પીજણી ઢીલી પડી ગઈ એને મજબૂત કરવા માટે ગાંધીજીએ વિચાયુ : લીંમડાના પાદડાંથી આને ઠીક કરી લેવી જોઈએ.
એમણે જેલના માણસને લીમડાના ઘેાડાક પાંદડાં લઈ આવવા કહ્યુ . એ માણુસ ટાપલી ભરીને પાંદડાં લઈ આવ્યેા.
:
એ વખતે શ્રી ચાઈથારામ ગિડવાની ગાંધીજી પામે બેઠા હતા. એમણે એક લેખમાં લખ્યુ છે ટાપલી ભરેલા પાંદડા જોઈ ને મહાત્માજીના આત્મામાં વેદના અને દયાની લાગણી ઊભરાઈ આવી. એમણે એ માણસને કહ્યું:
