________________
૧૨૫
ભક્તિ અને ઐત્રિ મહામંત્ર
ભાવકર્મનું કર્તુત્વ અને કર્મફળનું ભકતૃત્વ છોડીને, જીવ જ્યારે તેનું જ્ઞાતૃત્વ અને દસ્કૃતવ માત્ર પોતામાં સ્થિર કરે છે, ત્યારે તે નિશ્ચયતત્ત્વને જ્ઞાતા બનીને મેક્ષમાગે પ્રયાણનો પ્રારંભ કરે છે. જ્ઞાતૃત્વ કૃત્વભાવ જ્યારે પરિપક્વ બને છે, ત્યારે તે જીવ ગના શિખર ઉપર આરૂઢ થઈને મોક્ષના સુખને સિદ્ધ કરે છે.
ભક્તિ અને મૈત્રીને મહામંત્ર. “ચરફન-જ્ઞાન-બ્રિજ મોક્ષમાર્ગ:” એ સૂત્રમાં સમ્યગદર્શનને ટ્રકે અર્થ જિનભક્તિ અને જીવમેત્રી, સમ્ય જ્ઞાનને ટૂંકે અર્થ જિનસ્વરૂપ તે નિજસ્વરૂપ અને નિજસ્વરૂપ તે જિનસ્વરૂપ, સમ્યકૂચારિત્રને ટ્રેક અર્થ જિનભક્તિ વડે વિષયને વિરાગ અને જીવમત્રી વડે કષાયને ત્યાગ, એમ પણ કહી શકાય.
7ો રિકવા શ્રી અરિડતોની ભક્તિ જે કોઈ પ્રકારે થાય, તે બધે નમસ્કાર છે. તે નમસ્કારનું ફળ શ્રી અરિહંત ભગવતે તરફથી “ તરવરિ ” એવા ઉપદેશરૂપે મળે છે. જે અરિહંતસ્વરૂપની તું ભક્તિ કરે છે, તે તું જ પિતે છે–એમ અંતે નિશ્ચય થાય છે અને તે જ ભક્તિનું પારમાર્થિક ફળ છે.
“નમો સરિતાએ મૈત્રીને મહામંત્ર છે અને ભક્તિનો પણ મહામંત્ર છે. મૈત્રીભાવ વડે અરિભાવને-શત્રુભાવને હણનારા શ્રી અરિહંતે છે. તેઓને નમસ્કાર થાય છે, તેથી મૈત્રીને મહામંત્ર બની જાય છે અને “અરિહં?
