________________
ચિતન્યની સાધનાને પંથ.
૧૧૭ આત્માનો-આત્મતત્વને મહિમા અગાધ છે. રાગથી તેની ભિન્નતા અને જ્ઞાનથી તેની એકતા બતાવીને, તેનો આશ્રય લેવાનું વિધાન શાસ્ત્રકારોએ કર્યું છે.
શ્રી નમસ્કારમંત્ર સજ્જ આગમને સાર કહેવાય છે, તેનું કારણ પણ તેમાં એકત્વ–પૃથકત્વ-વિભક્ત એવા શુદ્ધ આત્મતત્ત્વનું બહુમાનગર્ભિત નમનનું ગ્રહણ છે.
ચૈતન્યની સાધનાને પંથ. જ્ઞાનમય નિર્મળ દ્રવ્ય-ગુણ–પર્યાય તે આત્માનું સ્વરૂપ છે. તેને સ્વામી આત્મા છે. એ સિવાય બીજી વસ્તુનું સ્વામીપણું જ્યારે શ્રદ્ધા અને જ્ઞાનમાંથી ખસી જાય, ત્યારે તે શ્રદ્ધા અને જ્ઞાન સમ્યક બને છે.
શ્રી નમસ્કારમંત્ર એ ચૈતન્યની સાધનાને પંથ છે. તે પંથ વીરનો છે પણ કાયરને નહિ. શ્રી વીર પ્રભુએ ચીંધેલા માગે ચઢેલા પણું વીર છે. તેઓની વીરતા જ તેઓને આ માર્ગે આગળ વધવા માટે જરૂરી વૈરાગ્ય, જરૂરી શ્રદ્ધા, જરૂરી જ્ઞાન અને ઉત્સાહ અપે છે.
શ્રી નમસ્કારમંત્રની આરાધનથી તે વીરતા પુર્ણ થાય છે. તે માર્ગે આગળ વધવા માટે પરિષહ-ઉપસર્ગો સહન કરવાની ધીરતા પણ શ્રી નમસ્કારમંત્રની આરાધનથી પ્રગટે છે.
શ્રી નમસ્કારમંત્ર એ સ્વરૂપની સાધનાનો પથ હેવાથી આરભમાં કષ્ટદાયક છે, પરંતુ અંતમાં અવ્યાબાધ સુખદાયક છે. તપષ્ટકમાં કહ્યું છે કે
-
