________________
૮૪
વિદ્યારે શ્રી મહાવીર
.
અનાથી મુનિના સંપર્ક સમ્યવંત બનેલ મહારાજા શ્રેણિક, ખૂબ શકિતપૂર્વક દિવસ ગાળવા લાગ્યા. ધર્મનું બીજ તેમના અંતપમાં પલવિત થવા લાગ્યું. જેનધર્મની વડલાવશાળા છાયામાં તેમને અન્ય ધર્મવૃક્ષોની આછી પાતળી ડાળીઓ મળી જતી જણાઈ,
સંસારતલે વિહરતા પ્રકાશવન્ત શ્રી મહાવીર એક દિવસ રાજગૃહી નગરીએ પધાર્યા. દેવતાઓએ ત્યાં સમવસરણની રચના કરી. શ્રી મહાવીર ઉપદેશ દેવા લાગ્યા. ઉપદેશ સભામાં રાજા શ્રેણિકે એકકૌતુક જોયુ; એક કેઢિયાને પોતાના પગે ઝરતુ પરૂ શ્રી વીરના નિર્મળ પગે પડતો જો. શ્રેણિક સમ્યકત્વધારી શ્રાવક હતો. શ્રી વીર જેવા.. તીર્થકર હતા. પિતાની હાજરીમાં જ તીર્થપતિની થતી અવહેલના શ્રેણિકને પોતાના તેમજ ધર્મને અપમાન રૂપ લાગી. સભા પૂરી થાય, ત્યારે તે કેઢિયાને પકડીને સખત હાથે સજા કરવાનો તેણે ઇરાદે રાખ્યો એટલામાં શ્રી મહાવીર પ્રભુને એક છીંટ આવી. ત્યારે તે કેઢિયે બે કે, “મા” એકાદ ક્ષણે સ્વયં મહારાજાને છીંકઆવી ત્યારે તે બેલ્યો, “ચીરકાળ જીવો.” તેવામાં રાજાના પાટવી કુમાર અને મુખ્ય મંત્રી શ્રી અભયકુમારને તડાક દઇને છીંક આવી, ત્યારે તે ટ બેલ્યો, “અરે અથવા ના મરો,” પછી તરત જ રાજગૃહીના જતા કસાઈ કાળસૌરિકને છીંક આવી, ત્યારે તે છે, “ન મર ને ન જીવ.” કોઢિયાના આશ્ચર્ય પ્રેરક ઉકત વાગે, સાંભળીને શ્રેણિકની અ લાલ થઈ ગઈ. તેને આકરી શિક્ષા કરવાને તેણે દૃઢ નિશ્ચય કર્યો.
ઘડી વારે ઉપદેશ સમાપ્ત થયો. રાજાએ પોતાના સુભટોને ઉક્તકાઢયાને બહાર નીકળે કે તરત જ પકડીને પોતાની પાસે હાજર કરવાને શાહી હુકમ કર્યો. પછી રાજા તથા સુભટો બહાર નીટ--- ત્યા. કાઢિ પણ બહાર નીકળ્યો. રાજાના સુભટો જેવા તેને કવાની દિશામાં દોડયા કે તરત તે અાશમાર્ગે ગમન કરી ગયો...
